جزیره ستوان کثیری وقتی برای سفر به سمت مرز جلفا رفته و در جاده کلیسای سنت استپانوس قرار می گیرید از هر کسی حتی مرزبانان و یا مردم بومی در مورد جزیره ستوان کثیری بپرسید هیچ کس اطلاعی از آن نداشته و گویی تاکنون همچنین نامی به گوششان نخورده است. زمانی که داستان این فرد و جزیره ای که به نام او است را برایشان توضیح می دهید طوری به شما گوش می دهند که انگار برایشان افسانه ای تعریف می کنید. شاید شما هم همانند خیلی از این افراد مطالب زیادی را در مورد این جزیره کوچک ندانید پس با هم در الی گشت در مورد آن بیشتر خواهیم دانست. ستوان کثیری ششم مهرماه سال ۱۳۳۴ زمانی بود که هیئات های عالی رتبه ای از ایران و شوروی برای تعیین حدود مرزی در جلفا بر سر میز مذاکره نشستند و این ستوان کثیری دلاور با از خود گذشتگی بزرگی که داشت توانست بخشی از خاک این کشور را باز گرداند. همه چیز به بعد از جنگ جهانی دوم باز می گردد و زمانی که نیروهای نظامی روس از مناطق اشغال شده شمالی کشورمان خارج شدند. نظامیان روس با توجه به گرایش ایران در زمان جنگ جهانی دوم که نامحسوس طرفدار آلمانی ها بودند، مدت های طولانی با مرزبانان شمالی کشور درگیری و نزاع داشتند. در کنار اینکه برخی از مناطق مرزی همچنان در اشغال روس ها قرار دارد اما چوپانان و مرزنشینان آن زمان نیز گاها از این تجاوز و قتل عام در امان نبودند و گاهی پیش آمده بود که چوپانی برای چراندن گوسفند های خود به یکی از این جزایر رفته و جان و مال خود را از دست می داد. در آن زمان که حدود ۶۰ یا ۷۰ سال از آن می گذرد وضعیت همانند حالا نظم و نظامی نداشت. آن طرف رودخانه را قشون های روس و طرف دیگر ژاندارمری مرزبانی ایران قرار گرفته بود. گاهی روس ها به این طرف آمده و هر کاری که می خواستند انجام می دادند و به دلیل قدرت نظامی ای که داشتند کسی نمی توانست چیزی به آن ها بگوید و اگر هم شکایتی می شد کار به تیراندازی می کشید. خاطرات گذشته از زبان پیرمرد محلی به خاطرات پیرمرد های آن نواحی که گوش کنید متوجه خواهید شد که چگونه روس ها زورگویی می کردند. حتی یکی از آن ها می گوید وقتی گوسفندان را برای چرا به آن ناحیه برده بودم، دو عدد از گوسفندانم را روس ها با خود بردند و من به ژاندرمری شکایت کردم و آن ها نیز موضوع را به تبریز انتقال دادند اما نتیجه ای حاصل نشد. گویی در اصطلاح، زور مرزبانان ایران به روس ها نمی رسید. حتی پیش می آمد که برخی از مرزبانان ایرانی را به قتل رسانده اما کسی جرات نمی کرد که حرفی به آن ها بزند و یا حتی نزدیک ارس شود به طوری که انگار ایران بخشی از مستعمره آن ها است. سرانجام پس از چندین مورد سوء قصد به سربازان مرزی و حتی خلع سلاح آن ها و شکایت های بسیاری که در این خصوص از مردم محلی به ژاندارمری گردید، دولت وقت ایران طی مکاتباتی با شوروی تصمیم گرفتند تا کمیسیون مشترکی را برای تعیین حدود مرزی برگزار نمایند. این کمیسیون مشترک در سال ۱۳۳۲ در شهر آستارا برگزار شد ت @skhanzadeh_ir gap.im/skhanzadeh_ir_en فناوری برای بشریت پیوند دعوت به ویراستی: https://virasty.com/r/QuE @skhanzadeh_ir gap.im/skhanzadeh_ir_en فناوری برای بشریت پیوند دعوت به ویراستی: https://virasty.com/r/QuE