💊💊💊💊💊موضوع: انواع مسمومیت‌ها و درمان آنها
صحبت راجع به انواع مسمومیت‌ها شامل مسمومیت غذایی، مسمومیت با زهر، مارگزدگی و عقرب‌گزیدگی و حتی مسمومیت داخلی براثر کم‌کاری و اختلال کلیه یا طحال می‌باشد.
اولین کار ضروری در برخورد با فردی که دچار مسمومیت شده، جلوگیری از جذب سم به بدن است، در مورد مسمومیت از طریق خوراک بهترین راه استفراغ است، اگر کسی غذای مسموم یا زهر خورده باید به هر وسیله‌ای استفراغ کند تا سم وارد بدنش نشود، البته مواردی استثنا شده در صورتی که مسمومیت به وسیله نفت یا اسید باشد و یا فشارخون بالا باشد بهتر است مدتی بگذرد؛ اما در مورد مارگزیدگی و عقرب‌گزیدگی، موضع گزیدگی باید فوراً حجامت شود، البته در طب جدید هم توصیه شده در این موارد با یک تیغ زخمی به شکل سلیب در موضع گزیدگی ایجاد شود و با دهان مکیده شود، و بهتر است که فرد روغنی در دهان خود قرار دهد و بعد بمکد تا زهر با روغن مخلوط شود و بعد خارج شود.
دومین کاری که باید انجام شود جلوگیری از انتشار سم در بدن است و در این جهت توصیه شده که آب نوشیده نشود زیرا آب انتشار سم در بدن را تسریع می‌کند، البته مواردی هم بلامانع است، از امام صادق(ع) در کتاب توحید مفضل آمده: حیوانی به نام إیل وجود دارد که مار را می‌خورد، پس از آن آب نمی‌خورد، در کنار آب می‌ایستد و از تشنگی زوزه می‌کشد ولی آب نمی‌خورد، زیرا اگر قدری آب بخورد سم در بدنش منتشر می‌شود و بلافاصله می‌میرد[1] . در بعضی موارد گفته شده حتی روغن هم خورده نشود.
در درمان مارگزدگی و عقرب‌گزیدگی سه روش وجود دارد :
روش اول که شناخته شده و رایج نیست، استفاده از نمک است، مالیدن نمک برای عقرب‌گزیدگی در روایت وارد شده است، همچنین در روایت آمده که نمک دارویی بهتر از تریاق است و تریاق داروی گزش حشرات هفت‌گانه (حشراتی که زهر دارند) است، پس می‌توان نتیجه گرفت که نمک برای کل گزیدگی‌ها می‌تواند مؤثر باشد، و در مورد گزیدگی زنبور تجربه شده بسیار مؤثر است، البته منظور نمک طبی دریاست نه نمک‌های رایج. استفاده از نمک به دو روش انجام می‌شود روش اول که از نظر روایی اعتبار بیشتری دارد مالیدن نمک بر محل گزیدگی است، از امام صادق(ع) نقل شده: «لدغت رسول الله صلى الله عليه وآله عقرب فنفضها وقال: لعنك الله فما يسلم منك مؤمن ولا كافر، ثم دعا بالملح فوضعه على موضع اللدغة ثم عصره بإبهامه حتى ذاب ثم قال: لو يعلم الناس ما في الملح ما احتاجوا معه إلى درياق»[2] یعنی «عقرب پیامبر(ص) را گزید و او را انداخت، سپس پیامبر(ص) فرمود: خدا لعنتت کند، کسی از تو خلاصی ندارد چه مؤمن چه کافر. سپس فرمود نمک بیاورند و نمک را روی محل گزیدگی قرار دادند و با انگشت شست مالیدند تا آب شد، سپس فرمودند: اگر مردم بدانند در نمک چه خصوصیتی است دیگر نیازمند تریاق نخواهند بود.» از این روایت معلوم می‌شود که تریاق و نمک هر دو داروی گزیدگی هستند ولی نمک بهتر است.
روش دوم برای استفاده از نمک، حل کردن نمک در آب و مالیدن آن روی محل گزش است، از حضرت امیر(ع) نقل شده: «إن النبي صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم لسعته عقرب وهو قائم يصلي فقال لعن الله العقرب لو ترك أحدا لترك هذا المصلي يعني نفسه صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم ثم دعا بماء وقرأ عليه الحمد والمعوذتين ثم جرع منه جرعا ثم دعا بملح ودافه في الماء وجعل يدلك صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم الموضع حتى سكن.»[3] یعنی «پیامبر(ص) در حال خواندن نماز بود که غرب او را گزید، پیامبر(ص) فرمودند: خداوند عقرب را لعنت کند، اگر از کسی می‌گذشت لااقل از این نمازگزار می‌گذشت ولی عقرب از کسی نمی‌گذرد، سپس فرمودند آب بیاورند، و بر آن سوره حمد و فلق و ناس خواندند سپس جرعه‌ای از آب خوردند، سپس فرمود نمک بیاورند و آن را در آب حل کردند سپس روی محل گزش می‌مالیدند تا اینکه دردش ساکن شد.»
از این روایت معلوم می‌شود که نوشیدن آب در مورد عقرب‌گزیدگی مانعی ندارد.
درمان دوم برای مارگزدگی و عقرب‌گزیدگی، داروی جامع امام رضا(ع) است که به عقیده بنده می‌تواند درمان کل مسمومیت‌ها باشد، ما تجربه کردیم در مورد افرادی که زهر خورده‌اند مفید بوده. داروی جامع امام رضا(ع) یا همان مرکب پنج، بیشتر بیماری‌ها را درمان کند، و برای هر بیماری باید آب خاصی استفاده شود. در روایت آمده که عبدالله بن عباس گفت: «عقرب مرا گزید و احساس کردم که نیشش به شکم رسید و ما رفتیم نزد امام هادی(ع) و پدرم عرض کرد عقرب پسرم را گزید و ترس است که تلف شود امام فرمودند: به او داروی جامع بدهید که داروی امام رضا(ع) است عرض کردم این دارو چیست؟ امام پاسخ داد: داروی معروفی است، عرض کردم من آن را نمی‌شناسم، امام فرمود: سنل الطیب، زعفران، هل درشت، آقرقرحا، خربق سفید، بنگ (حشیش) و فلفل سفید به اندازه مساوی و ابرفیون (فرفیون) اندازه دو
واحد دیگر مواد، باید خیلی نرم کوبیده شود و آن را با یک حریره (گاز استریل) الک کنید، با عسلی که کف