⭕️تاملی در مسمومیت دانشآموزان؛هیستری جمعی (Mass Hysteria) پدیده ای مرموز میان دختران نوجوان | بخش اول
✍ یحیی حمدی
▫️این مفهوم از قرن سیزدهم وارد ادبیات پزشکی شد و با افزایش موارد گزارش شده از دهه هشتاد میلادی به نام های بیماری جمعی روان زاد (Mass psychoogenic illness) و بیماری جمعی جامعه زاد (Mass sociogenic illness) مورد توجه صاحب نظران روانشناسی و جامعه شناسی نیز قرار گرفت.
هیستری جمعی یا هیستری فراگیر (Epidemic Hysteria) تظاهری از اختلال تبدیلی است که بیشتر زمانی رخ می دهد که افراد جامعه همزمان تحت یک محرک تنش زا (Stressor)واقع می شوند.
متخصصانی که آن را مطالعه کرده اند معتقدند روند این بیماری بیشتر ذهنی است یعنی در ذهن شروع می شود نه در جسم اما علائم فیزیولوژیکی نیز در آن رخ می نماید بدون آن که منشا جسمی داشته باشد. بنابراین در هیستری جمعی، فرد دارای علائم فیزیولوژیکی است که در غیاب علت فیزیکی بیماری بر سیستم عصبی تاثیر می گذارد و واکنشی جسمی به پریشانی روان است.
از نظر سایمون وسلی استاد کینگز کالج لندن؛ هیستری جمعی یک مفهوم جامعهشناختی است که به پدیده مضطرب شدن تودههای مردم در مورد تهدیدی درک شده - معمولاً غیر واقعی یا اغراقآمیز - اشاره دارد که با عباراتی فاجعهآمیز توسط رسانهها به تصویر کشیده میشود.
از نظر ویژگی های اپیدمیولوژیک و نشانه های بالینی تا کنون دو نوع از آن شناسایی شده است:
الف) نوع اضطرابی(Mass AnxietyHysteria)؛ که شروع حادی داشته و بهبودی آن نیز سریع اتفاق می افتد و مبتلایان معمولا در معرض ناگهانی یک عامل اضطراب زا قرار می گیرند و با نشانه های فیزیولوژیکی مثل درد شکم، درد قفسه سینه، سرگیجه، سردرد، تهوع، تپش قلب همراه است
ب) نوع حرکتی(mass motor hysteria)؛ شروع و بهبودی تدریجی دارد و با تنش قبلی همراه است و با نشانه هایی مثل تشنج، فلج بخشی از بدن و یا سایر نشانه هایی که عملکرد حرکتی بدن را مختل می کند همراه است.
رابرت بارتولمو (Robert Bartholmew)، جامعه شناس پزشکی در کتاب خود (Little Green Men, Meowing Nuns and Head-Hunting panics: A Study of Mass Psychoogenic illness and Social Delusion) نشان می دهد هیستری جمعی بیشتر در میان زنان رخ می نماید و گسترش پیدا می کند.که می تواند علت آن باشد که زنان بیشتر در معرض موقعیت های استرس زا هستند اما این روند در سالهای اخیر به سمت دختران نوجوان میل کرده است.
بر اساس تحقیقات منتشر شده؛ هیستری جمعی معمولا در محیط های بسته مانند مدرسه و یا مراکز شبانه روزی بروز می کند و در هفتاد درصد موارد در بین دختران بوده است اختلال بیشتر در گروه سنی 12 تا 14 سال بروز می کند و به دنبال آن افراد خردسال تر نیز مبتلا می شوند. ( ن.ک به پور افکاری؛ ۱۳۶۷)
از سال 1872 تا 1972 جمعا 78 مورد از این اپیدیمی ها در دنیا گزارش شده است. تعداد این گزارش ها در سالهای اخیر افزایش پیدا کرده است و بروز برخی از آنها با رسانه ها و شبکه های اجتماعی مرتبط است.
مواردی از هیستری جمعی در کشورهای مختلف از جمله جامائیکا، هنگ کنگ، آلمان، سنگاپور، انگلستان، هند، افغانستان، آمریکا و ایران گزارش شده است.
در ایران تاکنون چهار مورد هیستری جمعی گزارش شده است؛ اولین مورد آن در منطقهای معدنی در فاصله یکصد کیلومتری کرمان در بهمن 63 روی داد؛ اپیدمی از یکی مدرسه راهنمایی دخترانه شروع شد و به سرعت در طی چند روز به دبستان و دبیرستان دخترانه منطقه سرایت کرد به طوری که 74 مورد بیمار به ثبت رسید این اپیدمی از نوع اضطرابی بود که ظرف دو هفته کنترل شد.
دومین مورد در پائیز 71 در روستایی در فاصله 40 کیلومتری شهر رابور کرمان گزارش شده است؛ دو هفته پس از شروع سال تحصیلی جدید 26 دانش آموز دختر واکسن کزار دریافت کردند و چهار روز بعد اولین مورد اپیدمی بروز کرد. در طی چند روز تعداد موارد به 9 نفر افزایش یافت. شکل بالینی این اپیدمی عمدتا تشنج کاذب بود.
سومین مورد؛ در سال 1373 از یکی از روستاهای یزد گزارش شد، این اپیدمی در فاصله بین دو روز ملی، ریشه کنی فلج اطفال اتفاق افتاد، بدین ترتیب که، دو هفته بعد از انجام اولین روز ملی ریشه کنی فلج اطفال در ۱۷ نفر از دانش آموزان دختر یک مدرسه راهنمایی، یک بیماری با تابلوی فلج اندام فوقانی بروز کرد و سپس چهار دانش آموز دختر 9 ساله از یک دبستان در روستای مذکور، همان علائم را پیدا کردند در حالی که هیچ منشا جسمی توسط پزشکان تشخیص داده نشد( گزارش کامل آن با عنوان گزارش یک مورد هیستری جمعی توسط دکتر محمد علی حرازی و دکتر سید منصور رضوی در مجله پژوهش در پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی _سال 21، شماره 3، مهر-آذر 1376 _ منتشر شده است و در اینترنت نیز در دسترس است)
ادامه دارد...
#جامعهشناسی_پزشکی
💢کانال خبری
#شهدای_ایران
✅
@shohadayeiran57