🔻آیا روسیه حاکمیت ایران بر جزایر سه‌گانه را نقض کرد؟
🔹کشورها بر اساس منافع ملی خود و براساس آنچه که به مثابه تاکتیک در سیاست خارجی تعریف کرده‌اند، اقدام به تصمیم‌گیری کرده و به راهبرد کلان خود جهت می‌دهند. هیچ الگوی دوستی و دشمنی دائمی در روابط بین‌الملل وجود ندارد. در شرایط کنونی که از آن به عنوان دوران گذار در نظم بین‌المللی یاد می‌شود، کشورها کاملا بر اساس منافع خود عمل می‌کنند. منافع ملی دولت‌ها ایجاب می‌کند هرکاری که می‌خواهند انجام داده و هر رویکردی که می‌خواهند را اتخاذ کنند؛ چراکه منافع ملی‌شان از این طریق تامین شده و اولویت اصلی هر دولتی نیز تامین منافع ملی است.
🔹ششمین نشست مجمع همکاری کشورهای عربی و روسیه روز چهارشنبه هفته گذشته با حضور سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه و وزرای خارجه کشورهای عربی در مراکش برگزار شد. در بند چهل‌وپنجم از بیانیه پایانی این نشست، ادعاهای بی اساس و فاقد اعتبار امارات درباره جزایر سه گانه ایرانی خلیج فارس دوباره مطرح شد.
🔹آنچه که به مثابه حقایق روابط بین‌الملل تلقی می‌شود همان بحث منافع ملی کشورهاست. روسیه پس از جنگ اوکراین و در شرایطی که به شدت تحت فشار جامعه بین‌الملی قرار گرفت، برای عبور از این انزوا و تامین منافع ملی خودش نسبت به بهبود روابط با کشورهای عربی حوزه خلیج فارس اقدام کرد. این کشورها هم در بحبوحه جنگ اوکراین به شکل غیرعلنی از روسیه حمایت کردند که در نوع خود چرخش ویژه‌ای قلمداد می‌شد.
🔹پس با این مختصات، اینکه روسیه اقدامی بکند که خوشایند اعراب باشد، خارج از عرف بین‌الملل نیست؛ چون روسیه برای عبور از انزوا و تامین منافع ملی خودش این کار را انجام داده است.
🔹نکته‌ی جالبی که وجود دارد این است که اجلاس تیرماه شورای همکاری خلیج فارس در مسکو برگزار شد. کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، اجلاس شورای همکاری خلیج فارسی را که توسط آمریکا تاسیس شده را در مسکو برگزار کردند؛ این امر در موقفی حادث شد که روسیه با غرب در جنگ مستقیم است. این مسئله خود نشان از مبحث گذار در نظم بین‌المللی دارد.
🔹در همین راستا آنا بورچوسکایا، کارشناس ارشد مسائل روسیه در اندیشکده واشنگتن برای خاورنزدیک اظهار داشت: خاورمیانه شریان حیاتی اقتصادی برای روسیه بعد از جنگ اوکراین محسوب می‌شود. این خاورمیانه است که باعث شده است اقتصاد روسیه بعد از تحریم‌های غرب کمتر آسیب ببیند.
🔹با تمام این توصیفات، روسیه هیچ‌گاه حاکمیت ایران بر جزایر سه‌گانه را نقض نکرد؛ آن‌ها در هر دو بیانیه نقش بازیگر سوم و میانجی را در منازعه ایران و امارات اتخاذ و به حل‌وفصل اختلاف از راه مذاکره یا رجوع به نهادهای بین‌المللی دعوت کردند. این دقیقا متفاوت با اقدامی است که ایالات متحده آمریکا در منازعه مذکور انجام داد. در اواخر شهریور ماه سال جاری، وزیران خارجه آمریکا و شورای همکاری خلیج فارس در بیانیه مشترکی، جمهوری اسلامی ایران را به تهدید امنیت منطقه و عدم همکاری کامل با آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای متهم و از «حاکمیت امارات بر جزایر سه گانه ایرانی حمایت کردند».
🔹با این حال جمهوری اسلامی ایران حتی همین موضع نازل روسیه نسبت به میانجیگری در منازعه مذکور را نپذیرفته به صورت قاطع به آن پاسخ داد.
🔹حسین امیرعبداللهیان، وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران در تماس تلفنی با همتای روسی خود، ضمن بیان اینکه احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها از اصول بنیادین در مناسبات کشورهاست، تاکید کرد: تهران در موضوع احترام به تمامیت ارضی و مباحث حاکمیتی ایران با هیچ طرفی تعارف ندارد.
🔹علی اکبر ولایتی، مشاور رهبر معظم انقلاب نیز ضمن محکوم کردن بیانیه نشست مراکش با حضور برخی کشورهای عربی و کارشناسان روسی، تاکید کرد که ایران اجازه دخالت در امور داخلی خود را به هیچ طرف خارجی نمی‌دهد.
🔹با این وجود و با توجه به اینکه تنها یک بند از بیانیه ۷۱ بندی مذکور به منازعه جزایر سه‌گانه اشاره داشته و اساسا هم موضعی مبنی بر نقض حاکمیت جمهوری اسلامی بر آن هم مستقیما لحاظ نشده است، از روز جمعه رسانه‌های ضدانقلاب به دنبال القای این نکته بودند که «جزایر سه‌گانه ایرانی» موضوع اصلی نشست اخیر مراکش بوده است! جریان غربگرای داخلی نیز همسو با رسانه‌های بیگانه تلاش کردند کل این اتفاق را با غوغاسالاری احساسی و تحریک عواطف عمومی، به سمت زیر سؤال بردن کلیه روابط ایران و روسیه هدایت کنند. چیزی که اساسا خلاف واقع بوده و از ماهیت انگلوفیل برخی جریانات داخلی نشئت می‌گیرد.
✅کانال #وحید_سانی
@vahidsunny2