🔳 به بهانه ایام قمری ارتحال عالم بزرگ، صاحب دیوان کمپانی، مرحوم آیت الله شیخ محمد حسین غروی اصفهانی، رضوان الله تعالی علیه/ پنجم ذی‌الحجه ۱۳۶۱ق 🌹«رحم الله من یقرأ الفاتحة مع الصلوات» ✍ نظر مرحوم آیت الله غروی اصفهانی درباره مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره) و مشروطه🔰 💠 آیت‌الله محمد تقی بهجت(ره): ‼️استاد ما مرحوم شیخ محمد حسین غروی اصفهانی می‌فرمود این ملت بعداز شهادت شیخ فضل الله نوری(ره)، دیگر روی خوش نخواهد دید! در محضربهجت ۲/۳۸۴ ‼️استاد ما آیت‌الله غروی می‌فرمود در سامرا شنیدم که شیخ فضل‌الله را کشتند، صحتش را از بعضی روحانیون [که از طرفداران علمای ثلاثِ حامی جریان غربگرای مشروطه بودند] پرسیدم، اما با تمسخر! جواب میگفتند، عجب! یاد سقیفه افتادم که چطور ناجور را جور کردند! در محضر بهجت ۳/۸۲ ‼️مرحوم شیخ فضل‌الله نوری(ره) هم در اول با مشروطه موافق بود، ولی بعد دید مشروطه از سفارتخانه‌ تأیید می‌شود؛ لذا از همان لحظه برگشت و مخالف شد و گفت: مشروطه باید مشروعه باشد! در محضر بهجت ۲/۱۹۶ ‼️بعد از شهادت شیخ فضل‌الله(ره) عده‌ای از مشروطه خواهان نزد آخوندخراسانی [از علمای ثلاث حامی جریان غربگرای مشروطه] رفته تا علیه [عالمِ بزرگ مشروعه خواه] مرحوم آخوند ملاقربانعلی زنجانی [از مراجع زنجان و همفکر شیخ فضل الله(ره)] حکم دهد![صادر کند] اما آخوند پاسخ داد با حکم تکفیر شیخ فضل الله، دنیای مرا از بین بردید![۱]* میخواهید با حکم علیه آخوند ملاقربانعلی، آخرتم را هم از بین ببرید؟! در محضر بهجت ۳/۲۱۳ (برگرفته از کانال جهادتبیینی) ⁉️[۱]* البته پرسش مهمی که در اینجا مطرح می‌شود این‌است که آیا آخوند خراسانی آن زمان که این مطلب را گفت، یاد این حدیث نبوی هم بود که «رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله فرمودند : الدنيا مَزرَعةُ الآخِرَةِ »؟! ✍ در تجلیل و تمجید از مقام علمی و معنوی آیت الله غروی اصفهانی داستان های گویا و سخنان رسایی از بزرگان و صاحبنظران نقل شده است که همه حاکی از اخلاص و نبوغ فکری اوست. اینک به برخی دیگر از این نظرات توجه می ‌کنیم:🔰 ◽️آیت الله سید محمد حسین طباطبایی(صاحب المیزان): «استاد بزرگ، حکیم خداشناس و فقیه پارسا و دایرمدار آسمان پژوهش و تحقیق، و سالک و مرزبان سرزمین دانش و تدقیق، شیخ محمد حسین اصفهانی غروی است که خدا مقام بلندش را بلندتر سازد.»[۱] ◽️ادیب بزرگ آیت الله محمد علی اردوبادی(از پیروان مکتب مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری ره): «... استاد ما[مرحوم آیت الله غروی اصفهانی]، یکه سوار هر میدان بود...نسبت هر فضیلت به او مانند نسبت دندانه های شانه به شانه است. ...او در هر یک از دانشهای حکمت، کلام، فقه، اصول، تفسیر، حدیث، شعر و ادب، تاریخ، معارف، اخلاق و عرفان به طور مساوی وارد بود و در هر کدام از ملکات برتری بخش و روحیات کریمانه و کارهای نیکو و گسترده و فضیلتهای توصیف شده، از جدیت شدید در عبادت و خطر کردن در زهد، و شب زنده داری گرفته تا سجده های طول و دراز و ریاضت و تهذیب و محاسبه نفس، همه و همه برای او یکی و مساوی بود. .. و به هیچ وجه برای خدا، مشکل نیست که جهان را در یک فرد جمع کند و حکمت نوری است که خدا در دل هر کس که سزاوار باشد می اندازد. ..»[۲] ◽️محقق بزرگوار سید عبدالعزیز طباطبایی یزدی: «من فیلسوفی متعبد تر از آیت الله شیخ محمد حسین اصفهانی نمی شناسم. او عاشق دعا و عبادت و شیفته نماز و زیارت بود. به اهل بیت اطهار(علیهم السلام) ارادت ویژه ای داشت....»[۳] ◽️استاد شهید مرتضی مطهری: «اندیشه های حاج شیخ محمد‌حسین غروی اصفهانی هم اکنون جزو اندیشه های زنده ای است که در میان علما و فضلای حوزه های درس فقه و اصول مطرح است...».[۴] 🔸پی‌نوشت ها: [۱] رساله محاکمات، علامه طباطبایی، (ضمن یادنامه شهید آیت الله قدوسی)، ص ۲۷۱. [۲] دیوان مفتقر، مقدمه و الانوار القدسیه، مقدمه. [۳] نوار مصاحبه با حضرت ایشان در پیش نگارنده موجود است. [۴] خدمات متقابل اسلام و ایران، ص ۶۱۷، چاپ نهم، انتشارات صدرا، قم، 1357 ش؛ مجموعه آثار، ج ۱۴ ✳️ @ShahidRabe