🌷🌷مبحث ۱۲۲۵ مرداد ۱۴۰۲ شمسی
با نام و یاد و نشان خدا 🦋
و عرض سلام و تسلیت و تعزیت
گریه، سوگ و عزا (حکمت گریه)
بخش ۳
🌸🍃 وَإِذَا سَمِعُوا مَا أُنزِلَ إِلَى الرَّسُولِ تَرَىٰ أَعْيُنَهُمْ تَفِيضُ مِنَ الدَّمْعِ مِمَّا عَرَفُوا مِنَ الْحَقِّ يَقُولُونَ رَبَّنَا آمَنَّا فَاكْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِينَ
ﻭ ﭼﻮﻥ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﻛﻪ فرستاده ( خدا) فرو فرستاده ﺷﺪﻩ، ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ ، چشمانشان ﺭﺍ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻲ، ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯ ﺣﻖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ ، ﺍﺯ ﺍﺷﻚ لبریز ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ، ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ : ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺍ ! باور کردیم ، ﭘﺲ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺯﻣﺮﻩ ﮔﻮﺍﻫﺎﻥ [ ﺑﻪ سزاواری و شایستگی ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻭ ﻗﺮﺁﻥ ] ﺑﻨﻮﻳﺲ .مائده ٨٣ (۱)
🌺🍃
🖤اندوه انسان و گريستن او هنگام مرگ عزيزانش، از نشانههاى عطوفت و علاقه و مهربانى انسان است كه آرامش را بهدنبال دارد؛
همچنين باعث جلاى قلب مىشود.
بديهى است سركوب و نفى آن، گواه نابخردى است؛
زيرا گريه نوعى تخلية هيجانى است و اين نكته بسيار مهم و ارزشمند است.
از اين رو، بزرگان گريه و اشك ريختن در فراق عزيزان را رحمتى الهى دانستهاند.
پيغمبر اكرم(ص) خاطرنشان كردهاند :
💚«اندوه و گريه وقتى از دل و چشم سرچشمه بگيرد، از ناحيۀ خدا و ناشى از ترحم است.»(۲)
وقتى ابنصامت از سبب گريۀ پيامبر(ص) براى دخترِ درگذشتهشان پرسيد، حضرت اينگونه پاسخ دادند :
💚«گريه رحمتى است كه خداوند در نهاد فرزندان آدم قرار داده است و خداوند فقط بر بندگان مهربان و باعاطفۀ خود رحم خواهد كرد.»(۳)
⚘گريه بر هر درد بىدرمان دواست
⚘چشم گريان چشمۀ فيض خداست
⚘تا نگرید ابر کی خندد چمن
⚘تا نگرید طفل کی جوشد لبن(۴)
💞رسول خدا (ص) به اباذر اين گونه توصيه كردهاند :
💚«كسىكه توان گريه دارد، بايد گريه كند و كسى كه توان گريه ندارد، قلبش را محزون دارد و خود را به حالت گريه كنندهها درآورد. به درستى كه دل سخت از خدا دور است؛ ولى شما متوجه نيستيد.»(۵)
🔻آنگاه كه ابراهيم، پسر پيامبر(ص) جان مىداد، حضرت(ص) آمدند و او را در دامان مادرش ديدند. او را گرفتند و در دامان خويش نهادند و فرمودند :
❤️«اى ابراهيم، ما در مقابل خواست خدا نمىتوانيم برايت كارى كنيم.»
سپس، چشمانشان اشكآلود شد و فرمودند:
«اى ابراهيم، ما براى تو اندوهناكيم.
چشم مىگريد و دل غمگين مىشود؛
ولى چيزى نمىگوييم كه مبادا خدا بهخشم آيد.
اگر نبود كه اين امرى حق و وعدهاى راست و راهى است كه براى همه خواهد آمد، بر تو بيش از اين بسيار اندوهگين مىشديم؛ بيش از اين.»
🍁عبد الرحمان بن عوف به آن حضرت(ص) گفت:
«مگر ما را از گريه نهى نكرده بوديد؟»
حضرت(ص) فرمودند:
«نه، از دو صداى احمقانه و دو چيز ديگر نهى كرده بودم :
يكى صداى هنگام مصيبت و خراشيدن صورت و گريبان چاك زدن و نالۀ شيطان؛ ديگرى هم صداى نغمه، نغمۀ لهو و بيهوده. اين گريه ترحم است و هركس رحم نكند، مورد ترحم قرار نمىگيرد.»(۷)
براستی❗️
اگر اشک نبود سرزمین وداع آتش می گرفت و باغ محبت خشک می شد.
⚘در پرده سوزم همچو گل در سینه جوشم همچو مل
⚘من شمع رسوا نیستم تا گریه در محفل کنم(۸)
💞امام صادق علیه السلام فرمودند:
«مَنْ ذُکِرَ الْحُسَیْنُ علیهالسلام عِنْدَهُ، فَخَرَجَ مِنْ عَیْنِهِ [عَیْنَیْهِ] مِنَ الدُّمُوعِ مِقْدَارُ جَنَاحِ ذُبَابٍ کَانَ ثَوَابُهُ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لَمْ یَرْضَ لَهُ بدُونِ الْجَنَّهِ»؛
کسى که یادى از حضرت حسین بن على علیه السلام نزدش بشود و از چشمش به مقدار بال مگسی اشک خارج شود، اجر او بر خدا است و حقتعالی به کمتر از بهشت براى او راضى نیست».
منابع حدیث :
ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات،ص ۱۰۱، ح ۳.
شیخ حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه ج ۱۴، ص ۵۰۷، ح ۱۴
📚منابع پینوشتها :
(۱)سوره مائده، آیه ۸۳، ترجمه کامران
(۲)مسند احمدبن حنبل، ج ۱، ص ۳۳۳
(۳)سنن ابی داود، ج ۲، ص ۵۸
(۴)گنجور، مولوی «مثنوی معنوی» دفتر پنجم، بخش ۵
(۵)بحارالانوار، مجلسی، ج ۷۷، ص ۷۹
(۶)سیره حلبیه، ج ۳، ص ۳۴۸
(۷)وسائل الشیعه، ج ۱۲، ص ۹۰
(۸)گنجور، رهی معیری، غزل ها، ج ۱، غرق تمنای تویم.
🌷سیروس کامران ماوردیانی گیلانی🌷