📖آیه امروز📖 سوره بقره(۲) آیه ۲۴۳ آیه دویست و چهل و سوم أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ خَرَجُوا مِن دِيَارِهِمْ وَهُمْ أُلُوفٌ حَذَرَ الْمَوْتِ فَقَالَ لَهُمُ اللَّهُ مُوتُوا ثُمَّ أَحْيَاهُمْ إِنَّ اللَّهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَشْكُرُونَ ﺁﻳﺎ ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺗﺮﺱ ﻣﺮﮒ ﺍﺯ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻧﻔﺮ ﺑﻮﺩﻧﺪ ، ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺁﻣﺪﻧﺪ [ ﺑﺎ ﺩﻳﺪﻩ ﻋﺒﺮﺕ ] ﻧﻨﮕﺮﻳﺴﺘﻲ ؟ ﭘﺲ ﺧﺪﺍ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩ : ﺑﻤﻴﺮﻳﺪ [ ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺪﻭﻥ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﺮﺩﻧﺪ ، ] ﺳﭙﺲ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺯﻧﺪﻩ ﻛﺮﺩ [ ﺗﺎ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﺭﻫﺎﻳﻲ ﺍﺯ ﭼﻨﮓ ﻣﺮﮒ ﻣﻤﻜﻦ ﻧﻴﺴﺖ ] . ﺧﺪﺍ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺮﺩم ﺩﺍﺭﺍﻱ ﻓﻀﻞ ﻭ ﺍﺣﺴﺎﻥ ﺍﺳﺖ ، ﻭﻟﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺮﺩم ﺳﭙﺎﺱ ﻧﻤﻰ ﮔﺰﺍﺭﻧﺪ .(٢٤٣) #ختم_قرآن محل نزول: این آیه در مدینه بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نازل گردیده است. شأن نزول: محمد بن يعقوب كلينى بعد از چهار يا پنج واسطه از امام باقر عليه‌السلام درباره نزول اين آيه چنين روايت نموده است كه اينان مردم شهرى از شهرهاى شام بودند كه در آن شهر هفتاد هزار خانه بوده است و گرفتار مرض طاعون مى گردند. توانگران شهر كه توانائى خروج را داشتند از شهر بيرون آمدند ولى فقراء و بيچارگان كه توانائى خروج را نداشتند ماندند و از اثر مرض مزبور بيشتر آن‌ها به هلاكت رسيدند. توانگران مى گفتند: اگر بيرون نمي‌آمديم به هلاكت مي‌رسيديم و فقراء مى گفتند: اگر ما هم توانائى و وسيله خروج از شهر را مي‌داشتيم از نفرات ما كمتر به هلاكت مي‌رسيدند، سپس تصميم گرفتند كه همه با هم از ترس مرگ ناشى از مرض طاعون از شهر خارج شوند لذا از شهر بيرون رفتند تا به شهرى ديگر رسيدند كه مخروبه افتاده و عده زيادى جلاى وطن نموده تا از مرض طاعون جان سالم بدر برند و عده زيادى ديگر نيز از مرض طاعون جان سپرده بودند. به ناچار در آن شهر فرود آمدند و به فرمان خداوند همه به هلاكت رسيدند و سپس خاكستر شدند تا اين كه پيامبرى از پيامبران بنى‌اسرائيل به نام حزقيل بر آن‌ها گذشت. وقتى كه استخوان‌هاى پوسيده آن‌ها را ديد در عين حال عبرت گرفتن گريست و گفت: خدايا اگر آن‌ها را زنده گردانى به آبادانى شهرهاى تو پردازند و فرزندانى بوجود آورند كه به عبادت تو مشغول گردند همچنان كه خودشان نيز به عبادت تو خواهند پرداخت. خداوند به حزقيل وحى فرستاد و فرمود: آيا دوست دارى كه آن‌ها زنده شوند؟ گفت: بلى، سپس خداوند آن‌ها را زنده گردانيد و به آن پيامبر فرمان داد كه كلماتى را طبق دستور بر زبان براند. امام صادق عليه‌السلام فرمايند: كلماتى كه آن پيامبر طبق دستور به زبان آورد اسم اعظم بوده است، و نيز از امام صادق عليه‌السلام نقل نمايند كه فرمود: اين آيه درباره اين قوم نازل گرديده است. تفسیر👇 در شأن نزول اين آيه آمده است كه در يكى از شهرهاى شام كه حدود هفتاد هزار خانوار جمعيّت داشت، بيمارى طاعون پيدا شد و با سرعتى عجيب مردم را يكى پس از ديگرى از بين مى‌برد. در اين ميان عده‌اى از مردم‌ «2» كه توانايى و امكانات كوچ داشتند، به اميد اينكه از مرگ نجات پيدا كنند از شهر خارج شدند، پروردگار، آنها را در همان بيابان به همان‌ «1». كافى، ج 6، ص 105. «2». بگفته صاحب تفسير تبيان (ج 2، ص 282) تعدادشان از ده هزار بيشتر بوده است، زيرا عرب به بيش از ده هزار «الوف» وبه كمتر از آن «آلاف» مى‌گويد. جلد 1 - صفحه 377 بيمارى نابود ساخت. از برخى روايات استفاده مى‌شود كه اصل بيمارى مزبور در آن شهر، به عنوان مجازات بود. زيرا وقتى رهبر و پيشواى آنان از آنها خواست كه خود را براى مبارزه و جهاد آماده كرده و از شهر خارج شوند، آنها به بهانه اينكه در منطقه جنگى مرض طاعون شايع است، از رفتن به ميدان جنگ خوددارى كردند و خداوند آنها را به همان چيزى كه بهانه فرار از جنگ قرار داده بودند، مبتلا ساخت. در برخى تفاسير و روايات‌ «1» آمده است: وقتى حِزقيل نبى، يكى از پيامبران بنى اسرائيل، از آنجا عبور مى‌كرد از خداوند درخواست كرد كه آنها را زنده كند. خداوند دعاى او را اجابت كرد و آنها را مجدّداً زنده نمود و به زندگى باز گشتند. البته اين الطاف الهى، هشدار و درس عبرتى براى آيندگان تاريخ است كه انسان بفهمد و شكرگزار خداوند باشد. صاحب تفسير المنار، مرگ و حيات در آيه را به شكلى سمبوليك معنا كرده و آن را كنايه از بدست آوردن استقلال و از دست دادن آن دانسته است. صاحب تفسير الميزان، ضمن انتقاد شديد از اين طرز تفكّر مى‌فرمايد: بايد به ظاهر آيات معتقد بود وگرنه لازم مى‌آيد تمام معجزات وامور خارق العاده را توجيه يا تأويل نمائيم. ازآنجا كه شكر، تنها به زبان نيست، بلكه حقيقت شكر آن است كه نعمت‌هاى الهى را در جاى خود مصرف كنيم، لذا اكثر مردم شكرگزار واقعى نيستند.