💊💊معیارهای سنجش نزله سرد از نزله گرم چیست؟
ماده نزله و زکام براساس چند ویژگی قابل تقسیمبندی و افتراق است:
۱. قوام ترشحات (رقیق یا غلیظ بودن ترشحات)
۲. رنگ ترشحات (بیرنگ، سفید، خاکستری، زرد، سبز، و طیفهای بینابینی)
۳. تأثیر حسی ترشحات بر مخاط حلق یا بینی (مانند سوزش و خارش و گزش در بینی و حلق)
۴. همراهی با نشانههای گرمی یا سردی در سر و صورت و چشم
۵. تغییرات صدا (خشونت صدا، گرفتگی صدا، تودماغی شدن صدا…)
۶. علایم سیستمیک (مانند تب)
۷. علائم ویژه دیگر در زبان، نبض و ادرار.
بیماران بهشرط توجه و آگاهی از بدن خود، میتوانند برخی از معیارهای بالا را تشخیص دهند و تا زمان مراجعه به طبیب، دستکم از درمانهای گیاهی نادرست و زیانآور خودداری کنند.
نزله سرد چه علائمی دارد؟
در کل، زکام و نزله به دو دسته سرد و گرم تقسیم میشود و شامل دو نوع ماده است:
ماده گرم و رقیق: تیز، سوزاننده، تلخ یا ترش است.
ماده سرد و غلیظ: شور، با طعم بد یا بدون طعم است.
علامتهای نزله سرد، بیشتر با علائم مزمن شدن و عوارض سرماخوردگی مانند سینوزیت، برونشیت باکتریایی و… تطابق دارد و مهمترین این علائم عبارتند از:
ترشحات غلیظ، لزج و چسبنده که به سختی از مجاری تنفسی جدا میشود
ترشحات اغلب سفید رنگ (کمتر به رنگهای زرد و سبز و تیره است)
احساس خستگی، کسالت و سنگینی در سر و بدن
گرفتگی بینی و صدای تودماغی همراه با کاهش حس بویایی و چشایی
نکته: در هر دو نوع زکام و نزله گرم و سرد، گرفتگی صدا وجود دارد؛ فرد تودماغی سخن میگوید و حس بویایی مختل میشود.
گاهی احساس بو و مزه عفونت و دود
سرفههای خلط دار، گاهی طول کشیده و پشت هم
عدم ایجاد خارش، سوزش و گزش در مخاط بینی، حلق و راههای هوایی
عدم یا کمتر دیده شدن علائمی مانند سرخی چشم و چهره و حرارت سر و بدن
چرا دچار نزله یا زکام سرد میشویم؟
از علل بروز ترشحات پشت حلق سرد، ضعف هضم معده و ضعف قوای مغزی و ضعیف شدن بافت های ناحیه سر از جمله سینوس هاست که خود میتواند علل مختلفی داشته باشد. یکی از مهم ترین این علل، سرد و گرم شدن ناگهانی ناحیه سر است. این حالت معمولا زمانی رخ می دهد که فرد از حمام بیرون می آید و با سر خیس در معرض هوای خنک قرار می گیرد یا از هوای گرم بیرون به منزل می رسد و جلوی کولر می نشیند. قرار دادن سر در معرض جریان مستقیم هوا هنگام خواب نیز باعث ضعف ناحیه سر می شود.
علت و اسباب خارجی
عارض شدن سرمای شدید بر دماغ (مغز) و سرد شدن ناگهانی ناحیه سر: مانند قرار گیری در معرض سرمای هوا بلافاصله بعد از خروج از حموم یا ورزش کردن، قرار گیری در معرض باد کولر وقتی از هوای گرم بیرون به منزل میرسید، قرار دادن سر در معرض جریان مستقیم هوا هنگام خواب، خونگیری زیاد از بدن.
این سرمای زیاد منافذ خروجی دماغ (مغز) را مسدود میکند؛ بخارات را متراکم و مجتمع میگرداند و موجب نزله میشود. همچنین غذایی که وارد دماغ (مغز) میگردد به علت سرمای عارضی، هضم و به صورت زکام و نزله دفع میشود.
علت و اسباب داخلی
برودت و سردی مزاج دماغ (مغز)
امتلای بدن و دماغ (مغز) از اخلاط بلغم و سودا
پرهیزات و خط قرمزهای نزله سرد
اگر تزشحات پشت حلق (نزله) سرد دارید، تا طی شدن زوند درمان، از این موارد پرهیز کنید:
پرخوری و زیاده روی در خوردن و آشامیدن
لبنیات سرد مانند ماست و دوغ، شیر سرد
نوشیدنیهای گازدار، آب یخ، قهوه، نسکافه
غذاهای منجمد و سرد
میوهها و سبزیجات سرد و رطوبت دار مانند خیار، گوجه، کاه.
غذاهای مولد سودا مانند عدس به صورت عدسی، بادمجان، پنیر کهنه، پنیر پیتزا و …
غذاهای خمیری و لزج مانند ماکارونی و پیتزا، لازانیا، سیبزمینی
رب گوجه و سسهای سفید و قرمز فرآوری شده
نان بیات یا خمیر
مصرف ترشیها بهطور کلی و بهویژه سرکه، آبلیمو، و مرکبات ترش
تدابیر و توصیههای طب سنتی جهت بهبود و درمان نزله سرد
درمان در این نوع نزله، تا حد زیادی با نزله گرم متفاوت است و عموماً بر رقیق نمودن و دفع خلط غلیظ و همچنین رفع تنگی احتمالی راههای هوایی استوار است تا ترشحات در سینوسها و راههای هوایی و بافت ریه حبس نشوند و عفونت احتمالی و انسداد را تشدید نکنند.
از تدابیر و داروهای مهمی که باعث پخته شدن خلط غلیظ و آمادگی آن برای دفع میشوند، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
سر و پاها پوشیده و در معرض هوا و سردی نباشد.
بعد حمام، ورزش و هنگام خواب، سرتان را با کلاه یا روسری بپوشانید.
پوشانیدن سر با کلاه گرم و حتی گرم نمودن آن با حوله گرم یا کیسهای که در آن ارزن گرمشده ریخته باشند، مفید است.
از خواب زیاد بهویژه خواب وسط روز و پس از غذا و حمّام اجتناب گردد.
هنگام خواب از بالش کوتاه استفاده کنید.
مصرف سردیجات خصوصاً در شب هنگام را به حداقل ممکن برسانید یا در صورت شدت ترشحات، پرهیز کنید.
حرکت و ورزش اندام تحتانی مانند پیادهروی به دفع