.
امربهمعروف و نهی از منکر از دریچه نگاه مستشرقین
✍
نجمه صالحی
شاید بتوان مهمترین دلیل ماندگاری نهضت حسینی را "امربه معروف و نهی از منکر" برشمرد که در سایهی آن، سایر احکام و اصول اسلام، قابلیت پیادهسازی را مییابد. عاملی که سیدالشهدا علیهالسلام صریحا به آن استناد و چندین مرتبه در مسیر حرکت خویش به آن اشاره میکند؛ مسألهای که سبب برجسته شدن رویداد عاشورا شده و به تبع آن مورد توجه اندیشمندان مسلمان و مستشرقان قرار گرفته است.
البته دلایل مطالعات مستشرقان یکسان نبوده، آنان با انگیزه شخصی یا پژوهش علمی یا استفاده از نکات کاربردی یا حتی یافتن نقاط ضعف شیعه و نظایر آن به زوایای مختلف تاریخ اسلام و خاصه تشیع پرداختهاند؛ در این میان عامل نگارش اثر مایکل الن کوک قابل توجه است.
در واقع"حادثهای" کوک را به تحقیقی گسترده در مورد فریضه “امربه معروف و نهی از منکر در اسلام” سوق داد و در خلال تتبع در مورد این اصل، به عامل نهضت امام حسین (ع) نیز توجه کرد. الن کوک با انگیزه شناخت اصل مهمی در دین اسلام، به پژوهش میپردازد و حاصل کار او کتابى با عنوان "امربه معروف و نهی از منکر در اندیشه اسلامی" میشود.
کتاب مایکل کوک با حادثه قطار شهری شیکاگو در سال ۱۹۸۸ شروع میشود و با آن انتظار برای خواننده پدید میآید که راهکاری با عنوان امر به معروف و نهی از منکر برای درمان دردهای اجتماعی دنیای غرب در جلوگیری از معضل فساد اخلاقی پیدا شده است* اما این موضوع مانند برخی داستانهای ادبی بهصورتی نیمه تمام و پایان باز، رها میگردد، در واقع با مطالعه کتاب مسائل زیادی مطرح میشود که ناتمام باقی میماند.
کتاب کوک در بیست فصل و پنج بخش اصلى تدوین شده است و درباره حنبلیان، معتزلیان، شیعیان و دیگر فِرَق اسلامی و فراسوى اسلام سنتى همچنین آیات و احادیث مهم امر به معروف و نهى از منکر تحلیلهایی آورده و با ارائه کتابشناسی گسترده و نمایه، پژوهش خود را تکمیل کرده است. *
تلاش الن کوک در راه شناخت یکی از فروع دین اسلام ارزشمند است اما به نظر میرسد در مسیر پژوهش خود در مورد برخی از منابع، خود را به تغافل زده است. او مدعی است نگاه قرآن، تفاسیر و روایات به «امر به معروف و نهی از منکر» جزئینگر نبوده و فقط به کلیات پرداخته است و این مساله را در رفتار و فرهنگ مسلمانان صدر اسلام کم اهمیت نمایش میدهد.
* صفری،رضا، نقد و بررسی کتاب امر به معروف ونهی از منکر در اندیشه اسلامی مایکل الن کوک،1388، شماره 116و117، آینه پژوهش
*الن کوک ، امر به معروف و نهی از منکر در اندیشه اسلامی، مترجم احمد نمایی، ج1،ص410.
#امام_حسین
#اللهم_عجل_لولیک_الفرج
#صلی_الله_علیک_یا_اباعبدالله
ـــــــــ❁●❁●❀❀●❁●❁ـــــــــــ
@zemzemh60