🌷نکته تفسیری صفحه ۲۷۷🌷
كامل ترین برنامه ی اجتماعی:
یكی از ویژگی های قرآن كریم، ارایه ی مفاهیم والا و پرمعنا در قالب جملات كوتاه و مختصر است. قرآن که قانون اساسی اسلام و مهم ترین برنامه ی زندگی بشر است، به تمام نیازهای انسان توجّه داشته است. از این رو ما وظیفه داریم كه در آیات این كتاب ارزشمند بیندیشیم و راه زندگی خود را از آیات آن پیدا كنیم. این آیه، با دادن شش دستور مهم اجتماعی، به مهم ترین عوامل سعادت بشر اشاره كرده است. از این شش فرمان، سه دستور، جنبه ی امری، و سه دستور، جنبه ی بازدارندگی دارند.
سه موردی كه به آن ها امر شده، این هاست:
1ـ عدل: شاید بهترین تعریفی كه از عدل ارایه شده، «قرار دادن هر چیزی در جای مناسبش» است. در روایتی از پیامبر می خوانیم كه «آسمان ها و زمین، به وسیله ی عدل برپاست و اداره می شود»؛ زیرا هر مجموعه ای هنگامی مفید و پربازده است كه اجزایش در جای درست خود قرار گرفته باشند و به اندازه و به دور از افراط و تفریط عمل كنند. از این رو مهم¬ترین نیاز جامعهی انسانی، عدل و داد است و مردم تنها در سایه ی این نعمت بزرگ می توانند رنگ خوشبختی را به خود ببینند.
2ـ احسان: هرچند عدالت، اساس جامعه ی انسانی است، به تنهایی نمی تواند نیاز مردم را برطرف کند؛ زیرا مردم در بسیاری از اوقات باید فراتر از وظیفه ی خود عمل كمك كنند و بیش از حقّ دیگران به آنان یاری رسانند. برای مثال، در هنگام جنگ یا بروز حوادث طبیعی نمی توان دست روی دست گذاشت و منتظر مالیات های عادلانه و سایر قوانین عادی شد؛ بلكه باید با تمام وجود به یاری هم نوع شتافت و از حق خود به آنان بخشید. در حقیقت، عدالت، دادن حقوق مردم به آنان، و احسان، لطف و بخشش به ایشان است.
3ـ نیكی به نزدیكان: چون هر جامعه ی بزرگ، از جامعه های كوچك تر یعنی خویشاوندان تشكیل شده، بی شک اتحاد و كمك رسانی در این جامعه های كوچك تر، باعث سلامت و سعادت كل جامعه خواهد شد. از این رو خداوند پس از توصیه به احسان و نیكی به همهی مردم، توصیه ی ویژه به نیکی به خویشاوندان کرده است. سه موردی كه از آن‌ها نهی شده، این هاست:
1ـ فحشاء: فحشاء به معنای كار بسیار زشت است، و منظور از آن در این آیه، احتمالاً گناهان زشت پنهانی ست. گناهان پنهانی، بی شک روحیهی خداترسی را در انسان از بین می برد و انسان را به كارهای زشت دیگر تشویق می كند.
2ـ مُنكَر: منكر، كاری ست كه از نظر دین و عقل، زشت و ناروا باشد، و در این آیه، احتمالاً به معنای گناهان آشكار و علنی ست.
3ـ بَـغی: بغی به معنای فراتر رفتن از حق خود و ظلم و ستم و تجاوز به حقوق دیگران است. بی‌شک بخش عمده ای از مشكلات هر جامعه ی ناسالمی به این صفت ناپسند و خودخواهانه مربوط می شود. این شش دستور، منشور سعادت اجتماعی انسان هاست و عمل به آن می تواند هر جامعه ای را به گلستان تبدیل كند. پیامبر گرامی اسلام فرموده است: «مجموعه ی تقوا در این گفتار خداست كه می-فرماید: اِنَّ اللهَ یَأمُرُ بِالعَدلِ وَ الاِحسانِ وَ ... »
#تلاوت‌روزانه‌یک‌صفحه‌قرآن🕊👇
┏━━━🍃═♥️━━━┓
@tartilvathdir96
┗━━━♥️═🍃━━━┛