📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره 📆 جلسه: 51 🔖 آیه: ۲۱ و ۲۲ 📚 مفسر: علامه جوادی آملی ✅آیه ۲۱ و ۲۲ سوره بقره: «یا ایها الناس اعبدوا ربکم الذی خلقکم و الذین من قبلکم لعلکم تتقون-الذی جعل لکم الارض فراشاً و السّماء بناءً و انزل من السّماء ماءً فاخرج به من الثمرات رزقاً لکم فلا تجعلوا لله انداداً و انتم تعلمون» 🔹🔹🔹 ♦️خداوند در این آیه، دلیل #توحید_عبادی را #توحید_ربوبی و دلیل توحید ربوبی را #توحید_خالقی می داند. بدین صورت که گوید خداوند می دانست شما به مسکن، خوراک، پوشاک و آسایش نیاز خواهید داشت پس با خلق آسمان و زمین و سپس ایجاد باران و تولید غذاها از دل خاک، در عین اینکه همه اینها را خلق می کرد، #رابطه بین انسان و اینها را نیز که نیاز انسان به اینها و رفع این نیازها باشد را نیز خلق کرده است و لذا این خلق، خود، #ربوبیت و پرورش انسان محسوب می شود چون نیازهایش را با خلق موجودات دیگر، رفع کرده است. ❌پس آیه گوید اگر شما مشرکان، #خالقیت خدا را قبول دارید، که دارید، باید بدانید که این خالقیت، خودبخود #ربوبیت خدا نیز هست و اگر ربوبیت را پذیرفتید پس راهی جز #عبادت او ندارید که تنها رب شماست. ❎اثبات، مقدم بر نفی بوده و اصل محسوب می شود. در این معنا، #فطرت، اصل و #شرک، فرع بوده و تحمیلی بر فطرت است لذا نباید ابتدا طاغوت را نفی کرده و سپس حق را #اثبات کنیم. باید دانست که عبارت«لا اله الّا الله» شامل یک نفی اولیه و اثبات ثانویه نیست زیرا «الّا» به معنای #غیر بوده و معنای آن عبارت می شود: «غیر از الله که فطرت، آن را پذیرفته است دیگران نه». ❌توضیح آنکه #فطرت_اولیه_انسانی، خالی نبوده که لازم باشد ابتدا با برهان، شرک را نفی کنیم و سپس با برهان، توحید را برایش اثبات کنیم بلکه فطرت انسان از هنگام تولد، #توحیدی بوده است و شرک روی آن را گرفته است. لذا ابتدای آیه ۲۱ بقره گوید ربتان را عبادت کنید و انتهای آیه ۲۲ گوید برای الله شریکی قرار ندهید «و لا تجعلوا لله انداداً». ♦️همچنین آیه ۳۶ نحل گوید: ما به همه رسولان گفتیم که الله را عبادت کنید و از طاغوت دوری کنید. «و لقد بعثنا فی کل امة رسولاً ان اعبدوا الله و اجتنبوا الطاغوت» این آیه ازین جهت که ابتدا ثبوت خدا و سپس نفی دیگران(طاغوت) را مطرح کرده با روح «لا اله الّا الله» هماهنگ است زیرا انبیا نیامده اند که بگویند شرک نورز و موحّد شو بلکه گفته اند تو #موحد بوده ای و هستی پس شرک تحمیلی بر این #توحید_فطری تو شده است پس آنرا کنار بگذار تا به اصل برگردی. ♦️با شکسته شدن بت ظاهری و بتهای پنهانی پول، مقام، قدرت و شهوت، انسان فطرت توحیدی خود را باز می یابد لذا ابراهیم آنگاه که بتهای ظاهری را شکست، مردم به فطرتشان بازگشتند و از خود پرسیدند چه شد که به سوی پرستش این #چوب و #سنگها رفتیم؟! ♦️خداوند زمانی به خود گفت «فتبارک الله احسن الخالقین» که #روح خود را در انسان خاکی دمید نه آن زمان که انسان از خاک ساخته شد یا از یک قطره #آب_منی، دست و پا دراورد و کامل شد زیرا اینها تبریک ندارد. قران هم گوید این تبریک زمان دمیدن روح که دارای فطرت توحیدی و #آفرینشی_جدید بوده انجام شده است «ثم خلقنا النطفة ف... ثم انشاناه خلقاً آخرَ فتبارک الله احسن الخالقین/مومنون_۱۴» ♦️در سوره شمس هم گوید ما از همان اول به انسان تمام چیزها را یاد دادیم «فالهمها فجورها و تقواها» و لذا روح، به علت آگاهی به بدی ها و خوبی ها، مستوی و هماهنگ خلق شده است «و نفسٍ و ما سوّاها/شمس_۷» پس انسان باید مراقب باشد تا از بیرون، چیزی را که مزاحم این فطرت توحیدی (صاحبخانه) است را وارد خود نکند چون این دیده ها و شنیده ها که زمان تولد نبوده و #علم_تکوینی ایجاد می کنند مهمانند و ممکن است صاحبخانه را بیرون کنند. ✅باید دانست که شریک قرار دادن برای خدا تنها مخصوص #خلقت جهان نیست بلکه اگر انسان چیزی را در حد خدا #دوست بدارد آنرا شریک خدا قرار داده است «و من الناس من یتّخذُ من دون الله انداداً یحبونهم کحبّ الله/بقره_165» لذا اگر پول یا قدرت مورد حب انسان قرار گرفت در حقیقت آنها جای خدا را میگیرند اگرچه معبودِ انسان، یا الله است یا هوا و هوس او؛ و لذا پول و غیره همگی ذیل هوا و هوس انسان قرار میگیرند. ❌اما ادامه آیه گوید روزی روشن می شود که همه چیز تحت #قدرت خدا بوده و از خود هیچ قدرتی نداشته اند «اذ یرون العذاب أنّ القوة لله جمیعاً» در آن روز همه انسانها دوباره به #فطرت_توحیدی خود رجوع خواهند کرد. 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره 🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1117 📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜 تفسیر بزرگ تسنیم👇 ✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190