⭕️سرنوشت سه قرارداد دریای‌خزر/ آیا ایران سهم ۵۰درصدی داشته است؟ 1️⃣بر مبنای یک اعتقاد عامیانه، عده ای مدعی اند از آنجاییکه روزگاری دریای خزر محصور بین ایران و شوروی بوده است در نتیجه فارق از اینکه بعدا شوروی تجزیه شده و عدد کشورهای ساحلی به 5 رسیده است، سهم کشور ما از منابع دریای خزر 50درصد و سهم بقیه کشورهای ساحلی 50درصد شوروی سابق. می باشد ‌2️⃣البته چنین چیزی نه مبنای حقوق بین الملل دارد و نه مبنای منطقی(اگر نه یک کشور مثلا به اسناد مرزها 500سال پیشش میتونست مدعی منافع جغرافیایی بشه و بالعکس). اما یک استثنا وجود دارد و آن هم اینکه وضعیت بهره برداری از منابع بحر محصور قبل از فروپاشی یا تجزیه مشخص شده باشد. ‌3️⃣به تاریخ که رجوع کنیم سه پیمان حقوقی اصلی بین ایران و شوروی وجود دارد که اگر در آن ها اشاره ای به سهم مساوی از منابع یا چنین چیزی وجود داشته باشد، ایران میتواند به استناد آن مدعی سهم 50درصد از منابع خزر شود ‌ 4️⃣پیمان حقوقی اول عهدنامه ترکمنچای است که به موجب آن کشور ایران حتی حق کشتیرانی آزاد با پرچم ایران در دریای خزر را هم از دست میدهد...چه برسد به تثبیت حق استفاده از منابع بالسویه! ‌ 5️⃣پیمان حقوقی دوم "عهدنامه منعقده دوستی بین دولتین ایران و شوروی"در سال 1921 هست که در آن صرفا حق کشتیرانی بالسویه در دریای خزر که به موجب ترکمنچای از ما سلب شده بود مجددا بازگردانده میشود اما اشاره ای به حق انتفاع از منابع نشده و حتی خزر "آب آزاد" محسوب شده که عملا به ضرر ماست. ‌6️⃣متن حقوقی سوم "قرارداد بازرگانی و بحرپیمایی بین ایران و شوروی" در سال1940 است که در آن هم هیچ اشاره ای به سهم طرفین از منابع خزر نشده و تنها نکته مثبت آن استفاده از عنوان "دریای ایران-شوروی" در متن قرارداد است که آن هم از نظر حقوقی چیزی را به نفع ما تغییر نمیدهد! ‌7️⃣در حالت عادی بر اساس حقوق بین الملل دریاها سهم هر کشور از منابع دریا چیزی بین 200 تا 300مایل دریایی هست(تقریبا به نفع ایران و روسیه)، اما در صورت بروز مناقشه سه فرمول برای تقسیم بندی دریا وجود دارد که... ‌ 8️⃣فرمول اول تقسیم دریا بر مبنای طول خط ساحلی (به نفع قزاقستان با بیشترین طول و به ضرر ایران با کمترین طول ساحل) ‌فرمول دوم تقسیم بر اساس مساحت کف دریا(به نفع روسیه با بیشترین مساحت محصور) ‌فرمول سوم تقسیم به مساوات (بهترین حالت برای ایران با سهم 20درصدی) ‌9️⃣تمام بحث ها بر سر رژیم حقوقی دریای خزر بر سر پذیرش یکی از سه فرمول بالا در جریان است که البته ج.ا. با وجود اینکه طبق دو فرمول اول حدود 8 تا 10درصد سهم خواهد داشت و به رغم مقاومت شدید کشورهای همسایه(بویژه آذربایجان) تا کنون موفق شده تا محدوده 18درصدی مقتدرانه اعمال حاکمیت کند... ‌🔟کلام آخر اینکه دیدم همان گروهی دلواپس سهم ایران از دریای خزر شده که ننگ بذل بخشش کوه های آرارات و جزیره بحرین را در کارنامه دارند... ‌جای آن مثل معروف که "مژدگانا که گربه زاهد شد!" ✍ #سید_سجاد_طباطبایی 🔹 Eitaa.com/teribon_ir 🔸 http://sapp.ir/teribon_ir 🔺http://ble.im/teribon_ir 🔹 t.me/teribon