*✅شرح حال علامه صاحب روضات به نقل از دانشنامه اسلامی*
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
🔰عالم ربانی، فقیه پارسا، ادیب و محقق بزرگ رجالی شیعه در قرن چهاردهم هجری قمری، آیت الله سیدمحمد باقر چهارسوقی صاحب کتاب ارزشمند «روضات الجنات»، فرزند عالم برجسته میرزا زین‌العابدین موسوی خوانساری (ره) و از شاگردان بزرگ سید محمدباقر شفتی (ره)، «حضرت آیت‌الله‌العظمی سید محمدباقر خوانساری چهارسوقی (ره)» است؛* لذا سخن امروز را با سلام و صلوات به روح بلند این مرجع عالیقدر جهان تشیع آغاز می‌نمائیم؛
*آیت‌الله خوانساری پس از سال‌ها تحصیل علوم دینی در اصفهان و سپس در نجف اشرف و کسب اجازه روایت و اجتهاد از نه نفر از آیات بزرگ جهان تشیع از جمله علامه کاشف‌الغطاء (ره) به اصفهان بازگشتند و شاگردان بزرگی را همچون حضرات آیات سید محمدباقر درچه‌ای، شیخ الشریعه اصفهانی، سید ابوتراب خوانساری و سید محمدکاظم یزدی (ره) را تربیت نمودند؛*
*علامه چهاسوقی بیشتر سنوات عمر شریفشان را صرف تحقیقات علمی و مخصوصاً شناخت رجال بزرگ نمودند و کتاب ارزشند «روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات» را در این زمینه نگاشتند؛*
*«صاحب روضات» از معدود دانشوران اسلامی هستند که در اکثر علوم اسلامی، از قبیل فقه و اصول، کلام و حدیث، رجال و منطق، ادبیات و تاریخ، تخصص و تبحر ویژه داشتند و در نزد علمای اسلام از مقام و منزلت خاصی برخوردار بوده و دارای شهرت جهانی می‌باشند، به‌گونه‌ای که اکثر صاحب تراجم علماء اعم از شیعه و سنی، مستشرقین شرق و غرب و تاریخ‌نویسان و اُدبای جهان، نام ایشان را در آثار خویش به بزرگی یادآور شده‌اند!*
*آیت‌الله خوانساری در عهد خود، مرجعیت و زعامت شیعه را نیز برعهده داشته و مورد احترام ویژه مردم بوده‌اند، به‌گونه‌ای که حتی شاهان قاجار و حاکمان وقت نیز همواره به دنبال تحصیل رضایت و کسب تأییدیه ایشان بوده‌اند، چنانچه آورده‌اند که «ظل‌السلطان» پسر بزرگ ناصرالدین شاه و حاکم وقت اصفهان به جهت احترام و تجلیل از مقام برجسته‌ی «صاحب روضات» به نزد ایشان رفت و می‌خواست زمین‌های قریه‌ای را به محضر علامه پیشکش نماید، ولی ایشان نپذیرفته و فرمودند: همین قریه‌ی «توکل آباد»، برای کفاف مخارج زندگی من و همه‌ی خاندانم کافی است! ظل‌السلطان نیز تصور کرد که «توکل آباد» یکی از روستاهای آباد اصفهان است که کل آن متعلق به علامه‌ی چهارسوقی است! ولی پس از پرس و جو، متوجه شد که مقصود ایشان، توکل به خداوند قادر و متعال بوده و به همین دلیل نیز از کمک سلاطین بی‌نیاز هستند!*
*آیت‌الله خوانساری همواره مردم را بر توکل به خدا دعوت کرده و آن را بهترین تکیه‌گاه و رکن ایمان، وسیله‌ی رهایی از رنج و اضطراب، عامل کفایت و بی‌نیازی از خلق، و دستیابی به عزت، کرامت و قدرت معرفی می‌نمودند؛ و بر این حدیث نبوی تأکید داشتند که اگر: «کسی دوست دارد پرقدرت‌ترین مردم باشد باید بر خدا توکّل کند».* (بحارالأنوار، ج٧، ص١۴٣)
سید محمدباقر چهارسوقی (ره)، سرانجام در هشتم جمادی‌الاولی سال ۱۳۱۳ هجری قمری پس از ٨٧ سال عمر با برکت، دار فانی را وداع گفته و بنا بر وصیت خودشان در «تخت فولاد» اصفهان به خاک سپرده شدند و علماء و مردم اصفهان به جهت احترام و تجلیل از مقام برجسته‌ی ایشان، بقعه‌ای زیبا بر سر مقبره‌ی این عالم ربانی بنا نمودند.
✍️ و سخن امروز را با فرازی از وصیت‌نامه علامه چهارسوقی به پایان می‌بریم: *«عزیز من! نماز را به وقت، ادا کن، در خانه اذان را بلند بگو که باعث رفع همه ناخوشی‌هاست و دعاهای صباح و مساء را بخوان و به جمیع اهل خانه امر کن که بخوانند؛*
*روزها مشغول مطالعه و علم باش و بیکار کنندگان (کسانی که برای وقت تلف کردن نزد تو می‌آیند) را به خود راه مده!*
*هر روز (حداقل) یک حزب از قرآن تلاوت نما که باعث اصلاح امر معاش و رسیدن به مراد می‌باشد...»*
روحشان شاد و یاد و نامشان همواره جاودان باد.
📚 دانشنامه اسلامی، واژه سید محمدباقر خوانساری چهارسوقی (ره)