✅خلاصه تفسیر سوره مبارکه حمد 📆 جلسه: ۳۱ ♦️مفسر: علامه جوادی آملی ♦️موضوع: اهدنا الصراط المستقیم - صراط الذین انعمت علیهم -غیرالمغضوب علیهم - ولا الضالین 🔹یاداوری: صراط به سالکین نسبت داده شده (صراط الذین ...) پس این راه، بیرون از سالک و طی کننده ی راه نیست. این صراط مستقیم بنابر نص قرآن همان است و لذا پیمودن این صراط امری بوده که سالک در اصول دین، با اعتقاد، در اوصاف دین، با تخلق و در اعمال دین با کردار، این صراط دین را سیر میکند. 🔅 مصداق صراط، تنها راه مادی نیست بلکه هر چیزی که انسان را به مقصد برساند صراط است حال اگر مقصد مادی بود راه هم مادیست و اگر مقصد همانند خدا، معنوی بود، راه هم مانند دین معنوی میشود. ♻️ قرآن گوید سبب پیمودن این راه معنوی، نه خواست انسان که است (صراط الذین انعمتَ علیهم). 🌱منظور از این نعمت، نعمت طی طریق و مسیر است نه اینکه نعمت مادی باشد چون نعمت مادی خدا، نصیب گمراهان و مغضوبان هم میشود اما این نعمت طی طریق، نمیشود. (غیر المغضوب علیهم و لا الضالین) 1⃣ منعَم الیه یا کسی که خدا به او نعمت طی طریق را داده کیست؟ آیات ۶۸ و ۶۹ سوره نساء گوید اینها شامل (انبیا، صدیقین و شهدا) هستند که در قیامت، شاهد بر اعمال دیگر انسانها نیز خواهند بود. کسی که نه مانع دیگری شود و نه دیگری را غافل کند، خدا نعمت طی صراط مستقیم را بدو میدهد تا آنرا طی کند. 2⃣ نعمت چیست (صراط الذین انعمت علیهم)؟ همانطور که گفته شد این نعمت، معنویست. در آیه ۱۱۰ مائده است که خدا به مسیح (ع) فرمود «اذ اَیَّدْتُکَ بِروحِ القُدُس» یعنی تو را با تایید روح القدس، کمک کردم. این نعمت معنوی، همان طی صراط است. 🚷 حال اگر انسان نه مجرم بود و نه از مجرم حمایت کرد، خدا نعمت طی طریق به او میدهد. نوح در قرآن به خدا میفرماید که مگر تو نگفتی که من از اهل بیت تو حمایت میکنم پس چرا پسرم در گمراهی غرق شد و نجات نیافت؟ خدا در پاسخ گوید او از تو نیست چون اعتقاد و عمل صالح ندارد. در اینجا نوح از مجرم دیگر حمایت نمیکند و سریعاً میگوید خدایا من تو را تسبیح میکنم و تو پاکی از هر خطا و اشتباه، لذا ابراز پشیمانی از سوالش میکند. 🌹پند: چه مجرم بودن و چه از مجرم حمایت کردن، انسان را از طی طریق دین باز میدارد اما باید توجه داشت که حتی اگر سکوت هم به مجرم کمک کند، سکوت کننده، خود نزد خدا مجرم محسوب بوده و از طی طریق باز می ماند! 🍃«تفسیر تسنیم» علامه جوادی آملی 🍀 eitaa.com/tafsire_tasnim1 🍀 sapp.ir/tafsire_tasnim