كيفر تكبّر «وَ يَوْمَ يُعْرَضُ الَّذِينَ كَفَرُوا عَلَى النَّارِ أَذْهَبْتُمْ طَيِّباتِكُمْ فِي حَياتِكُمُ الدُّنْيا وَ اسْتَمْتَعْتُمْ بِها فَالْيَوْمَ تُجْزَوْنَ عَذابَ الْهُونِ بِما كُنْتُمْ تَسْتَكْبِرُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَ بِما كُنْتُمْ تَفْسُقُونَ» سوره احقاف، ۲۰ و (ياد كن) روزى كه كافران بر آتش عرضه شوند. (به آنان گفته شود:) شما در زندگى دنيا، نعمت هاى دل پسندتان را تلف كرديد و از آنها كامياب شديد (و براى امروزتان چيزى ذخيره نكرديد،) پس امروز به خاطر استكبار ناحقى كه در زمين داشتيد و پيوسته مرتكب گناه مى شديد، به عذاب خوار كننده كيفر داده مى شويد. نكته ها از دست دادن امكانات و نعمت ها و حسرت خوردن بر آنها، از لحظه مرگ آغاز مى شود. حضرت #أمیرالمؤمنین_على عليه السلام درباره چگونگى جان دادن مى فرمايد: انسان در آخرين لحظات زندگى فكر مى كند كه با عمرش چه كرده و چگونه روزگار گذرانيده است. «يفكر فيم افنى عمره و فيم اذهب دهره» (نهج البلاغه، خطبه۱۰۹) در قرآن، آياتى اين حالت را ترسيم مى كند و مى فرمايد: انسان به هنگام مرگ مى گويد: «ما أَغْنى عَنِّي مالِيَهْ. هَلَكَ عَنِّي سُلْطانِيَهْ» (سوره حاقّه، ۲۹_۲۸) ثروتم براى من مفيد واقع نشد، توان و قدرتم از دست رفت. در اين آيه نيز به انسان ها گفته مى شود: طيّبات را از دست داديد و ذخيره اى نكرديد. در قيامت، گاهى مجرمان بر دوزخ عرضه مى شوند، «يُعْرَضُ الَّذِينَ كَفَرُوا عَلَى النَّارِ» و گاهى دوزخ را بر آنان عرضه مى كنند. «وَ عَرَضْنا جَهَنَّمَ يَوْمَئِذٍ لِلْكافِرِينَ» (سوره كهف، ۱۰۰) و در مرحله اى ديگر مجرمان را در آن پرتاب مى كنند. «خُذُوهُ فَغُلُّوهُ ثُمَّ الْجَحِيمَ صَلُّوهُ» (سوره حاقّه، ۳۱_۳۰) پيام ها ۱. در قيامت انواع شكنجه هاى جسمى و روحى و روانى براى مجرمان است. «يُعْرَضُ الَّذِينَ كَفَرُوا عَلَى النَّارِ أَذْهَبْتُمْ» (عذاب مجرمان، همراه با توبيخ و سرزنش و تحقير آنان است.) ۲. استفاده از نعمت ها و طيّبات براى انسان حلال است، «أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّباتُ» (سوره مائده، ۴) ليكن مصرف آنها در راه هوس ها، خسارت است. «أَذْهَبْتُمْ طَيِّباتِكُمْ» ۳. كيفر تكبّر در دنيا، خوارى و ذلّت در قيامت است. «عَذابَ الْهُونِ بِما كُنْتُمْ تَسْتَكْبِرُونَ» ۴. گردنكشى و استكبار، مقدّمه فسق و خروج از مدار حق است. تَسْتَكْبِرُونَ ... تَفْسُقُونَ ۵. تكبّر درونى، سبب عملكرد بد بيرونى است. تَسْتَكْبِرُونَ ... تَفْسُقُونَ تفسير نور، ج۹، ص۴۱ @toubaefaf