بسم الله الرحمن الرحیم موضوع: متهم در بی دینی تأملی در کلام امام صادق عليه السلام قَالَ الصّادِقُ علیه‌السلام: إِذَا صَلَحَ أَمْرُ دُنْيَاكَ فَاتَّهِمْ دِينَكَ. (تحف‌العقول، ص۳۵۹) چون کار دنیایت سامان یافت، به دین و آئین خود بدگمان شو. 1⃣ آنچه از اصلاح دنیا مورد نهی قرار گرفته، آن است که انسان با اصلاح دنیا، دین خود را از بین ببرد؛ یعنی برای رسیدن به منافع مادی ارزش‌های دینی را زیر پا گذاشته و از خطوط قرمز عبور کند. در همین راستا امام علی(عليه السلام ) فرمود: «ولا تُصلِحَنَّ دُنیاک‏ بِفَسادِ دِینِک‏ ومَحْقِهِ…»دنیای خود را با فساد دین خود اصلاح نکنید. و «… وَ لَا تَبِعْ آخِرَتَک بِدُنْیاک‏…»آخرت خود را به دنیا نفروش. 2⃣ کسی که به کسب حلال و لازم(به قدر کفایت و ضرورت) برای امرار معاش تلاش نکند او هم در دین خود تجدید نظر کند چرا که در دین حقیقی حتی برای توسعه دادن نسبت به خانواده و بیکار نبودن، توصیه وتأکید شده است، عبادت و دین به صوم و صلات منحصر نیست 3⃣ با توجّه به سخت بودن کسب حلال از یک سو، و وظيفه رسیدگی به فقراء از دیگر سو، به راحتی دنیای کسی آباد نمی شود(هر چند داشتن دنیای خوب منافاتی با دیندار خوب بودن ندارد)اما باید به خود بدگمان شود چون(ظاهرا با توجه به وضعیت جامعه وزمان، در طول تاریخ قبل از ظهور، اصل بر مشکل اقتصادی داشتن برای دیندار است) 4⃣ هر کاری و هر چیزی حتی به رنگ و قالب دینی منافات با دین باشد باید در آن دین تجدید نظر کرد چون اگر اخلاص بود نباید به راحتی جمع مال و موقعیت مناسب به دست می آورد(مگر برخی موارد استثناء مانند حضرت سلیمان و،،،) 5⃣ هیچ کس سلب اختیار نیست وهر کسی در هر شرایطی باید خود را متهم و مقصر بداند(فإتّهم دینک)یعنی به جای اینکه انگشت إتهام رابه سمت دیگران دراز کنیم اوّل خودرامتّهم وپاسحگوبدانیم) 6⃣متهم کردن دین خود یعنی ممکن است زیاد شدن نعمت،به سبب ناشکری کردن باشد امام حسین علیه السلام می فرماید: الْاسْتِدْراجُ مِنَ اللَّهِ سُبْحانَهُ لِعَبْدِهِ انْ یسْبِغَ عَلَیهِ النِّعَمَ وَ یسْلِبَهُ الشُّکرَ. استدراج از خداوند سبحان برای بنده اش به این است که نعمت را به سوی او روانه کند و توفیق شکر نعمت را از او سلب نماید. از امام صادق علیه السلام، تفسیر آیه شریفه: ... سَنَسْتَدْرِجُهُمْ مِنْ حَیثُ لا یعْلَمُونَ. را پرسیدند، امام علیه السلام فرمودند: هُوَ الْعَبْدُ یذْنِبُ الذَّنْبَ فَیمْلی لَهُ وَ یجَدِّدُ لَهُ عِنْدَهَا النِّعَمَ فَتُلْهیهِ عَنِ الْاسْتِغْفارِ مِنَ الذُّنُوبِ فَهُوَ مُسْتَدْرِجٌ مِنْ حَیثُ لا یعْلَمُ. آن بنده ای است که گناهی مرتکب می شود و به وی مهلت داده شده و نعمت هایش اضافه می گردند و همین موجب می شود از استغفار برای گناهان باز بماند، پس او از جایی که نمی داند گرفتار می گردد. همین معنا از آیه ذیل قابل استفاده است. ... لَئِنْ شَکرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکمْ وَ لَئِنْ کفَرْتُمْ إِنَّ عَذابِی لَشَدِیدٌ. اگر شکرگزاری کنید نعمت هایتان افزوده می شود و اگر کفران نعمت کنید مجازاتم سنگین است. در این آیه شریفه، اضافه شدن نعمت به عنوان اثر شکر ذکر شده است، ولی کمبود نعمت و نقص آن به عنوان اثر کفران مطرح نشده است، بنابراین چه بسا، نعمت بر ناشکر زیاد شود و خواسته هایش به وی اعطا و دعاهایش مستجاب گردد، و زندگی به ظاهر خوبی داشته باشد، ولی پایان این زندگی، عذاب قهر الهی است که می بایست در قیامت با آن روبرو شود 7⃣متهم کردن دین خود یعنی با سوء ظن به خوب شدن وضع دنیای خود بنگریم ازحضرت امير المؤمنين (علیه السّلام)نقل شده است: نعمت فراواني نديدم، مگر اين كه در كنارش حقي ضايع شده باشد 8⃣ متهم کردن خود یعنی بدانیم ریشه این وضع خوب(رفاه و آسایش همراه با بی تفاوتی و بدون دغدغه) ، مواضع ناصحیح ماست(مانندرذائل اخلاقی یا افکارغلط یاعمل بد) قَالَ اَلرِّضَا عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ لاَ يَجْتَمِعُ اَلْمَالُ إِلاَّ بِخِصَالٍ خَمْسٍ بِبُخْلٍ شَدِيدٍ وَ أَمَلٍ طَوِيلٍ وَ حِرْصٍ غَالِبٍ وَ قَطِيعَةِ رَحِمٍ وَ إِيثَارِ اَلدُّنْيَا عَلَى اَلْآخِرَةِ. امام رضا عليه السّلام فرمود:مال جمع نمى شود مگر با وجود پنج خصلت:بخل شديد،آرزوى طولانى،حرص زياد،قطع رحم،ترجيح دنيا بر آخرت 9⃣ اگر دین بر اساس (قرآن و عترت)تمسّک و تبعیت شد حتی اگر دنیای او اصلاح بود منافاتی ندارد و نباید دیگران او را متهم کنند اما شایسته است چنین کسی برای رسیدن به کمال دین داری خود را متهم کند(دغدغه خدمت و بذل مال داشته باشد) 🔟 اسلام نه تنها با کسب حرام بلکه با جمع آوری و کثرت مال حلال (بیش از حدّ کفاف)نیزمخالف است،چراکه حبّ دنیا و دلبستگی به آن، انسان را دین گریزوحتی دین ستیزمی کند اللهّمَ صلّ علی محمد و آل محمد و عجّل فرجهم حمید اکبری6/ 3 /1401قم #دین_دنیا https://eitaa.com/serathamed