🌍 اولویت منافع ملی ایران بر منافع جهان اسلام در فقه شیعه 🌎 ( منافع ملی ایران عنوانی مقدس و لازم الرعایه است ؛ لذا دکتر ظریف گفت نباید همه بار جهان اسلام سنی بر دوش ملت ایران بیفتد ) محور مصلحت اندیشی در سیاست خارجی ما بر اساس فقه شیعه جهان اسلام نیست ؛ بلکه محور آن مصالح جهان اسلام شیعی است که از دوران صفویه (از پانصد سال پیش ) غالبا تصادق خارجی با منافع ملی ایران داشته و هم پوشانی دارند و منافع ملی اشاره به مصالح شیعه است . و سلف عاقل و صالح برای دفع حساسیت و جلب همکاری مذاهب دیگر بکار می بردند پس منافع ملی مفهومی مقدس و واجب الرعایه هست و مفهومی ملی گرایانه و مذموم نیست و منافع ملی ایران در بسیاری موارد با مصالح جهان اسلام سنی تزاحم دارد . برای روشن شدن بحث ؛ سه مقدمه بعرض می رسانم : اول : يکي از قواعد مشترک علم اصول و روابط بین الملل ، قاعده تزاحم است که عبارت از دو خواسته یا دو حکم الزامی (نقلي يا عقلي) است که هر دو واجد مصلحت و ملاک باشد ولي ما قدرت بر تحصیل هر دو مصلحت را نداريم. مانند تزاحم بین نجات فرزند یا دوست مولا از غرق شدن است ؛ که هر دو واجب است ولی ما قدرت بر نجات هر دو نداریم ؛ پس بايد اهمّ را گرفته و مهم را رها کنیم . در سیاست خارجی نیز بین دفاع از مصالح جهان شیعه و مصالح جهان غیر شیعی تزاحم است هر چند هر دو مطلوب است ولی ما قدرت بر تحصیل هر دو نداریم دوم : ما در جهان دوستان یا دشمنان دائمی نداریم ، اما منافع دائمی داریم که آن مصالح و منافع ملی ماست. و منافع ملی هدف و محور اصلی تصمیمات همه دولتهای جهان در سیاست خارجی آنها در جهت دفع خطر یا افزایش منافع کشورها می باشد و دولتها در این راه به ابزارها و شیوه های متفاوتی متوسل می شوند. و منافع ملی کشورها از لحاظ ؛درجه اهمیت ، بر سه دسته تقسیم می‌شوند : الف منافع حیاتی : که با موجودیت یک نظام و ملت در ارتباط است و قابل گذشت و مذاکره نیستند . ب : منافع مهم : منافعی که دولت‌ها برای حفظ و دفع خطر از آنها با مذاکره تلاش می‌کنند. ج : منافع حاشیه‌ای : منافعی که تنها برای بالا بردن قدرت چانه‌زنی یک کشور در مذاکرات مفید است و قابل چشم پوشی اند . ازین رو رهبران هر کشور در جهت دفع خطر یا افزایش قدرت سیاسی ، اقتصادی ، فرهنگی و اجتماعی آن تلاش و از هر کاری خلاف منافع ملی ، پرهیز می نمایند، و هر چند ما در فقه بالاصاله چیزی عنوان منافع ملی نداریم ولی بجای آن «مصالح جهان شیعه» داریم که واجب الرعایه بوده . و در پانصد سال اخیر غالبا تصادق خارجی با منافع ملی ایران دارد . از این رو بعنوان ثانوی در فقه ما ، امری مقدس و محترم است. لذا مراجع و سیاستمداران هوشیار ما پس از تشکیل ایران بزرگ از زمان صفویه ، برای جلب همکاری ایرانیان غیر شیعه از این عنوان ؛ استفاده می نمودند ؛ و آنچنان که مبتدیان سیاست و پان اسلامیستها می گویند ، عنوانی قوم گرایانه و مذموم نیست . سوم : با توجه به دو مقدمه قبل ؛ می گوییم باید تمام یارگیری ها ؛ دوستی ها و دشمنی نظام ما ؛ هم بر اساس منافع ملی ایران (بعنوان ام القرای جهان شیعه) باشد ؛ ازین رو سیاست خارجی پان اسلامیستی و غرب ستیزانه ، بر خلاف منافع ملی ایران و خلاف مصلحت شیعه است . و حکومت ها زمانی موفقند كه سیاست خارجی آنها در تناقض با منافع ، آرزوها ,وانتظارات اکثریت مردم آن نباشد. ازین رو همیشه دولتهای قانونمند به دنبال تامین بهترین شرایط برای ملت خود هستند . وانتظار ملت ایران از انقلاب اسلامی سال 57 ش هم این بود که نظامی بوجود آورد که رابطه ای متوازن و عزتمند با شرق و غرب داشته تا مردم بتوانند یک زندگی سالم و پیشرفته از نظر مادی ومعنوی داشته باشند ، در این میان غصب فلسطین انتقام غرب از ۱۲۰۰ سال جنگ خلفای سنی با اروپای مسیحی است خلفایی که در داخل جهان اسلام به بدترین وجهی شیعه سرکوب می کردند و هر چند مسئله فلسطین مسئله مهم است ولی مسئله فرعی برای شیعه بود و اینست منظور سخن دکتر ظریف نابغه دیپلماسی ایران که اینجا بین دفاع از مصالح شیعه و جهان سنی تزاحم.و توان ما محدود است در حالیکه ملت ایران ۴۵ سال بجای ۲۲ دولت عرب و سنی در دفاع از فلسطین بیشترین هزینه را پرداختند و تحریم شدند و منافع ملی خود را نادیده گرفتند و انواع هزینه و تحریم ها را بخاطر اعراب سنی تحمل کردند ولی دول و ملل عرب و سنی در جلسات خود ؛ بجای تشکر از ایران ما را متهم به فضولی در امور داخلی خود کرده و مکررا محکوم نمودند ! و این وضعیت ؛ اکثریت مردم ایران را از نظام و دین و روحانیت جدا می کند ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ @ur_sep_farhanghian_bsij