🔹لَمْ تَنْتَهُوا
قبلا بیان شد که
▪️ماده «نهی» در اصل در دو معنا به کار رفته است:
🔸یکی در معنای «پایان و به نهایت رسیدن»،
🔸 و دوم در معنای «بازداشتن و مانع شدن».
🔹البته عموم اهل لغت، تنها یک اصل برای این ماده معتقدند هرچند در اینکه کدام از این دو معنا اصل است، اختلاف دارند.
▫️برخی مانند ابن فارس اصل را در معنای اول (پایان و نهایت کار) دانسته و گفتهاند و گفتهاند معنای «بازداشتن» از این جهت است که وقتی «نهی» می کنید و مخاطب نهی را میپذیرد و بازمیایستد، در حقیقت، آنجا را پایان کار خود قرار داده است؛
▫️ اما برخی مانند مصطفوی اصل را معنای دوم (بازداشتن) دانسته و گفتهاند که «پذیرش نهی» (= انتهاء) بر دو قسم است: یکی اختیاری و دوم طبیعی؛ و در مورد دوم، هر چیزی را بخواهند بازدارند، آن نقطه بازداشتن آن، نهایت آن محسوب میشود و لذا به آن «انتها» و «نهایت» گفتهاند.
▪️همچنین به عقل «نُهیة» گفته میشود از این جهت که انسان را از ورود در بدیها بازمیدارد، که جمع آن، «نُهی» میباشد: «أُولِي النُّهى؛ طه/۵۴ و ۱۲۸)
▪️«تَنْتَهُوا» فعل مضارع از ماده «نهی» است که به باب «افتعال» رفته و معنای «مطاوعه» (قبول کردن و پذیرفتن) پیدا کرده است
(«انتهی» یعنی نهی را پذیرفت).
🔖جلسه 361
http://yekaye.ir/al-alaq-96-15/
@yekaye