💢ماهیت واحد قتل و روایت قتل
✍احمد ابوالفتحی
#یادداشت_منتخب
#یادداشت_اجتماعی
#روایت_قتل_خانوادگی
📌پییر ریوییر جوانی روستایی است که مادر و خواهر و برادرش را کشته. ۱۸۵ سال پیش. در یکی از روستاهای فرانسه.
🔸۱۸۵ سال پیش نظام قضایی فرانسه در فرایندِ بررسیِ این جنایتِ محرز که قاتل با جزئیاتِ کامل و بسیار خونسردانه روندِ شکل‌گیری و انجامش را مکتوب کرده، سه گروه پزشکی را به کمک فراخواند.
🔸اولین پزشک معتقد بود کمترین نشانه‌ی بیماریِ روانی در پییر مشاهده نمی‌شود. سپس پزشکی دیگر رای به دیوانگی و عدم مسئولیتِ پییر در برابرِ قتل‌ها داد اما در دادگاه اولیه پییر محکوم به مرگ شد.
🔸مدتی بعد رای پییر در فرجام‌خواهی شکسته شد. بر پایه‌‌ی ابرازنظر گروهی از پزشکان پاریسی که معتقدند پییر از چهارسالگی دچار "ضعف قوای دماغی" بوده و جنایت‌های او در اثر فشار هذیان و ماخولیا رخ داده. نتیجه‌ی این ابرازنظر یک درجه تخفیف در پرونده‌ی پییر است. او پنج سال بعد از ارتکابِ جنایت در زندان خودکشی می‌کند.
🔸این میزان از اطلاعات دقیق درباره‌ی قتلی مربوط به ۱۸۵ سال پیش را ما مدیونِ دقتِ قضایی در فرانسه‌ی آن زمان و همچنین اهمیتی که پزشکان برای پیوند علم و اجتماع قائل بودند هستیم.
🔸پرونده‌ی پییر در سالنامه‌ی بهداشت فرانسه منتشر شده بوده و صد و اندی سال بعد میشل فوکو اندیشه‌ورزی که خود را در چهارچوبِ افکارِ اندیشه‌ورزانِ پیش از خود محصور نکرده بوده و سراغ اسناد دست‌ِ اول می‌رفت، هنگامی که تاریخِ ورود روانپزشکی در دادرسی را واکاوی می‌کرد آن را کشف کرد.
🔸فوکو و همکارانش در کتاب بررسی یک پرونده‌ی قتل بعد از نقل دقیق تمام مستندات مربوط به پرونده پنج تحلیل درخشان هم بر آن نوشته‌اند. از جمله فوکو در تحلیل خود که "قتل‌هایی که روایت می‌شود" نام گرفته بر متن پرجزئیاتِ پییر درباره‌ی علل جنایتش متمرکز شده است. فوکو می‌گوید: "قتل و روایتِ قتل ماهیتی واحد دارند... پییر ریوییر با یک حرکت دو فعل انجام داد؛ کشتن و نوشتن."
🔸امروز همزمان درگیر ماجراهای قتل بابک خرمدین و کتاب فوکو بودم. دقت حیرت‌انگیز سیستم قضایی و نظام روانپزشکیِ فرانسه‌ی دو قرن پیش را با وضعِ اطلاع‌رسانی قضایی و ابراز رای روانپزشکان در این پرونده مقایسه می‌کردم و جمله‌ی فوکو درباره‌ی ماهیت واحد قتل و روایت قتل با دیدن خونسردی والدین بابک برایم عینیت یافته بود. پییر هم در روایتش آن‌گونه خونسردی‌ای داشته است.
🔸به‌گمانم این روزها فرصت مناسبی برای بازخوانی کتاب فوکوست. به‌ویژه پنج تحلیل پایانی کتاب.
#معرفی_کتاب
#میشل_فوکو
#بابک_خرمدین
@tamadone_novine_islami