💢 فلسفه قیام عاشورا | علم امام حسین به شهادت
🍂یکی از پرسشهایی که هر پژوهشگر تاریخ کربلا در بررسی نهضت حسینی با آن رو به روست، این است که آیا امام از سرانجام حرکت خویش آگاهی داشت یا نه، و اگر داشت، آیا این آگاهی به صورت تفصیلی و کامل بود یا حضرت اجمالا میدانست که روزی کشته خواهد شد؛ اما از اینکه سرانجام قیامش، در سال ۶۱ قمری در راه سفر به کوفه با شهادت او، خاندان و یارانش و اسارت زنان اهل بیت رقم خواهد خورد، آگاهی نداشت.
تذکر این نکته از باب مقدمه، ضروری است که همه اندیشمندان شیعه، معتقدند که امامان (علیهمالسلام) تنها همانند پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) با اذن خداوند، دانشی وسیع و فراتر از علم افراد عادی داشتند و با آن، از اموری آگاه بودند که افراد عادی از آنها خبر ندارند. اما در اینکه گستره علم امام چقدر است، بین علمای شیعه، دو نظر وجود دارد:
1️⃣دیدگاه اول در علم امام
دیدگاه شیخ مفید، سید مرتضی و شیخ طوسی: ائمه (علیهمالسلام) به اجمال و سربسته از امور آینده، و از جمله سرنوشت خویش، آگاه بودند؛ چنان که امام حسین (علیهالسلام) میدانست که سرانجام شهید خواهد شد؛ اما نمیدانست در سال ۶۱ قمری در راه سفر به کوفه، شهید خواهد شد؛
2️⃣دیدگاه دوم در علم امام
دیدگاه مرحوم کلینی و مشهور علما: بر اساس یک سلسله روایات ائمه افزون بر علم به احکام شریعت، به تمامی حوادث گذشته، حال و آینده علم داشتند؛ مگر اموری که از اختصاصات علم الهی است؛ (البته با این تفاوت که علم خداوند ذاتی است؛ اما علم پیامبر و امام با اذن خداوند و ناشی از تعلیم و اعطای الهی است.) مانند زمان فرارسیدن قیامت یا علم به هفتاد و سومین حرف اسم اعظم، و نیز اموری که در دایره بدائات قرار می گیرد.
✍️نتیجه دو دیدگاه
👈 طرفداران نظریه اول چون بر این باورند که علم امام حسین (علیهالسلام) به شهادتش اجمالی و سربسته بوده، مشکل چندانی در پاسخ گویی به پرسشها ندارند؛ چراکه بر اساس این دیدگاه، امام همانند هر رهبر سیاسی، با محاسبات و برآوردها، به این نتیجه رسیده بود که احتمال پیروزی اش بر دشمن، احتمالی قوی و عقلایی و در نتیجه درخور اعتناست. از این رو بر اساس تدابیر معقولانه، رهبری نهضت را بر عهده گرفت؛ اما در میانه راه حوادثی پیشبینی نشده رخ داد که به شکست نهضت انجامید.
👈 اشکال و شبهه در صورتی است که دیدگاه دوم را بپذیریم؛ یعنی بپذیریم که حضرت آگاهی کامل به سرنوشت خویش (شهادت) داشت. در این صورت، پرسش این است که این آگاهی چگونه با مشی و سیر طبیعی حضرت در مراحل مختلف نهضت و در نهایت تلاش برای تشکیل حکومت اسلامی، سازگار است؟
جهت مطالعهی بیشتر👇👇👇
📲
fa.wikifeqh.ir/علم_امام_حسین_به_شهادت
🆔
@wikifeqh