⏪ درباره مؤلف کتاب
✍ دکتر شمسالدین تندرکیا، با نام اصلی آقاعباس نوری، فرزند یکی از پسرانِ خلفِ مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری، یعنی عالم مشروعه خواه مرحوم حجتالاسلام میرزا هادی نوری است. مادر مکرم ایشان(عصمت الحاجیه بروجردی) نیز دختر آیت الله میرزا علی اکبر مجتهد بروجردی از اصحاب خاص و نزدیک شیخ شهید بوده است. هر دو پدربزرگ از مشروعه خواهان مشروطه بوده اند. یکی زعیم و دیگری از مریدان زعیم. نوه شیخ فضلالله از پیشگامان شعر و نظریه ادبی مدرن در ایران در محله سنگلج تهران دیده به جهان گشود. وی در سال ۱۳۱۱ به فرانسه رفت و در سال ۱۳۱۸ با اخذ دکترای حقوق به ایران بازگشت. تندرکیا میخواست طرحی نو در ادبیات دراندازد. در مهرماه سال ۱۳۱۸ بیانیه تندرکیا به نام “نهیب جنبش ادبی شاهین” طی اعلامیه ای در روزنامه اطلاعات آن زمان منتشر شد که ولوله در محافل ادبی انداخت!و نگاه نقادانه و غیرمنصفانه زیادی را متوجه او ساخت! تندرکیا ترکیب نثر و شعری (به گفته وی نثم) را که میسرود به نام “شاهین” میخواند. در واقع او قبل از
#نیما_یوشیج سبک شعر را متحول کرده است. مجموعههای نهیب جنبش ادبی شاهین بین سالهای ۱۳۱۸ تا ۱۳۵۴ به چاپ رسیدند که کیفیتی یکسان و قابل توجه داشتند. نکته ای که اکثر کارشناسان شعر نو در رابطه با این آثار اشاره کرده اند، استفاده از ادبیات فولکلور، ضرب المثل و حتی لحن عامیانه در کلام است. کامیار عابدی کتاب «شورشگر بی آشتی» را در رابطه با زندگی و شعر تندر کیا تالیف نموده است. عابدی در پیشگفتار کتاب میگوید: کوشیدهام تا آثار و آرای تندر را از چند سطر تا چند صفحهی واقعی یا خیالی، پیدا یا پنهان، سفید یا سیاه، به سطرها و صفحههایی واقعی، پیدا و خاکستری بکشانم. نمیدانم که از عهدهی این کار برآمدهام یا نه. اما از همهی کسانی که به نحوی نسبت به آثار و آرای وی، پیشداوری دارند، عاجزانه تقاضایی دارم: از سر لطف داوری خود را تا پایان مطالعه یا مرور این تکنگاری به تعویق افکنید! (ص ۱۰)
عابدی در نگارش این کتاب از کمک ناصر وثوقی (۱۳۰۱ - ۱۳۸۹؛ حقوقدان، مترجم و بنیانگذار اندیشه و هنر، دوست تندر) و خجسته کیا (کارگردان نمایش، پژوهشگر و مترجم؛ خویشاوند تندر) بهره برده است و آنگونه که خود میگوید: بیگفتگو با این دو تن، تصویرهایم از تندر کیا بهصورت حاضر در نمیآمد. (ص ۱۱)
به طور خلاصه، تندرکیا شورشگری غریب، تکافتاده و آشتیناپذیر علیه جریانهای غالب ادبی در دهههای ۱۳۱۰ تا ۱۳۵۰ محسوب میشود. بیشک، باید او را یکی از شگفتآورترین چهرهها در تاریخ شعر فارسی در عصر تجدد دانست.
تصویر پیش رو اولین شماره از شاهین است که در سال ۱۳۱۸ منتشر شده است. دکتر تندر کیا که بنا به قولی متولد ۱۲۸۰ بود در سال ۱۳۶۶ به علت کهولت سن و بیماری در تهران درگذشت. او اواخر دوره قاجار، دوره دیکتاتوری «رضاخان و پسرش محمدرضا» و دوره نظام مقدس جمهوری اسلامی را درک کرد. او به نظام اسلامی، معتقد و وفادار بوده است. روحش شاد و قرین رحمت الهی باد
🔸با بهره گیری از: مطالب پایگاه اطلاعرسانی کتاب، مقاله «نوهی شورشی شیخ شهید»، کد مطلب 7454، روزبه رحیمی و ...
تکمیلی👇
🔰ادامه در بخش دوم🔰