⚜
منهج نقد و بررسی عقلی احادیث (۳)
✍🏼سید مرتضی (ره) نیز از قائلین به این منهج است که می نویسد:
🔹اعلم أنه لا یجب الإقرار بما تضمنه الروایات، فان الحدیث المروی فی کتب الشیعة و کتب جمیع مخالفینا، یتضمن ضروب الخطأ و صنوف الباطل، من محال لا یجوز أن یتصور، و من باطل قد دل الدلیل علی بطلانه و فساده، کالتشبیه و الجبر و الرؤیة و القول بالصفات القدیمة. و من هذا الذی یحصی أو یحصر ما فی الأحادیث من الأباطیل. و لهذا وجب نقد الحدیث بعرضه علی العقول، فإذا سلم علیها عرض علی الأدلة الصحیحة، کالقرآن و ما فی معناه، فإذا سلم علیها جوز أن یکون حقا و المخبر به صادقا.
📚جوابات المسائل الطرابلسیات الثالثة (رسائل الشریف المرتضی ج ۱ ص ۴٠۹)
⬆️صراحت و شدت سید نسبت به اخبار آحاد عجیب است! او میگوید: اقرار و التزام به همه احادیث و روایات مرویه در کتب شیعه و سنی واجب نیست چرا که روایاتی هستند که متضمن اباطیل و اشتباهات و محالاتی اند که دلیل عقلی بر بطلان شان وجود دارد! بخاطر وجود همین اباطیل در متن احادیث، لازم است ما احادیث را نقد کنیم و بر عقل عرضه شان کنیم و اگر موافق عقل بود به ادله دیگر مانند قرآن عرضه کنیم، اگر موافق عقل و ادله دیگر بود در این صورت ممکن خواهد بود که متنش حق باشد و راوی اش راست گفته باشد.
🔺سید مرتضی (ره) در کتب متعدده خود به مبنای «عرضه حدیث بر عقل» تأکید دارد:
💠در رابطه با روایت «ان المیت لیعذب ببکاء الحی علیه؛ مُرده با گریه زندگان بر او عذاب می شود» می گوید: به حکم قطعی عقل قبیح است که کسی را به گناه دیگری عذاب کنند! پس باید این روایت ظاهرش رد شود و تأویل گردد به وجهی که موافق ادله باشد.(الأمالي للمرتضی ج ۲ ص ۱۷)
💠در رابطه با روایاتی که منافی عصمت رسول اکرم صلی الله علیه و آله است، می گوید: اینگونه روایات تحریف و دروغ اند چرا که عقلا ثابت شده است که رسول خدا و دیگر انبیاء معصوم از چنین اعمالی اند.(الأمالي للمرتضی ج ۲ ص ۱۲۸)
💠در رابطه با روایت کتاب کافی از امام صادق علیه السلام که خداوند می تواند دنیا را بدون کوچک کردنش داخل در تخم مرغی - بدون بزرگ کردنش - کند! می نویسد: بنظر ارجح این روایت با اینکه شیخ کلینی (ره) نقل کرده، جعلی است! چرا که مستلزم امر محال عقلیست، بسیار می شود که شیخ کلینی و دیگر اصحاب امامیه (رحمهم الله) روایاتی نقل می کنند که ظاهرشان متضمن امور باطله و مستحیله است.(جوابات المسائل الطرابلسیات الثالثة، مسأله ۱۳)
@Talabeh_nevesht110