🌸سلسه بحث آفات زبان شماتت🌸 قسمت اول (۱): تعریف شماتت شماتت نزد دانشمندان اخلاق ، اظهار شادمانى از مصیبت دیگران است . وقتى شخصى دریابد که بر برادر دینى اش ، مصیبتى وارد شده است ، اگر اظهار خوشحالى و سرور کرده ، به سرکوفت بلا دیده بپردازد، گرفتار بیمارى شماتت شده است ؛ البته سرکوفت و سرزنش ، در برابر رفتارى است که از شخص بلا دیده سرزده است به این معنا که شماتت کننده با اظهار سرور از بلایى که بر سر دیگرى آمده ، مصیبت را نتیجه آن رفتار مى داند و چه بسا در سرکوفت ، به بیان آن نیز بپردازد. (۲): اقسام شماتت شماتت را از جهت ابراز یا عدم ابراز خشنودى به دو قسم مى توان تقسیم کرد: ۱ – شماتت درونى آن گاه که انسان از مصیبت دیگران ، در درون خویش مسرور شود؛ ولى شادى اش را آشکار نکند، به این حالت ، شماتت درونى مى گویند. ۲ – شماتت فعلى (بیرونى ) زمانى که فرد از بلاى رسیده به دیگران ، خوشحال شود و این بلا را با حالت سرزنش ، جزاى رفتارى که از فرد مصیبت دیده سرزده ، معرفى کند، به رفتارش شماتت فعلى گفته مى شود؛ البته شماتت فقط به شکل مجازى ؛ قسم اول به کار مى رود؛ زیرا همان گونه که در تعریف آمد، شماتت ، اظهار شادمانى از مصیبت دیگران است . شماتت را از جهت رفتار فرد بلا دیده نیز مى توان به دو قسم تقسیم کرد: الف – شماتت در برابر رفتار پسندیده گاه رفتار شخص مصیبت زده ، زشت نیست و فقط به نظر شماتت کننده ، نادرست مى آید و با اهداف او سازگارى ندارد؛ براى مثال ، وقتى شخص ‍ عملى مانند انفاق را انجام مى دهد که با اهداف شماتت کننده بخیل ، همسان و سازگار نیست ، چنان چه پس از انجام این عمل ، آن شخص ، به مصیبت و بلا دچار شود، شماتت کننده ، این بلا را نتیجه عمل او دانسته ، او را براى رفتار درستش سرزنش مى کند. سرکوفت منافقان به اهل ایمان در بلاها و مصیبت ها، از این قبیل است . ب – شماتت در برابر رفتار ناپسند گاه مصیبت دیده را در برابر رفتار ناشایستى مانند ورشکستگى به سبب عدم رعایت موازین دینى در معاملات پیشین او سرزنش مى کنند. اخلاق الاهی جلد چهارم آفات زبان کانال سخنرانی دلنشین @sokhanrani313