⭕️🔻پیدا و پنهان تاسیس شبکه فارسی TRT ترکیه؛ ⚡️درست چند روز بعد از پخش مستند کوتاه و منتقدانه شبکه TRT انگلیسی درباره رضا پهلوی، ترکیه از نسخه تلویزیونی فارسی زبان خود نیز رونمایی کرد. 🔺️به نظر می‌رسد تاسیس این شبکه با توجه به محدود بودن تعداد مخاطبان فارسی‌ در جهان پیوند مهمی با اهداف سیاست خارجی ترکیه در سه کشور ، و خواهد داشت. ⚡️بطور کلی اهداف تاسیس این شبکه را می توان فهرست‌وار برشمرد: 1⃣ برخلاف سیاست پانزده سال قبل که رسانه‌های ایران‌ تمایل زیادی به برجسته‌سازی ترکیه داشتند؛ در طول دهه ۱۳۹۰ با توجه به ظهور جریان ایرانشهری و نیز شروع بحران سوریه، انتقادات زیادی از سیاست منطقه‌ای ترکیه در سطح رسانه‌ها مطرح شد که آغاز این روند از مصاحبه زنده حسن عابدینی مجری ایرانی با اردوغان در نوروز ۱۳۹۱ بود. در حال حاضر نیز با توجه به سقوط دولت بشار اسد، سطح بالای انتقادات در رسانه‌های ایران نیز افزایش یافته است. به نظر می‌رسد اولویت این شبکه تلطیف این فضای رسانه‌ای باشد. 2⃣ با توجه به هویتی شدن امر سیاست و چالش‌های قومیتی داخل ایران که از حوادث ۱۴۰۱ و سپس انتخابات ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ شدت گرفت؛ این هویتی شدن سیاست همچون تیغ دولبه‌ای در قبال منافع ترکیه خواهد بود. از همین رو افزایش جایگاه کُردها در سیاست رسمی ایران از داخل حاکمیت تا رسانه‌های اپوزیسیون یک خطر بالقوه برای ترکیه است که با توجه به قدرت گرفتن هر چه بیشتر گروههای کُرد در سوریه این امر شدت بیشتری خواهد گرفت. در چنین شرایطی ترکیه به گفتگوی مستقیم رسانه‌ای با افکار عمومی ایرانیان نیازمند است؛ زیرا به نظر میرسد که TRT فارسی محدودیت سایر شبکه‌های فارسی برون‌مرزی در تماس با افکار عمومی ایران را نداشته‌باشد. 3⃣ در دوره بایدن، کشور اردن سوزن پرگار سیاست دموکرات ها در قبال مسائل آسیای غربی بود. با توجه به چرخش های بن‌سلمان به سمت چین، به نظر می‌رسد که ترکیه نقش محوری در سیاست های ترامپ در قبال آسیای غربی داشته‌باشد. در یک سناریوی بدبینانه حتی این رسانه می تواند در راستای سیاست ترامپ نسبت به ایران تعریف شود. در سطح کلان همسویی همزمان آذربایجان با اسراییل و ترکیه با امریکا میتواند خطر تنش در شمال غرب ایران را افزایش دهد. 4⃣ با توجه به تعارضات بین طالبان و دولت ترکیه از همان سال ۲۰۲۱، رسانه فوق می تواند نقش مهمی در جامعه فارسی‌‌زبان افغانستان و جهت اهرم فشار به طالبان داشته‌باشد. در سالهای اخیر هزاره‌های افغانستان دارای ارتباطات زیادی با دولت و جامعه ترکیه هستند و حتی برخی رهبران آن مانند «محمد محقق» بیش از ایران به ترکیه گرایش دارند. این شبکه می تواند زمینه گفتگو با جامعه هزاره افغانستان باشد. از سوی دیگر در دو سال اخیر با توجه به نقش تاجیکستان در راستای اهرم فشار امریکا بر روسیه، چین و طالبان پس از خروج نیروهای امریکایی از خاک افغانستان و از سوی دیگر همکاری راهبردی تاجیکستان و ترکیه، این رسانه می تواند در جهت گفتگوی فرهنگی با فارسی‌زبانان آسیای میانه نیز قرار بگیرد. ✍ سیدنیما موسوی مرکز تعالی مدیران انقلاب اسلامی