بسم الله الرحمن الرحیم موضوع : ترتیب فروع دین ✍مقدمه : متأسفانه در مورد فروع دین چهار تصور غلط در برخی اذهان شکل گرفته است 🚨1_فروع است و اصول نیست لذا چندان اهمیتی ندارد در حالیکه اصول یعنی عقاید و هر فردی مؤظف است که به آن باور برسد و تقلیدی نیست، فروع در اینجا یعنی احکام و قواعد تکلیفی دین که لازمه اصول و عقاید است و عمل به آنها واجب عینی است 🚨2_ترتیب غلطی که معمولا إرائه می‌شود و همین باعث می شود، آنچه که اهمیت و اولویت دارد در نظر گرفته نشود 🚨3_انحصار فروع دین و احکام را در این 10 مورد دانستن! و همین باعث اهمال کاری در بقیه واجبات می گردد، 🚨4_ترک فروع دین یعنی عمل نکردن به تکالیف الهی بی تقوائی محسوب می شود و باید جبران کند و اگر از روی عمد و عناد ترک کند یا ترک فروع سبب شود مُنکر اصول دین تلقی گردد از شیعه بودن بلکه از اسلام خارج است و کافر محسوب می شود بر اساس منطق عقل و استنباط از منابع دین(آیات و روایات)ترتيب زیر در فروع دین،عقلی و شرعی است 1⃣ أمر به معروف 2⃣ نهی از منکر 3⃣تبرّی(بغض اعداء دین) 4⃣تولّی(حبّ أولیاء دین) 5⃣ جهاد 6⃣ حج 7⃣ خمس 8⃣ زکات 9⃣ روزه 🔟 نماز ✅ نکات مهم : 1⃣ اصول دین مربوط به عقیده و فروع دین مربوط به عمل است 2⃣ فروع دین منحصر به این 10مورد نیست بلکه ذکر آن در کلام علماء، از باب اهمیت، اولویت و به منزله اصول برای دیگر فروعات دین است 3⃣ نماز را به عنوان آخرین مورد نه برای آن‌که اهمیت ندارد بلکه نماز قله دینداری و به تعبیر روایت چهره دین است یعنی همه فروع، مقدمه است که نماز إقامه شود 4⃣ علت تقدم امر به معروف ونهی از منکر بر دیگر فروعات عنه عليه السلام : و ما أعمالُ البِرِّ كُلُّها و الجِهادُ في سَبيلِ اللّه ِ عِندَ الأمرِ بِالمَعروفِ و النَّهيِ عَنِ المُنكَرِ ، إلاّ كَنَفثَةٍ في بَحرٍ لُجِّيٍّ امام على عليه السلام : همه كارهاى خوب و جهاد در راه خدا، در مقايسه با امر به معروف و نهى از منكر نيست مگر همچون آب دهانى كه در دريايى ژرف انداخته شود 5⃣ تقدم امربه معروف بر نهی ازمنکر یعنی جاذبه الهی بر دافعه الهی مقدم است/تفرقه؛ بارزترین مصداق منکر آیةالله جوادی آملی :  تقدم امر به معروف بر نهي از منكر و همچنين ذكر «دعوت به خير» پيش از هر دو عنوان مزبور نشان مي‏دهد كه رحمت و جاذبه الهي بر غضب و دافعه حضرت حق سبحانه و تعالي پيشي دارد 6⃣ دلیل تقدّم حب و بغض پس از امر و نهی، «هل الدین إلا الحب فی الله و البغض فی الله»؛[3] آیا دین، جز دوستى در راه خدا و دشمنى در راه خدا است؟ 7⃣ اگر جهاد با مال و جان و زبان نباشد از دین و مظلوم و خاک دفاع نمی شود با جهاد هست که با ظلم مقابله می گردد عدالت توسعه می یابد و فرائض الهی مانند نماز إقامه می شود 8⃣ اگر خمس که سهم امام و سهم سادات فقیر و زکات که سهم فقیر غیر سید هست پرداخت نشود با جامعه فقیر، زمینه فساد و گریز از دین داری فراهم می‌شود 9⃣ حج، نماد اتحاد و وحدت مسلمین و از مسائل اجتماعی و سیاسی مهم است، مصلحت جمعی، مقدم است بر ملاحظه شخصی که روزه و نماز هست تمرین توحید در حاجی و ایجاد وحدت در حج تجربه می شود 🔟 ممکن است از زاویه ای گفته شود تا اقتصاد(خمس و زکات) درست نشود هیچ یک از واجبات (فروعات) انجام نمی‌شود و یا در ترتيب موارد دیگر، نقد و نظری داشته باشند اما ظاهرا این ترتیب با عقل و شرع تناسب بیشتری دارد ✍ اهمیت و ضرورت در دانستن این ترتیب برای آن است که متولیان فرهنگی در طرح و برنامه و جهاد تبيين اولویت و سیر منطقی را در نظر بگیرند تا نتیجه مطلوب که هدایت، رشد، کمال، سعادت و تقرب الهی است تحقق یابد اللّهم صلّ علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم کانال مطالب تولیدشده توسط حمید اکبری پاسخگوی حرم رضوی https://eitaa.com/serathamed قم مقدسه 1401/11/9