بعضی از این «بمثلِ» سوء استفاده می‌کنند. می‌گویند: بچه مرا کشته، من هم بروم بچه او را بکشم. بچه او گناهی ندارد. یا خانه ما را آتش زده، من هم بروم خانه‌ی او را آتش بزنم. نه! اینها حد و مرز دارد. یا قرآن می‌فرماید: «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ لِلَّهِ شُهَداءَ بِالْقِسْط» (مائده/8) خدا را گواه بگیرید و به عدل عمل کنید. «وَ لا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلى أَلَّا تَعْدِلُوا» نکند کدورت‌ها، کینه‌ها، اختلافات قبلی باعث شود از مسیر عدالت خارج شوی. «اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوى» باز اینجا کلمه تقوا آمده است. به عدالت رفتار کنید و بدانید خدا با متقین است. دوبار در این آیه کلمه تقوا آمده است. ماجرایی پیش می‌آید حالت آرامش بوده و ما با کسی یا دو گروه با هم اختلاف پیش می‌آید، اینها سراغ تسویه حساب‌های قبلی می‌روند. قرآن هشدار می‌دهد این از تقوا به دور است. قبلاً یک اختلاف و بگو و مگویی بوده است بین دو نفر، بین دو فامیل، بین دو قبیله، بین دو جناح سیاسی، دوباره قبلی‌ها را باز می‌کنند. این از عدالت به دور است. پرونده امروز یک پرونده جدیدی است و باید ملاحظه کنیم. نکته دیگر هم این است که ما وقتی این بحث‌ را می‌کنیم، غالباً شیطان کاری می‌کند که توپ را در میدان دیگران می‌اندازیم. می‌گوییم: منظور گوینده فلانی است. هیچوقت به خودمان نمی‌گیریم. این ماجرا برای همه ممکن است پیش بیاید. یعنی بی تقوایی در برخورد با مخالف، ممکن است جناح‌های مختلف و آنهایی که سر کار هستند، یا آنهایی که در حاشیه هستند، هرکس ممکن است برای خراب کردن طرف مقابل مرتکب شود. گناهان مختلفی ممکن است مرتکب شود. الآن هم فضای مجازی هست و هیچ محدودیت و نظارتی نیست و هرکس به خودش اجازه می‌دهد به مخالف خودش توهین کند و نشر بدهد. توهین در فضای مجازی از بی تقوایی‌هایی است که گناهش خیلی زیاد است. طرف می‌خواهد خودش را پاک کند باید به چه کسی توضیح بدهد. با چند نفر باید بنشیند گفتگو کند. این سر نخی که آن محتوا را وارد فضای مجازی کرده خیلی مسئولیت سنگینی دارد. آبی است که ریخته شده و جمع کردنش خیلی سخت است. امام صادق (ع) فرمود: وقتی پیغمبر می خواست رزمندگان را اعزام کند، آنها را جلوی خودش می‌نشاند. «اجْلِسْ بَيْنَ يَدَيْه» می‌فرمود: حرکت کنید به نام خدا، در راه خدا، تحت نظر خدا، این ایمان را تقویت می‌کرد. بعد می‌فرمود: به دشمن رسیدید بچه‌ها را نکشید، خانم‌ها را نکشید، پیرمردها را نکشید، آبها را آلوده نکنید. چون وقتی آدم خشم پیدا می‌کند، دشمن ما را زده و کشته و لت و پار کرده، بمباران کرده و ما رسیدیم به مناطق آنها، اینجا جای تقوا است. می‌توانیم تقاص کنیم و تلافی کنیم، ولی نمی‌توانیم از مرز تقوا آن طرف‌تر برویم. لذا مهم‌ترین رکن تقوا، عدالت است. نقطه مقابلش ظلم است. فرمود: درختان را قطع نکنید. درخت گناهی نکرده است. آن طرف گناه کرده شما را زده است. آب‌ها را آلوده نکنید! پیرها و کودکان را آزار نکنید. امام صادق(ع) فرمود: رسم پیغمبر این بوده است. امیرالمؤمنین(ع) هم وقتی سپاهی اعزام می‌کرد همین رهنمون‌ها را می‌داد. یعنی انسان گاهی از آن دایره‌ی عدالت بیرون می‌رود و عصبانی و خشمگین می‌شود، حرف نابجایی می‌زند یا کار نادرستی انجام می‌دهد. اینجا در مورد تقوا خیلی باید گفتگو شود.