📌خلافت عبدالملک بن مروان - بخش دوم : ➖قیام مختار : مختار فرزند ابوعبیده ثقفی از فرماندهان جنگ جسر با ایرانیان بود. او که در هنگام قیام امام حسین زندانی حاکم کوفه بود ، پس از آزادی به اسم محمد بن حنفیه پسر علی (ع) جنبشی را آغاز کرد و عراق را تصرف کرد و از قاتلان امام حسین انتقام گرفت اما سرانجام در جنگ با مصعب فرمانده ابن زبیر کشته شد. ➖مقابله با عبدااله بن زبیر : عبدالملک خلیفه اموی برای حل مشکل ابن زبیر ، در ابتدا با حکومت روم شرقی پیمان صلح بست و سپس به فرماندهان عراقی سپاه ابن زبیر نامه فرستاد و آنان را به پیوستن به امویان تشویق کرد. فرماندهان سپاه ابن زبیر او را ترک کرده و به دشمن پیوستند. سپاه ابن زبیر به فرماندهی مصعب در جنگ با لشکر عبدالملک شکست خوردند و مصعب کشته شد. خلیفه اموی لشکری به فرماندهی حجاج بن یوسف به مکه فرستاد. وی مکه را در سال ۷۳ هجری تصرف کرد و عبدالله بن زبیر کشته شد و خلافت هفت ساله اش تمام شد. ➖ خوارج : اینان که نیروهای امام علی بودند و در جنگ صفین از وی جدا شده بودند به فرقه های مختلفی تقسیم شده و چندین بار شورش کرده و با سپاه عبدالملک درگیر شدند اما همه شکست خوردند. این خوارج مخالف از فرقه های ازارقه ، صفریه و اباضیه بودند و در شهرهای بصره و اهواز و یمامه شورش هایی ایجاد کرده بودند که مهلب بن ابی صفره و حجاج بن یوسف سرداران اموی ، آن ها را سرکوب کردند. ➖شورش عبدالرحمان بن اشعث : عبدالرحمان رهبر قبیله کنده بود. در سال ۷۹ هجری رتبیل پادشاه کابل سپاه اسلام را به فرماندهی عبیدالله بن ابی بکر شکست داد. خلیفه برای جبران این شکست ، لشکری را به فرماندهی عبدالرحمان به آن سمت فرستاد. وی در شکست رتبیل ناموفق بود و تنها توانست سبب عقب نشینی وی شود. فشار حجاج حاکم خلیفه برای ادامه جنگ به عبدالرحمان و توهین به او سبب شد که وی با لشکریانش برای جنگ با خلیفه به سمت عراق برود. عبدالرحمان شهرهای بصره و کوفه را تصرف کرد اما در نبرد دیر الجماجم در سال ۸۲ هجری از حجاج بن یوسف شکست خورد و کشته شد.