رزق وسیع، آبادی شهرها، با هم مهربان باشیم. وقتی فضای کشور خاص هست، «ارحم ترحم» نه اینکه ظلم بیشتری بکنیم، مهربانتر باشیم. طولانی شدن عمرها با زیبا حرف زدن، فحش ندادن و دشنام ندادن، کسی که مرتب اینطور است عمرش هم کوتاه میشود. مورد بعد در روایت داریم سنگینی میزان اعمال، یک نفر سی سال قبل مرده تا در یک محله یادش میکنند، خدا رحمتش کند چقدر شیرین حرف میزد. برعکس آن اصلاً یادی از طرف نمیکنند. مورد بعد داریم یک زندگی شیرین و شیوا، مورد بالاتر دور از درگیری و دلگیری و دعوا. لذا بعضی از خانوادهها جهنمی و بعضی بهشتی هستند. گفت: رفتم فرزندم را ثبتنام کنم، مدیر مدرسه انسان فرهیختهای بود. گفت: ببخشید پدر و مادر بروند من یک سؤال دارم. از فرزند سؤال کرده بود: پدر و مادر شما در منزل چطور با هم حرف میزنند؟ این بهترین معیار است. تا خانم را خواسته صدا بزند یک عزیزم و جانم قبلش آورده است. خانم همینطور آقا را صدا زده است.
گفت: جایی رفتم دیدم گفتند: آقایوسف میخواهند بیایند. من گفتم: یک آدم شصت هفتاد ساله دارد میآید. زیر بغلش هم گرفتند. وقتی آمد نگاه کردم دیدم یک پسر چهارساله است! طرف احساس شخصیت و عظمت میکند.
اهل جهنم چطور هستند؟ قرآن میفرماید: هر گروهی وارد میشوند به گروه دیگر لعنت میفرستند. «كُلَّما دَخَلَتْ أُمَّةٌ لَعَنَتْ أُخْتَها» (اعراف/38) در بهشت لغو شنیده نمیشود، گناه و حرف زشت هم شنیده نمیشود «إِلَّا قِيلًا سَلاماً سَلاماً» (واقعه/26) با مهربانی و مهرورزی. انسان میتواند برای زندگی خوب تمرین کند.
من که امروزم بهشت نقد حاصل میشود *** وعده فردای زاهد را چرا باور کنم
یک نفر به آیت الله بهاءالدینی گفت: دعا کنید من آدم شوم. ایشان گفتند: کسی با دعا آدم نمیشود. خودش باید بخواهد. باید کار کرد و تمرین کرد. لذا هیچکسی را انسان با دشنام و فحش از راه غلط نمیتواند دور نگهدارد. مورد دوم میفرمایند: فحش از آن طرف باعث کینه و دشمنی بیشتر میشود. «فَيَسُبُّوا اللَّهَ» سومین نکته اینکه حرف زشت و ناسزا در بهشت وجود ندارد، در بین بهشتیان حتی در دنیا هم وجود ندارد. وقتی در خانه چیزی میشکند عکسالعمل اهالی چیست؟ یا میگویند: فدای سرت، قضا و بلا بود. اینکه بد و بیراه بگوید و ناسزا بگوید درست نیست. اینها نیاز به تمرین دارد. مورد بعد میفرماید: در مقابل حرف نازیبا و زشت، سوره فرقان «إِذا خاطَبَهُمُ الْجاهِلُونَ قالُوا سَلاماً» (فرقان/63) دنیا بهشت و آخرت بهشت و انسان میتواند خودش هم بهشتی باشد.
میفرماید: یکی از چیزهایی که از ارکان خوش اخلاقی انسان هست و ممتاز و برجسته است حرف زشت نزدن است. اهل بهشت «وجهٌ منبسط» چهرهی باز و گشاده. چهره تابلوی تابان شخصیت انسان است. در رفتار میگویند: چهره به چهره، نفس به نفس تأثیر دارد. مورد دوم در مورد خلق خوش و اخلاق حسنه «قلبٌ رحیم» قلب مهربان، سوم دست دهنده، مورد چهارم خوش زبانی است. زبان نرم! گاهی مواقع میفرمایند: یک جمله بیشتر از یک سطل آب آتش را خاموش میکند. انسان تمرین کند به این مرحله برسد.