#سامانیان (389-279 ه.ق. 892 ه.ق./ 999 م.) سامانیان فرزندان مردی ایرانی، از «مُغان» زرتُشتی بودند که در دهستان «سامان» اطراف «بلخ» فرمانروایی داشت و سامان خداه نامیده می شد. در اواخر دوره بنی امیّه، وی مسلمان شد و بعدها به دربار مأمون که در زمان پدرش، هارون الرّشید در «مرو» می زیست، راه یافت. مأمون پس از رسیدن به خلافت، چهار پسر وی را به حکومت شهرهای بزرگ «ماوراءالنهر» و «خراسان» منصوب کرد. در سال 279 ه.ق./ 892 م. امیر اسماعیل، یکی از افراد این خاندان، پس از شکست دادن #عَمرو_لیث بر خراسان، #سیستان، «ری»، «قزوین» و سپس «گرگان» و «طبرستان» دست یافت و برخلاف #صفّاریان با خلافت بغداد از در آشتی درآمد. خلفای #عبّاسی نیز از او و خاندان سامانی حمایت کردند. سامانیان نزدیک به یک قرن بر مشرق «ایران» حکم راندند؛ اما خود را شاه یا سلطان ننامیدند و تنها به عنوان امیر بسنده کردند. دوره آنان هم زمان با حکومت آل بویه در بخشی بزرگ از نواحی مرکز و غرب ایران بود که دامنه آن تا بغداد و دربار #خلافت عبّاسی نیز می رسید. وجود هم زمان این دو خاندان بزرگ و مقتدر ایرانی، که در زنده ساختن زبان، آیین و فرهنگ ایران سعی بسیار داشتند، سبب شد که قرن چهارم هجری قمری/ دهم میلادی در تاریخ «ایران» ‌وضعیت استثنایی یابد و به قرن طلایی مشهور گردد. آخرین امیر سامانی به وسیله سلطان محمود غزنوی از میان رفت. #سامانیان -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j