↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ اللّهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم. ادامه بحث،حـــذف مــفعــول به. در صورتی که ترکیب یا معنی‌،حفظ شود،حذف مفعول به،جایز است.از این جهت مفعول به را"فضله"می نامند.به خلاف مبتدا،خبر،فاعل،نائب فاعل و هر چیزی که در جمله جزء اصلی است.و این موارد را”عمده“نامگذاری میکنند. گفته شد که مفعول به فضله است یعنی رکن و عمده نیست،اما گاهی نمیتوان از او بی نیاز شد و او را حذف کرد.که به زودی می آید.اما موارد حذف مفعول به. أ.به خاطر غرض لفظی(که گذشت). ب.به خاطر غرض معنوی. از جمله موارد حذف مفعول به،به خاطر غرض معنوی: ا.در جایی که غرض به مفعول به،تعلق نگرفته و هدف این است که بگوید این فعل را انجام داده است،مثل قول بخیل وقتی که به خاطر بُخلش ذم میشود،و میگوید:«طالما انفقتُ» به قرینه«انفقتُ المالَ». در مثال فوق هدف بخیل این بوده که بگویید من هم انفاق میکنم. ب.صرفه نظر شود از نطق به مفعول،به خاطر،حقیر بودنش یا زشت بودنش یا سایر انگیزه های بلاغی. #اما در صورتی که با حذف مفعول به،معنی مختل شود و کلام نیازمند به ذکر مفعول به باشد،حذفش جایز نیست،مثل جایی که مفعول جوابی ست که واقعا قصد شده است، مثال«ماذا اکلتَ» که جواب داده میشود«اکلتُ فاکهةً» سایر موردی که حذف مفعول به،جایز نیست. ا.در صورتی که محصور شود مثل،ما اکلتُ الا فاکهةً. ب.در صورتی که مفعول به، بعد از فعل«ما افعلَ»بیاید،مثلِ ما احسنَ الحریةَ. ج.در صورتی که عاملش محذوف باشد،مثل قول شخصی در وقت نزول باران«خیراً لنا»به تقدیر«یَجبُ خیراً لنا». #نحو وافی جلد دوم،خلاصه صفحه ۱۴۳ تا صفحه ۱۴۴. https://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0