📌بررسی کنشگری زنان در مجلس شورای اسلامی (شماره ششم)
🔹مجلس ششم، حال و هوا و کنشی که این روزها نیز در انتخاب برخی از وزرای کابینهی دولت چهاردهم، دوباره زنده شد.
🔹مجلسی با درونمایههای اصلاحطلبی در دهه ۷۰ و مقارن با دور دوم ریاستجمهوری دولت اصلاحات. علاوه بر اینکه یکدستی به لحاظ جریانی و گفتمانی را اولین بار باید در این مجلس و دولت هشتم سراغ گرفت، حضور یکرنگ احزاب با هدف در دست گرفتن تمام یک قوه از این برهه نیز، رقم میخورد. انتخابات مجلس ششم با مشارکتی بالغ بر ۶۷ درصد برگزار و این در حالی بود که آراء قریب به ۳۱ صندوق از سوی شورای نگهبان ابطال میشود. این دوره از مجلس مبتنی بر خروجیهایی که ارائه داد، میرفت تا همهی آنچه در چنته دارد را در مصاف با نظام بکار برد. از تحصن نمایندگان مجلس ششم تا نامهای موسوم به جام زهر و ...
🔹اینکه ۱۳ نماینده زن در این دوره، کجای این مجلس جنجالی بودند قطعا پیچیده نیست، آنان نیز همراه و همسو با نمایندگان مرد به تلقی برگرفته از باورهای خود ایام نمایندگی سپری میکردند. در این دوره از مجلس برای نخستین بار علاوه بر شکلگیری فراکسیون زنان، سهیلاجلودارزاده به عنوان منشی، به هیئترئیسه راه مییابد. اساساً تفاوتهای جریانی منبعث از تلقیهای متفاوت گفتمانی را باید در تمرکز مسئولین بر موضوعات و مسائل مورد پیگیری، جستجو نمود. به بیانی دیگر رویکرد زنان اصلاحطلب بر موضوع زن به ما هو زن استوار است. این مهم یعنی تعقیب اموری که تنها متوجه خود زنان است؛ موضوعاتی از قبیل اشتغال زنان، مشارکت سیاسی با تاکید بر محتوای افزایش تصدیگریهای زنانه در عرصههای مختلف حاکمیتی و ... . بگذریم که به زعم رهبری، "مساله زن از خانواده قابل تفکیک نیست، اگر کسی بخواهد جدای از اینها کار کند دچار اختلال در فهم و تشخیص علاج خواهد شد با اینکه دو مساله است".
🔹الهه کولایی در مقالهای با عنوان مجلس ششم و حقوق زنان بصورت مبسوط به عملکرد خود و همکارانش در حوزه زنان، در این دوره از مجلس میپردازد.
🔹شیرین عبادی برنده جایزه نوبل، از بازماندگان رژیم منحوس پهلوی، مرجع مشورتی نمایندگان در این دوره بود. تو خود بخوان حدیث مُفصل از این مُجمَل...
مواردی از عملکرد فراکسیون زنان به شرح زیر:
🔹او بیان میکند نخستین گام نمادین فراکسیون زنان در مجلس ششم، تمرکز بر رفع محرومیت دختران از ادامه تحصیل در خارج از کشور با استفاده از بورسهای دولتی بود. اتفاقی که در مسیر خود اصلاح قانون را به بار آورد، زیرا تحصیل دختران در خارج از کشور تنها بعد از ازدواج ممکن بود.
🔹معافیت زنان از پرداخت مالیات بر مهریه، اصلاح قانون نقل و انتقال قضات، رفع تبعیض از زنان در قوانین استخدامی، پرداخت تسهیلات به ورثه جانبازان و آزادگان متوفی، اهدای جنین به زوجین نابارور، استفاده فرزندان زنان بیمه شده از مستمری پس از فوت آنها، قانون سقط درمانی، طرح توانمندسازی زنان سرپرست خانوار، تغییر سن ازدواج دختر از ۹ به ۱۳ سال، افزودن پنج مورد به مصادیق عسر و حرج برای صدور حکم طلاق به تقاضای زنان، گسترش نفقه زنان، اصلاح قانون حضانت، افزایش سهمالارث زنان و اعمال نگاه جنسیتی به چهارمین برنامه توسعه.
🔹اما این همهی برونداد مجلس ششم در حوزه زنان نبود. "کنوانسیون مَحو کلیه اَشکال تبعیض علیه زنان" موضوعی پرتنش و جنجالی که در دو نوبت در کشور مطرح شد.
🔹دور اول در فاصله سالهای ۷۴ تا ۷۶ از سوی وزارت امورخارجه طرح و در شورای عالی انقلاب فرهنگی بررسی شد. الحاقِ ایران به معاهده، همزمان با دولت سازندگی بود که مورد بررسیهای کارشناسیِ فقهی و ... قرار گرفت. سند کنفرانس پکن با نام «کار پایه عمل» که در ۳۶۱ بند تنظیم شد. برنامه اجرایی برای دستیابی به برابری و حذف نگرشهای مبتنی بر جنسیت و در حقیقت برنامه اجرایی کنوانسیون مَحو کلیه اَشکال تبعیض علیه زنان. الحاق ج.ا به کنوانسیون در پی مخالفت و انتقادات گسترده شورای عالی انقلاب فرهنگی و ... از دستور کار جهت پیگیری خارج شد.
🔹دور دوم با پیگیری مجدانه مرکز امور مشارکت زنان دولت اصلاحات طی نامهای به رییسجمهور وقت مبنی بر تجدیدنظر در راستای مخالفت الحاق ایران به معاهده، ترتیب داده شد.
🔹رئیسجمهور در رابطه با این پیشنهاد، خطاب به معاون اول خود علیرغم رد آن در شورای عالی انقلاب فرهنگی و نیز عِلم به ماهیت سیاسی آن دستور بررسی میدهد و این در حالی بود که به اذعان مراجع، کارشناسان و حتی برخی وزارتخانهها، این معاهده در مغایرت با اُصول و احکام اسلامی قرار داشت.