دوران پهلوی، از انگلستان تا آمریکا تا فرانسه، خیلی از کشورهای غربی برای ساخت آینده ایران در جهان مدرن، به ایران آمدند و سعی کردند برای ایران آینده و حرکت به سوی آن برنامه ترسیم کنند. متن زیر اشاره ای به یک مطالعه از سوی فرانسوی هاست
👇👇👇👇
قبل از انقلاب قراردادی با شرکت ستیران فرانسه امضا شده بود برای مطالعات ( سند آمایش سرزمین )
طرح آمایش سرزمین شرکت ستیران در سال { 1347 } شروع شد و در سال { 1353 } تحویل داده شده که افق آن { 25 } ساله و تا سال { 1378 } بود.
نکته‌ای که در این طرح به درستی به آن توجه شده بود این بود که ایران کشوری خشک است و در فلات مرکزی به منابع آب پایدار دسترسی ندارد و همچنین با این فرض و با توجه به موقعیت ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک ایران و همچنین داشتن ذخایر عظیم نفت و گاز در جنوب ایران جمعیت ایران در پایان طرح یعنی سال { 1378 } کلا { 50 } میلیون پیش بینی شده بود و قرار بود از این { 50 } میلیون جمعیت { 25 } میلیون آن در سواحل شمالی خلیج فارس ( سواحل مکران ) مستقر شوند.
در این طرح گفته شده بود دلیل این استقرار اولاً موقعیت ترانزیتی مرزهای آبی ایران در خلیج فارس و ثانیاً دسترسی به آب فراوان و پایدار اقیانوس هند به خصوص برای سیستم سرمایشی صنایع که این چنین آبی در داخل سرزمین ایران برای صنایع آب بَر وجود ندارد، ثالثاً وجود انرژی در پهنه سواحل ایران در خلیج فارس است و مضافا قرار شد که سالانه در سواحل مکران { 100 } میلیون تن محصول ( کشاورزی ، صنعتی ) تولید شود.
در طرح آمایش سرزمین، همچنین گفته شده بود که { 25 } سال بعد از سال { 1378 } و در صورت تحقق اهداف می توان { 25 } میلیون نفر دیگر را در این سواحل مستقر کرد و کلا { 50 } میلیون نفر را در این سواحل استقرار داد.
در حال حاضر جمعیت کل مناطق ساحلی خلیج فارس به { 2 } میلیون نفر هم نمی رسد ( شرکت ستیران فرانسه ) معتقد بود همه فعالیتهای صنعتی باید در این سواحل مستقر شوند، خودروسازیها در کنار ساحل استقرار یابند و حدوداً { 100 } میلیون تن ظرفیت تولید در این منطقه پیش بینی کرده بودند که { 15 } میلیون تن آن در شعاع { 25 } کیلومتری بندرعباس مستقر می شد.
{ 2 } میلیون تن از آن { 15 } میلیون تن، همان فولاد بندرعباس بود که بعد از انقلاب به منطقه ( مبارکه اصفهان ) منتقل کرد.
هر نوع فعالیت صنعتی که تصور کنید در آن منطقه دیده شده بود؛ این طرح هم به دنبال استقرار فعالیت در آن منطقه بود و هم استقرار جمعیت که اگر محقق شده بود شهرهای جنوب ایران وضعیتب به مراتب بهتر از امارات می داشتند و بزرگترین سرمایه گذاری خارجی در کل منطقه خلیج فارس صورت می گرفت و تمام استانهای جنوبی ایران در خدمات مولد، صنایع پیشرفته، کشاورزی مدرن و گلخانه‌ای رکورد دار جهان می شدند.
طرح آمایش سرزمین ستیران در واقع طرح محرومیت زدایی از کشور و به ویژه مناطق جنوبی ایران بود ولی شوربختانه سرمایه گذاری های انجام شده همه و همه به دست فراموشی سپرده شد و یک توسعه کاملا نامتوازن در کشور شکل داده شد و آب برترین صنایع در خشکترین استانها مانند ( اصفهان ، یزد ، کرمان ، خراسان رضوی ، سمنان و . . . ) احداث شد.
توسعه نامتوازن موجب شد تاکنون بیش از { 50% } وسعت جنگلهای هیرکانی شمال ایران از دست داده شوند و نابود شوند.
طی { 25 } سال اخیر { 4,000,000 } هکتار از اراضی مستعد کشاورزی ایران دچار تغییر کاربری شده اند و غالبا تبدیل به ویلاسازی و منبع درآمد شده اند.
کشاورزی در ایران رو به نابودی رفت و همین توسعه نامتوازن موجب شد ( دریاچه ارومیه ) کلا خشک شود و ( تالاب گاوخونی ) تبدیل به کانون ریزگرد شود
✍🏼حمید رضا رمضانی ( کارشناس ارشد آب ) { 1402/2/28 }
متن بالا از درون فضای مجازی تلگرامی فوروارد شده است ولی طرح شرکت ستیران واقعی است و در کتابخانه سازمان برنامه موجود است.
🆔 @social_theory