تصویری نادر از ادب معمارانه 🔹در سال‌های دور وهابیون، عکس انداختن را شرک می‌دانستند و لذا عکاسان امکان تصویربرداری از مدینه منوره را نداشتند؛ تا اینکه نهایتا در سال ۱۲۵۹ شمسی، محمد صادق بیگ (نقشه‌بردار ارتش مصر) که به حج رفته بود برای نخستین‌بار در تاریخ عکس‌هایی از مدینه و مکه را تهیه کرد. 🔹او یک سال بعد عکس‌های خود را به کنفرانس بین‌المللی جغرافیدانان در ونیز برد و مدال طلای این کنفرانس را به دست آورد. این یکی از تصاویر تهیه شده توسط اوست؛ در پایین تصویر و در سمت چپ، امضای محمد صادق بیگ با عنوان sadiq bey دیده می‌شود. تقریبا در وسط تصویر گنبد حرم مطهر نبوی قرار گرفته و در سمت چپ آن و در میان دو مناره حرم نبوی، حرم مطهر ائمه بقیع است. اما ۴۶ سال بعد از این عکس، در تاریخ ۳۱ فروردین ۱۳۰۵، حرم مطهر ائمه بقیع توسط وهابیون تخریب شد. 🔹نکته مهم این تصویر نادر، تواضع معمارانه‌ی سایر ابنیه شهر در برابر حرم نبوی و بقعه ائمه بقیع است؛ تواضعی که به نوعی، تجلی کالبدی و معمارانه این آیه بود: "يَا أَيُّهَا الَّذِين آمَنوا لَا تَرفعُوا أَصْوَاتَكُم فَوْقَ صوْتِ النَّبِی: ای مؤمنان، صدایتان را بلندتر از صدای پیامبر مکنید" (حجرات/۲). این نوع شهرسازی، نتیجه ادب معمارانه نسبت به بقاع متبرکه و بیوت الهی بود که در شهر سنتی، تنها آنها اجازه ارتفاع و رفعت داشتند: "فی بُيوتٍ أَذنَ اللَّهُ أَن تُرْفعَ وَيُذْكرَ فيهَا اسمُه: خانه‌هايى كه خدا رخصت داده كه رفعت يابند و نامش در آنها ياد شود" (نور/۳۶). ادبی که در شهرهای متراکم و بی‌ادب معاصر، دیگر کمتر نشانی از آن دیده نمی‌شود. https://eitaa.com/baladetayyeb