سالگرد جنایت 17 شهریور 1357
🔰 جمعه‌ای که تهران بوی خون گرفت
🔸اگرچه در همان روزها، رژیم شاه سعی می‌کرد با دستگاههای تبلیغاتی خود و اربابانش مانند بی‌بی‌سی، تعداد کشته‌های جمعه خونین تهران را کم و محدود نشان دهد و پس از پیروزی انقلاب نیز برخی افراد مدعی اصلاحات حتی از آمارهای جعلی فرمانداری نظامی تهران یعنی اویسی جلاد هم ارقام کمتری اعلام نمودند، اما اسناد معتبر و خدشه ناپذیر باقی مانده از همان روز خونین چه به صورت مکتوب یا شفاهی و یا فیلم مستند، این توطئه دشمنان مردم ایران و جاعلان تاریخ را نقش بر آب کرد.
🔸واقعه 17 شهریور 1357 در میدان ژاله و برخی دیگر از مناطق تهران آنچنان تکان دهنده و خونین بود که بعدا زبیگنیو برژینسکی، مشاور وقت امنیت ملی آمریکا درباره آن نوشت:
🔻 «واقعه میدان ژاله چنان خونین و مرگبار بود که کشمکش‌های گذشته میان دولت و مخالفان را از یاد برد. این واقعه، پایان شورش‌های پراکنده و مقطعی و آغاز انقلاب واقعی بود.»
🔸روزنامه انگلیسی گاردین نیز با اشاره به بی‌خبری مردم از برقراری حکومت نظامی نوشت:
«... در آن روز تظاهرکنندگان، با آرامش بسیار بر روی آسفالت خیابان نشسته بودند و شاید باور نکردنی باشد که از برقراری حکومت نظامی که فقط دو ساعت قبل شروع شده بود؛ بی‌خبر بودند...»
🔸درست در ساعت 9:20 دقیقه نیروهای نظامی به روی مردم آتش گشودند. آنها با خودروهای مسلح نظامی و به سلاح‌های خودکار و کلیه وسایل جنگی مجهز بودند و به جای سلاح‌های بازدارنده مثل گاز اشک‌آور و ماشین آبپاش و گلوله مشقی از سلاح‌های جنگی استفاده کردند. یعنی به هیچ وجه قصد متفرق کردن مردم را نداشتند، بلکه از ابتدا قصدشان، کشتار و قتل عام بود. چنان که در همان حال هلیکوپترهای نظامی نیز از بالا، تیراندازی با مسلسل را به سوی جمعیت تظاهر‌کننده آغاز کردند. یک شاهد آلمانی که در منطقه زندگی می‌کرد، گزارش داد از هلی‌کوپترها به طرف حاضران تیراندازی صورت گرفت.
🔸شاهدان دیگری که در آن زمان در کارگاه تصفیه نمک در حوالی دریاچه نمک کار می‌کردند، شهادت دادند که در روزهای پس از هفده شهریور، هلیکوپترهای بی‌شماری بر فراز دریاچه نمک ظاهر شده و کیسه‌های بزرگی را به درون دریاچه رها می‌کردند.
🔸اگرچه آمار کشته‌شدگان هفده شهریور در منابع گوناگون بسیار متفاوت ذکر شد، اما می‌توان بین آنها سازگاری نسبی به وجود آورد و نتیجه قابل قبولی گرفت. مثلا آنتونی پارسونز سفیر انگلیس تعداد شهدا را «صدها نفر» ذکر کرد. طبق ارزیابی سفارت آمریکا آمار دقیق تعداد کشته‌شدگان چندین هزار نفر بود. براساس اسناد لانه جاسوسی، یک مقام امنیتی ایرانی به سفارت آمریکا اطلاع داد بین 4000 تا 4500 نفر در میدان ژاله و چند صد نفر در مناطق جنوب شهر کشته شدند و در سند محرمانه‌ای از ساواک آمده است:
«... 2200 فیش برای دفن جنازه صادر شده و 1000 جنازه دیگر هست که شماره‌گذاری شده....»
✨ 🌺 ✨ بشری
🌺 @zanan_enghelaby