سلام علیکم احتراما
ان شاالله در آینده نزدیک صندوق قرض الحسنه خانم فاطمه زهرا سلام الله دایر میشود
صندوق قرض الحسنه مسجد نمونهای از اقتصاد اسلامی
سروران گرامی
بررسی سیر تاریخی صندوقهای قرض الحسنه مساجد از ابتدای تشکیل آنها تا به امروز و خدماتی که این صندوقها به مردم اعطا کرده اند.
مساجد در ایامی نه چندان دور مرکز اصلی فعالیتها و کنشهای اجتماعی مردم محله بودهاند و حتی این مکان شریف در طول تاریخ در مقاطعی کار دادگاهها، مدارس و مراکز اطلاع رسانی را برعهده داشته است. اما جالب است بدانید مساجد در کمتر از 50 سال پیش یکی از فعالترین بخشهای اقتصادی جامعه نیز بوده و حتی اولین صندوق قرض الحسنه در ایران در سال 47 به اسم صندوق جاوید و زیر نظر مسجد لرزاده احداث شده است.
این صندوق قرض الحسنه برای کمک به نیازمندان و به همت امام جماعت مسجد لرزاده مرحوم علامه فلسفی دایر شده بود و تا به حال در حال فعالیت است و به افراد واجد شرایط خدمات ارائه میکند.
هدف از تشکیل صندوق های قرض الحسنه مساجد چه بوده است؟
تشکیل صندوق های قرض الحسنه مساجد دلایل متعددی داشته است که 4 هدف اصلی همواره در کنار هویت صندوق های قرض الحسنه بیان شده است. ابتدا اینکه در این صندوق ها دیگر خبری از ربا نیست و جریمه هزینه دیرکرد ـ که هم اکنون توسط بانک ها گرفته می شود و مراجع عظام تقلید نیز بارها از آن انتقاد کرده اند و به حرام بودن آن حکم دادهاند ـ حذف شده است. البته ناگفته نماند صندوق های قرض الحسنه مساجد مختار به دریافت 4 درصد کارمزد از تسهیلات گیرندگان خودشان هستند.
هدف دوم تشکیل این صندوق ها را می توان عمل به ایات قران و احیای سنت الهی و نبوی قرض الحسنه دانست و هدف سوم تشویق و ترغیب عوامل خیر و هدف چهارم که در اکثر موارد بهانه اصلی تشکیل چنین مسائلی می شود برآورده کردن نیاز های فقرا و اقشار کم درامد است.
با کم رنگشدن نقش مساجد در کنشهای اجتماعی صندوقهای قرض الحسنه نیز در حال کم رنگ تر شدن هستند. در حال حاضر صندوقهای قرض الحسنه موجود با رویکرد حمایت از اقشار اسیب پذیر و اعتبار بخشی به خانواده های مسجدی فعالیت می کنند حتی در بیشتر موارد این صندوق ها بانی اصلی تدارک جهیزیه جوانان و یا خرید مایحتاج مصرفی افراد نیازمند هستند.
جذب خانواده ها به مساجد و حضور فعّال آنها
در فرهنگ اسلامی، قرض دادن و برطرف کردن نیازهای مؤمنان، کار پسندیدهای است. مساجد با تأسیس صندوقهای قرض الحسنه مىتوانند جهت ارائه فرصتهاى شغلى به جوانان و بیکاران محل، اعطاى وام به افراد نیازمند، رسیدگى به وضعیت افراد ورشکسته در محل، سرمایه گذارى در زمینههاى گوناگون جهت حل معضل اقتصادى مردم وغیره زمینههاى جذب خانوادهها را به مسجدها فراهم نمایند. با پند و اندرز امام مساجد و متولیان فرهنگی در مورد این سنت با ارزش، خیزش ملّی و جریانهای فقرزدایی در جامعه افزایش مییابد و بسیاری از خانوادهها به حضور فعّال در مساجد ترغیب میشوند. بدین ترتیب یک صندوق «قرض الحسنه فاطمه زهرا سلام الله علیها » ایجاد خواهد شد که ضمن رفع مشکلات اقتصاد خانواده، مهر و محبت را در آنها شکوفاتر میسازد.
کارکرد مذهبی و الزام دینی صندوق های قرضالحسنه
الزام مذهبی و دینی، شاخص ترین کارکرد صندوق های قرض الحسنه مساجد در سرای محله است. اصلی ترین علّت تأسیس صندوق های قرض الحسنه، انگیزه مذهبی و دینی آنها است. این سنّت با ارزش بین مسلمانان به عنوان نوعی عبادت تلقّی و به قصد اجر اخروی انجام میشود. جلوه های زیبای قرضالحسنه در قرآن و در منابع روایی اسلام زیاد است که به برخی از آنها به عنوان نمونه اشاره خواهد شد:
در قرآن کریم در کنار اصطلاح قرض الحسنه مفاهیم ارزشمندی مانند دو یا چند برابر بودن پاداش آن، برگشت چند برابر به قرض دهنده، فراخی روزی، قرض دادن یا وام دادن به خدا و... آمده است؛ مثلاً: «مَنْ ذَا الَّذی یُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاًحَسَناً فَیُضاعِفَهُ لَهُ أَضْعافاً کَثیرَةً وَ اللَّهُ یَقْبِضُ وَ یَبْصُطُ وَ إِلَیْهِ تُرْجَعُون». یعنی، کیست که به خدا قرض نیکو دهد که خدا آن را برای وی چندین برابر کند و خدا روزی بندگان را محدود و گسترده می سازد و به سوی او باز می گردید.
پیامبر(ص) فرمودند: «وَ مَـنْ اَقْرَضَ اَخاهُ الْمُـؤْمِنَ بِـکُلِّ دِرْهَمٍ اَقْرَضَهُ وَزْنَ جَبَلِ اُحُدٍ وَ جَـبَلَ رِضْـوانٍ وَ طُورِ سَیْـناءَ حَسَنـاتٍ. فَاِنْ رَفَقَ بِهِ فِـی طَلَبِهِ یَعْبَـرُبِهِ عَلَی الصِّراطِ کَالْبَرْقِ الْخـاطِفِ الّـلامِعِ بِغِیْـرِ حِسابٍ وَ لاعَذابٍ». یعنی، هر کس به برادر مؤمنش قرض دهد، به ازای هر درهم، به وزن کوههای احد، رضوی و طور سینا، حسنات در ترازوی اعمالش نهاده میشود و اگر پس از فرا رسیدن مهلت با او مدارا کند، از پل صراط بدون رسیدگی به حساب، چون برق سریع و درخشنده میگذرد و هیچ عذابی نمی بیند.
@sarayemahalle