.
ردپای مذهب تشیع در ایران
✍
نجمه صالحی
به باور اذهان عمومی مذهب تشیع در دوران صفویه در بین ایرانیان نفوذ یافت، در صورتیکه آثار و شواهدی موجود است که پیش از این دوره نیز مذهب تشیع دارای قدرت اجتماعی و حتی سیاسی بوده است.
در دوران حکومت مغولان در ایران، به تدریج سران این حکومت تحت تأثیر دین و تمدن ایرانیان قرار گرفتند و از زمان احمد تکودار به بعد، پادشاهان ایلخانی دین اسلام را برگزیدند.
غازان اولین حاکم ایلخانان مغول بود که به مذهب تشیع گرایش یافت و بنا بر گزارش مورخین این مذهب را برگزید. او قصد داشت که شیعه را به عنوان مذهب رسمی ایران اعلام کند که این امر با توصیه خواجه رشید الدین فضل الله انجام نگرفت و غازان به مدت کمی بعد از آن از دنیا رفت. وی به زیارت حرم های امامان شیعه در عراق رفت، اوقاف زیادی را بر این شهرها تعیین نمود.
پس از غازان، برادر او
سلطان محمد خدابنده، اولجایتو، نیز ابتدا بر مذهب اهل سنت بود و بعدها تشیع را به عنوان مذهب خود برگزید. وی پس از تشیع خود، دستورات فراوانی در ترویج تشیع در ایران داشت. ضرب سکه به نام دوازده امام و یا سکه هایی با عبارت «علی ولی الله»، دستور به گفتن فراز حی علی خیر العمل در اذان، عدم ذکر نام خلفا در خطبه و اکتفا به نام دوازده امام و امثال آن همگی توسط اولجایتو صادر شد.
پس از تشیع اولجایتو، او دستور داد تا علما و فقهای شیعه را از شهرهای مختلف جمع کنند. در همین دوره است که به دعوت اولجایتو میان وی و شیخ حسن بن یوسف بن مطهر حلی، معروف به
علامه حلی، روابط بسیار خوبی برقرار شد. علامه حلی دو کتاب «نهج الحق و کشف الصدق» و کتاب «کشف الیقین فی معرفة امیرالمؤمنین علیه السلام» را به درخواست پادشاه تألیف نمود. در همین دوره ارتباط
علامه و اولجایتو چنان مستحکم گردید، که همواره ملازم یکدیگر بودند؛ تا جاییکه اولجایتو دستور داد مدارسی به
صورت سیار برای علامه ایجاد شود. برخی از کتابهای علامه حلی، از جمله کتاب قواعد الاحکام، در همین دوره نوشته شدهاند.
منابع:
کاشانی، تاریخ اولجایتو، ص 94
شبانکاره ای، مجمع الانساب، ص 268
خواجه رشید الدین، تاریخ مبارک غازانی، ص 286
علامه حلی، نهج الحق و کشف الصدق، ص 38؛ علامه حلی، کشف الیقین فی فضائل امیرالمؤمنین، صص 1-2
#انجمن_تاریخ_جامعه_الزهرا
-----------❀❀✿❀❀---------
@tarikh_j