💊💊📚📚منظور از خشکی چشم چیست؟
خشکی چشم یکی از شایعترین معضلات چشم پزشکی است که باعث افزایش ریسک عفونتهای چشم و علائم پردردسر مانند احساس آزردگی در چشم، خستگی و اختلال در بینایی میشود و در فعالیتهایی مانند خواندن، کار با کامپیوتر و رانندگی اختلال ایجاد میکند.
خشکی چشم از دیدگاه طب نوین
خشکی چشم، عبارت است از یک بیماری چند علتی اشک و صفحه چشمی که منجر به بروز ناراحتی در دید، اختلال بینایی و بی ثباتی صفحه اشکی با آسیب بالقوه در سطح چشم میشود.
این بیماری با اختلال واحد عملکردی چشم، باعث ناپایداری صفحه اشکی، تغییر ترکیب اشک، التهاب سطح چشم و علائم تحریکی چشم میشود.
💊خشکی چشم از دیدگاه طب سنتی ایران
در منابع طب سنتی، چشم به ده لایه تقسیم شده است که شامل هفت طبقه و سه لایه رطوبت میباشد، یکی از این طبقات قرنیه میباشد که طبقهای است صلب و شفاف که طبقات و رطوبات زیرین خود را محافظت میکند و به عات شفافیتش، در بروز نور، هیج ممانعتی نمیکند.
نزدیکترین واژه به سندرم خشکی چشم، در منابع طب سنتی از نظر علامت شناسی، بیماری « خشونت القرنیه» میباشد.
در این بیماری به عللی که در ادامه ذکر میشود، رطوبت قرنیه از بین رفته و باعث ایجاد ناهمواری در سطح آن میشوند که در نتیجه باعث از بینرفتن شفافیت قرنیه و اختلال در عبور نور از آن شده و منجر به بروز علامتهایی مثل احساس حرکت جسمی زبر و خشن در هنگام پلکزدن میشود.
منشا و علل خشکی چشم
از منظر طب نوین
این اختلال چشمی مربوط به لایه اشکی است که خود از سه لایه زیر تشکیل شده است؛
چربی: باعث لیز شدن داخل چشم و مانع از تبخیر اشک میشود.
آبی: تغذیه و مخافظت از قرنیه چشم را برعهده دارد.
مخاطی: باعث پخش شدن اشک در سطح چشم میگردد.
اگر هر کدام از این لایهها کمتر و یا بیشتر از حد طبیعی فعالیت کنند منجر به خشک شدن چشم میشود.
از منظر طب سنتی
در بررسی متون این اسباب، برای این بیماری عنوان شده است:
خشکی قرنیه: در نتیجه سوء مزاجهای ساده خشک قرنیه
خشکی مغز
ریزش اخلاط غیر طبیعی (تیز و شور) به طبقه قرنیه
مصرف داروهای پرحدت
این موارد با تحلیل بردن یا غلیظ کردن رطوبتهای قرنیه، باعث تغییر مزاج قرنیه و ایجاد سوء مزاج خشک میشوند.
💊مواردی که باعث تشدید خشکی چشم میشوند:
کهولت سن
نگاه کردن به مدت طولانی به اجسام براق مانند: تلفن همراه، صفحه مانیتور
تماس طولانی با نور خورشید
سکون در محیط گرم و خشک
ازدیاد فعالیتهای جنسی
استعمال دخانیات
سرما
مواد شیمیایی مانند انواع داروها
لنزهای تماسی
دیابت
کمخوابی و پرخوابی
استفاده زیاد از مواد شور و تند در تغذیه
خشکی چشم چه علائمی دارد؟
خشکی چشم عموماً با چند مورد از علائم زیر همراه است:
سوزش
خارش
وجود مخاط خارشآور اطراف چشم
حساسیت به نور
قرمزی چشم
تاری دید
خستگی چشم
فتوفوبی
تاری دید
عدم تحمل لنز تماسی و اشک ریزش (در اثر تحریک قرنیه به صورت واکنشی)
💊سندرم خشکی چشم را جدی بگیرید!
با توجه به اینکه عدم پیگیری و اقدام درمانی به موقع برای این بیماری، ممکن است باعث نابینایی یا ضعف شدید بینایی شود، بعد از تشخیص علت، توسط متخصص طب سنتی و برطرف کردن آن، انجام تدابیر ساده زیر به روند بهبودی کمک خواهد کرد.
تدابیر درمانی خشکی چشم
درمانهای ارائهشده در طب سنتی، شامل تصلاح سبک زندگی، دستورات غذایی خاص و پاکسازی خلط مسبب و درمانهای موضعی (قطره و ضمادهای چشمی) میباشد.
تدابیر غیر دارویی
رعایت اصول سته ضروریه و رفع عوامل دخیل در خشکی چشم و خشکی مغز
پرهیز از خواب دیروقت که باعث خشکی مغز میگردد.
مصرف غذاهای لطیف و رطوبت بخش مانند اسفیدباجات و شورباجات (آش اسفناج و آش ساده)، کدو، کاهو
مصرف گوشتهای لطیف مانند گوشت بره، گوشت پرندگان کوچک مانند بلدرچین
مصرف پاچه بز و گوسفند
مصرف فالوده تهیه شده از نشاسته و شیر (اگر تب ندارید)
مصرف روزانه سیب یا فالوده سیب، آب هویج، هویج پخته، کدوحلوایی
مصرف حریره بادام، شیر بادام، شیره انگور، فرنی، شیربرنج
💊پرهیز از خوراکیهای تند و شور و خشک کننده مزاج مانند تره، سیر و پیاز خام
پرهیز از مصرف زیاد نمک
پرهیز از جماع و نزدیکی زیاد
پرهیز از خیره شدن طولانی به اشیای پرنور
پرهیز از خواندن خطهای ریز
پرهیز از بیداری طولانی مدت
پرهیز از قرارگرفتن در معرض دود، غبار و هوای غیرمعتدل
استفاده از محافظ اشعه لپ تاپ یا عینک آنتی رفلکس.
تدابیر دارویی
مصرف قطرههای اشک مصنوعی (خط نخست درمان)
در طب سنتی برای تسکیلن علائم و بهبود نسبی خشکی چشم، تدابیر زیر نیز توصیه میشود:
سرمه کشی از جمله استفاده از سرمه اثمد اصل در چشمها به تعداد فرد (۳، ۵ یا ۷ بار در شب)
روغنمالی پیشانی، شقیقهها با روغن بادام شیرین، روغن بنفشه بادام و …
ماساژ اطراف چشم با روغن بادام شیرین یا بنفشه بادام قبل از خواب یا هنگام ک