قسم دیگری از دعاهای شهید سلیمانی که در سخنرانیها و وصیتنامه بازتاب بیشتری دارد دعاهای اجتماعی و فرهنگی است که در این دعاها وی برای خودش چیزی نمیخواهد. در این دعاها که فراوانی بیشتری هم دارد شهید سلیمانی چیزهای دیگری از خدا میخواهد. این قسم از دعاها تبلور تکالیف و وظایف خود شهید و وظایف آحاد جامعه در قبال نظام اسلامی، انقلاب، رهبری، کشور و جهان اسلام است. در این قسم، شاهد طلبیدن، خواستن و زبان استمداد برای گشایش در امر ملت، مردم، دین، جامعه، ایران و جهان اسلام هستیم.
ویژگی دیگر این دعاها وجود نوعی مطالبهگری برای حراست و مراقبت از خط شهدا، حماسه حسینی، فرهنگ شهادت و ایثار و مراقبت از چارچوب نظام به ویژه ولایت فقیه و رهبری است. ویژگی سوم این نوع دعاها وجود نشاط و پویایی در آنهاست و در واقع شهید در این نوع از دعاها تلاش دارد در مخاطب و جامعه خود پویایی ایجاد کند.
براساس این گونهشناسی میتوان حداقل به سه بُعد از ابعاد نیایشها در مکتب شهید سلیمانی اشاره کرد که شامل بُعد «معرفتی، شهودی و عرفانی»، «آسیب شناختی» و «آرمانگرایی و ارزشگرایی» است و این دعاها کارکردهای مختلفی دارد که میتوان به تعالی بخشی، آرمانگرایی و آسیب شناسی اشاره کرد.
شهید سلیمانی ساختار دعای شیعی را رعایت و آن را با تمسک به آل الله آغاز میکند. آنچه بنده از مطالعه و تحلیل میراث دعاهای شهید برداشت کردم این است که اولاً ادعیه شهید سلیمانی فصل بالنده شخصیت این شهید عالی مقام و شارح منزلت معنوی او، دوماً این دعاها ترجمان آروزها، آرمانها، دغدغهها و دردهای اوست، سوماً عصاره نیاشهای سردار قاسم سلیمانی گویای این مهم است که وی ذات خداوند را درک و باور راستین داشت و نوعی تجربه وجودی از خداوند را میتوان در دعاهای وی استشمام کرد. نیایشهای شهید سلیمانی پژواک باور عمیق وی به توحید ذاتی و افعالی و ارادت به ساحت قدسی اهل بیت(ع) و همچنین معادگرایی و شهادت طلبی خاص اوست.
این نیایشها بازتاب و انعکاس آرمانها و ارزشهای فرهنگی و سیاسی شهید سلیمانی و در نهایت نمایانگر ارزش وجودی و ثقالت معنوی و درک و شهود او از عالم ملکوت و انس مداوم خدا بود و خدا به دعاهای او گوش سپرد و در نهایت اجابت کرد.