🟡شیعه و اندیشه بداء (۷) 💠تقریر و تعریف شیخ صدوق ره از بداء (۱) 🔺لیس البداء کما یظنه جهال الناس بأنه بداء ندامة تعالی الله عن ذلک و لکن یجب علینا أن نقر لله عز و جل بأن له البداء معناه أن له أن یبدأ بشی ء من خلقه فیخلقه قبل شی ء ثم یعدم ذلک الشی ء و یبدأ بخلق غیره أو یأمر بأمر ثم ینهی عن مثله أو ینهی عن شی ء ثم یأمر بمثل ما نهی عنه و ذلک مثل نسخ الشرائع و تحویل القبلة و عدة المتوفی عنها زوجها و لا یأمر الله عباده بأمر فی وقت ما إلا و هو یعلم أن الصلاح لهم فی ذلک الوقت فی أن یأمرهم بذلک و یعلم أن فی وقت آخر الصلاح لهم فی أن ینهاهم عن مثل ما أمرهم به فإذا کان ذلک الوقت أمرهم بما یصلحهم فمن أقر لله عز و جل بأن له أن یفعل ما یشاء و یعدم ما یشاء و یخلق مکانه ما یشاء و یقدم ما یشاء و یؤخر ما یشاء و یأمر بما شاء کیف شاء فقد أقر بالبداء و ما عظم الله عز و جل بشی ء أفضل من الإقرار بأن لَهُ الْخَلْقُ وَ الْأَمْرُ و التقدیم و التأخیر و إثبات ما لم یکن و محو ما قد کان و البداء هو رد علی الیهود لأنهم قالوا إن الله قد فرغ من الأمر فقلنا إن الله کل یوم فی شأن یُحْیِی وَ یُمِیتُ* و یرزق و یَفْعَلُ ما یَشاءُ و البداء لیس من ندامة و إنما هو ظهور أمر یقول العرب بدا لی شخص فی طریقی أی ظهر قال الله عز و جل- وَ بَدا لَهُمْ مِنَ اللَّهِ ما لَمْ یَکُونُوا یَحْتَسِبُونَ أی ظهر لهم و متی ظهر لله تعالی ذکره من عبد صلة لرحمه زاد فی عمره و متی ظهر له منه قطیعة لرحمه نقص من عمره و متی ظهر له من عبد إتیان الزنا نقص من رزقه و عمره و متی ظهر له منه التعفف عن الزنا زاد فی رزقه و عمره. 🔹طبق تحدید و تعریف شیخ صدوق بداء الهی از روی ندامت و جهل نیست، بلکه از روی علم و حکم به مصلحت است. خلق کردن و خلق نکردن و تقدیم و تأخیر در آن و امر به چیزی و نهی از آن بعد از گذشت زمانی و نسخ شدن احکام دینی و تغییر یافتن قبله، زیاد کردن یا کم کردن عمر و روزی انسان ها و میراندن و زنده کردن، همگی بداء هستند. 🔹خداوند حکم و وضعیت قبلی که بود را با علم به اینکه مصلحت در این زمان این است، تغییر می دهد نه بخاطر اینکه از حکم قبلی اش پشیمان شده باشد یا برایش اشتباهی حکم قبل آشکار شود! هر کس اعتقاد داشته باشد که خداوند هر کاری را به هر نحوی که خواست انجام می دهد و هر چه را که خواست مقدم می کند و هر چه را که خواست به تأخیر می اندازد (کما اینکه عقیده جمیع فرقه ها حتی سنیان این است) به بداء اعتراف و اقرار کرده است. 🔹بداء در لغت به معنای ظهور است به این معنا که وقتی صله رحم کردن و عفت کسی برای خدا ظاهر شد عمر و روزی او را زیاد می کند و اگر قاطع رحم و زانی بودن او ظاهر شد، عمر و روزی اش را کم می کند. 🔹بداء در حقیقت رد بر یهودیان است که می گفتند خداوند از اداره و تدبیر امور فارغ شده و کاری انجام نمی دهد! و ما با اعتقاد به بداء می گوییم خداوند هر روز هر کاری به هر نحوی خواست انجام می دهد و هر روز خلق می کند و میمیراند و روزی می دهد و کم و زیاد می کند. 📚التوحید ص ۳۳۶ باب البداء @Talabeh_nevesht110