💠 عدل الهی ❖ استاد حاج سیدمحمدجواد شبیری زنجانی: ● روایاتی که مساله عرض دین در آنها وارد شده، مساله عدل در آنها مورد توجّه قرار نگرفته است. تنها در برخی روایات در حدّ اشاره ذکر شده، و بیان شده است که «أنّ اللهَ تعالی عَدلٌ لا يَجورُ». ● علّت آن است که این مساله بسیار مشکل است و تفاوت مبانی و اقوال در این مساله، بسیار زیاد است، و بررسی فروعات و جزئیات آن، نیازمند دقّت بسیار بالایی است. مساله جبر واختیار و امثاله در این بحث مورد بررسی قرار می‌گیرد، و بحثی بسیار سخت و مشکل است، و لزومی ندارد که همگان به این مساله وارد شوند و از آن بحث نمایند. ● بسیاری از تفاسیری که در توضیح «امر بین امرین» بیان می‌شود به تفویض رجوع می‌کند. برخی به صاحب کفایه نیز، نسبت جبر می‌دهند، ولی خود در توضیح مساله به تفویض دچار می‌شوند.(۱) ● به نظر ما برهان اقتضا دارد که همه چیز از خدا باشد، و قاعده «الشیء ما لم‌ یجب لم یوجد» قاعده‌ای قطعی است، و هیچ اشکالی بر آن وارد نیست. از طرف دیگر، وجدان، شاهد اختیار است. مقتضای جمع بین برهان و وجدان، امر بین امرین است، ولی آنکه جمع این دو مساله به چه صورت است، بسیار مشکل و نیازمند بحث و تامّل است. .................................. ۱. شخصی در زنجان، بر روی منبر، مرحوم آخوند را لعن می‌کرده و اهل مجلس هم آمین می‌گفتند. مرحوم جدّ ما ایشان را مجاب کرده بود که شما هم دچار تفویض شده‌اید. این واقعه، یک قضیه مفصّلی دارد که جناب آیت الله والد آن را بیان کرده‌اند. یکی از بزرگان بیان می‌کرد که من حدود ۵ سال شبانه‌روز ذهنم در این مساله درگیر بود، به حدّی که حتّی در خواب هم همین مساله را می‌دیدم، ولی بالأخره این مساله برای من حلّ شد. 🔺درس خارج فقه؛ ۲ اردیبهشت ۱۴۰۳ 📲 ثواب انتشار این پیام با شما📿 ┄══•ஜ۩🌹۩ஜ•══┄ 🔸کانال سید محمد جواد سید شبیری🔹 https://eitaa.com/joinchat/3426615298C027fb4c4be ایتا https://t.me/shobeiri تلگرام