منظور از ضرری که از جهت فقهی باعث سقوط وجوب روزه و عدم صحت آن می‌شود، چیست؟ یکی از شرایط صحیح بودن روزه، ضرر نداشتن آن است؛ پس اگر مکلف بترسد روزه برایش ضرر داشته باشد و بترسد که با گرفتن روزه مریض شود یا بیماری وی شدت یابد و یا بهبودی آن به تأخیر بیفتد، روزه‌ی وی صحیح نیست. حتی اگر روزه گرفتن برای عضوی از بدن مانند ضعیف شدن چشم مضرّ باشد روزه گرفتن صحیح نخواهد بود. ضرری که گفته شد، شامل بیماری‌های روحی و روانی هم می‌شود. البته باید این خوف و ترس از ضرر منشأ عقلایی داشته باشد. در تمام این موارد که ذکر شد، یقین و علم داشتن به ضرر شرط نیست، بلکه حتی اگر مکلف گمان کند و یا احتمال عقلایی بدهد که روزه برایش ضرر دارد، نباید روزه بگیرد و روزه‌اش صحیح نیست. همچنین در تشخیص ضرر، ملاک، نظر شخص بیمار است و تا برای خود شخص ترس از ضرر حاصل نشده باشد، گفته‌ی دیگران حتی پزشک معتبر نیست، مگر اینکه از گفته‌ی دیگران ترس از ضرر برایش پیدا شود. lish.ir/OCu