📚کتاب معراج السعاده ملا احمد نراقی باب سیم : دربیان محافظت اخلاق حمیده از بیرون رفتن از حد اعتدال فصل دوم : مقدمات تزکیه نفس —————————————————— 💠بدان که : لازم است 👈از برای طالب پاکی نفس از اوصاف رذیله ، 👈 و آرایش آن به صفات جمیله ، 🔹اجتناب از چند چیز : 1️⃣2️⃣3️⃣4️⃣5️⃣ 3️⃣سیّم آنکه : پیوسته مراقب احوال و متوجه اعمال و افعال خود باشد ، و هر عملی که می خواهد کرده باشد ، ابتدا در آن تامل کند ، تا خلاف مقتضای حسن خلق از او سرنزند ، و اگر احیانا امری از او به ظهور آمد که موافق صفات پسندیده نیست ، نفس خود را تادیب کند ، و در مقام تنبیه و مؤاخذه آن بر آید . 🔹به این طریق که : اول خود راسرزنش و ملامت کند ، و بعد از آن متحمل اموری شود که بر او شاق و ناگوار است . 👈همچنان که اگر کام خود را شیرین کند به لقمه ای که نباید از آن بخورد ، مذاق را تلخ سازد به روزه داشتن ، 👈و اگر غضبی بیجا از او در واقعه ای سرزند ، مؤاخذه کند خود را به صبر کردن در واقعه دیگر و اشد از آن ، یا خود را در معرض اهانتی در آورد که نفس راتحمل آن گران بوده باشد ، و یا تلافی آن را به نذر و تصدق و امثال آن نماید . 👈و زنهار ، که در هیچ حال از خود غافل نشود ، و از جد و جهد در کسب صفات نیک یا حفظ آنها باز نماند ، و اگر چه چنان داند که در اخلاق حسنه به مرتبه اعلی رسیده ، زیرا که غفلت موجب کسالت است ، و به سبب کسالت ، فیض ، (عالم قدس)منقطع می شود و ابواب فیوضات بسته می گردد . اندر این ره می خروش و می خراش*** تا دم رفتن دمی غافل مباش 👈و از سعی و جهد »یوما فیوما« نفس را صفات تازه حاصل ، و هر لحظه او را ترقی در مرتبه کمالات و صعود به معارج سعادات هم می رسد به مرتبه ای که پرده طبیعت ازپیش بصیرت او برداشته می شود ، و محل اسرار ملک و ملکوت ، بلکه محرم خلوت جبروت می گردد . 👈و باید در امور دنیا و متعلقات این عاریت سرا زیاده از قدر ضرورت سعی نکند ، و بیش از قدر لازم ملتفت آنها نشود ، و خود را به مشقات سرمد گرفتار نسازد . آری ! چه شقاوتی از آن بالاتر ، که کسی جوهر گرانمایه از عالم قدس را صرف تحصیل »خزف« پاره ای چند در ظلمتکده دنیا نماید ، و یوسف کنعان تجرد را به بهای کلاف پیره زالی فروشد . یا متاعی را که ثمنش ملک ابد باشد به ازای خشت وخاکی دهد ، و سرمایه ای را که سودش پادشاهی سرمد باشد بر سر خاک و خاشاکی نهد . ————————————— 📌خزف = سفال ، ظرف گلی . کنایه از بی ارزش بودن امور دنیوی است . 📌یوسف کنعان تجرد= کنایه از زیبائی و ارزش فوق العاده نفس ناطقه است که از عالم قدس می باشد . ادامه دارد........ —————————————- ⚠️توضیحات در ادامه.......👇

📚کتاب معراج السعاده ملا احمد نراقی باب سیم : دربیان محافظت اخلاق حمیده از بیرون رفتن از حد اعتدال فصل دوم : مقدمات تزکیه نفس —————————————————— 💠بدان که : لازم است 👈از برای طالب پاکی نفس از اوصاف رذیله ، 👈 و آرایش آن به صفات جمیله ، 🔹اجتناب از چند چیز : 1️⃣2️⃣3️⃣4️⃣5️⃣ 4️⃣چهارم آنکه : احتراز کند از آنچه باعث تحریک قوه شهویه یا غضبیه می شود . 👈وچشم را محافظت نماید از دیدن آنچه غضب یا شهوت را به هیجان می آورد . 👈و گوش را نگاهدارد از شنیدن آنها . 👈 و دل را ضبط کند از تصور و تخیل آنها ، و بیشتر سعی در محافظت دل نماید و خیال آنها را در خاطر خود راه ندهد ، 📌زیرا که : از تصور و خیال آتش ، شوق و شعله غضب تیز می گردد ، آنگاه سرایت به اعضا و جوارح می کند ، ومجرد دیدن یا شنیدن ، بدون اینکه دل را مشغول آن کند چندان تاثیری ندارد . و کسی که این دو قوه را از هیجان محافظت ننماید ، مانند کسی است که شیر درنده یا سگ دیوانه یا اسب سرکشی را رها کند ، و بعد از آن خواهد که خود را از آن خالص کند . ادامه دارد.............. ———————— ⚠️توضیحات در ادامه.......👇

💠نگاه آلوده مقدمه سایر اعمال منافی عفت نگاه بد مقدمه و زمینه‌ساز عمل خلاف عفت (زنا) است؛ چراکه گاهی یک نگاه کردن، انسان را در دروازه این عمل قرار می‌دهد. 🔹 حدیثی از امام صادق امام صادق (علیه‌السلام) در این رابطه می‌فرمایند: «نگاه بعد از نگاه (چشم‌چرانی) در دل ایجاد شهوت می‌کند و این در‌انداختن صاحبش به فتنه (زنا) کفایت می‌کند». 💠نگاه آلوده موجب اضطراب و حسرت دائمی کسانی که مبتلا به مرض چشم‌چرانی هستند، همواره در اضطراب و حسرت به سر می‌برند؛ چراکه گاهی به زنانی چشم خیانت می‌دوزند که امکان رسیدن به آن‌ها نیست، همین باعث حسرت دائمی فرد که نوعی فشار روحی و عصبی است، می‌شود؛ مانند کسی در خیابان پیوسته افسوس ماشین‌های دیگران را بخورد. درمانش آن است که نگاه را از نامحرمان حفظ کنند. 🔹حدیثی از امام جعفر صادق امام صادق (علیه‌السلام) در این باره فرموده‌اند: «نگاه کردن بر زن نامحرم، تیری از تیرهای زهرآگین شیطانی است و چه‌بسا یک نگاه سبب حسرت طولانی شود». 💠نگاه آلوده، زنای چشم درباره زنای چشم به حدیث زیر توجه کنید: 🔹حدیثی از امام باقر طبق روایتی از امام باقر (علیه‌السلام) چشم‌چرانی نیز نوعی زناست؛ چراکه زنای هر عضو به مناسبت کار آن است، «زنای چشم، نگاه به نامحرم و زنای دست، لمس کردن نامحرم و زنای دهان، بوسه زدن بر نامحرم است». ادامه دارد......

💠فرو رفتن دود آتش به چشم آتش‌افروز دود آتش، به چشم آتش‌افروز نیز می‌رود یکی دیگر از مفاسدِ نظر حرام این است که اگر این بیماری در جامعه شیوع پیدا کند، نوامیس (خواهر، زن، مادر) خود فرد نیز از ضرر این بیماری در امان نخواهند بود؛ بنابراین باید متوجه عواقب این کار زشت بود؛ چراکه ناموس برای همه مردم محترم است و نباید به آنان به چشم خائنانه نگاه کرد. به چند روایت در این مورد توجه کنید: 🔹 روایت اول ابوبصیر یکی از شاگردان امام صادق (علیه‌السلام) درباره مردی که از پشت سر زنان نگاه می‌کرد، سؤال نمود. امام (علیه‌السلام) فرمود: «آیا یکی از شماها دوست می‌دارد که کسی به اهل و عیال و نزدیکان او نگاه کند؟» عرض کرد نه، ‌امام فرمودند: «پس برای مردم آن‌چه را بخواه که برای خود می‌خواهی و دوست داری». یعنی کسی که راضی نمی‌شود دیگری به ناموس او نگاه کند، پس چه‌گونه راضی می‌شود به ناموس دیگران نگاه کند؟! هر کس افتد نظرش در پی ناموس کسان• • • پی ناموس وی افتد نظر بوالهوسان 🔹 روایت دوم امام صادق (علیه‌السلام) در حدیثی دیگر فرمودند: «خود را از زنان و ناموس مردم حفظ کنید، و چشم طمع به آن‌ها ندوزید، تا زنان و ناموس شما از چشم و طمع دیگران حفظ و مصون گردند». پس لازم است خود را از چشم‌چرانی حفظ کرد و طمع به ناموس مردم نکرد تا از ناحیه ناموس در امان بود، 🔹 روایت سوم در روایتی آمده: در زمان حضرت داوود (علیه‌السلام) مردی بود که با اکراه و زور بر زن نامحرمی وارد می‌شد، خداوند در قلب زن چنین القا کرد تا به او بگوید: هروقت تو به نزد من می‌آیی، بدان که مردی به نزد زن یا دختر تو می‌رود، مرد به خانه‌اش برگشت و مرد غریبه‌ای را نزد زنش یافت، او را به نزد داوود پیامبر (علیه‌السلام) آورد و گفت یا نبی‌الله، مسئله‌ای برای من پیش آمده و به معصیتی بزرگ مبتلا گشتم، که دیگری دچار آن نگشته است، فرمود چه کار شده؟ گفت این مرد را نزد عیالم یافتم، خطاب شد به داوود تا به او بگوید: آن‌چه با دیگران رفتار می‌کنید، با شما نیز رفتار می‌شود. دنیا، دار مکافات است، و چه خوب گفته‌اند: «هرچه کنی به خود کنی؛ هرچند که نیک و بد کنی». ادامه دارد......

🔴❓چگونه می توان گناهان چشم را ترک کرد؟ 🔹قبل از هر چیز توجه به دو نکته ضروری است: 1. عالَم محضر خدا است، یعنی خدا و رسول و مومنین(اهل بیت) کارهای ما را می بینند. «وَ قُلِ اعْمَلُوا فَسَیرَی اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ: و بگو [هر کاری می خواهید] بکنید، که به زودی خدا و پیامبر او و مؤمنان در کردار شما خواهند نگریست.» 2. باید همیشه توجه داشت که گناهان دارای عواقبی اعم از کیفر و عقاب در آخرت و یا آثار وضعی در دنیا هستند. 🔹با توجه به این دو نکته، حال از دیدگاه قرآن و سنت به این مطلب نگاه می کنیم: خداوند متعال در قرآن به رسول اعظم فرموده است: «قُلْ لِلْمُؤْمِنینَ یغُضّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ...وَ قُل لِّلْمُؤْمِنَتِ یغْضضنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ: ای رسول ما! به مردان مومن بگو، چشم های خود را از نگاه به نامحرمان فروگیرند... و به زنان با ایمان نیز اعلام کن تا دیدگان خود را از هر نامحرمی فروگیرند.» 🔹رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: «النَّظَرُ سَهْمٌ مَسْمُومٌ مِنْ سِهَامِ إِبْلِیسَ فَمَنْ تَرَکهَا خَوْفاً مِنَ اللَّهِ أَعْطَاهُ اللَّهُ إِیمَاناً یجِدُ حَلَاوَتَهُ فِی قَلْبِه: نگاه به نامحرم، تیری از تیرهای شیطان است. هر کس آن را به خاطر ترس از خدا ترک کند، خداوند نیز به او ایمانی می بخشد که در دلش لذت شیرینی آن را احساس می کند.» همچنین پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرموده است: «عفُّوا عَن نساء الناس تَعِفَّ نُساءَکم: در مورد زنان مردم عفت بورزید تا دیگران نیز در مورد زنان شما عفت بورزند و زنان شما از تعرض نامحرمان در امان بمانند» بابا طاهر هم چنین گفته است: ز دست دیده و دل هر دو فریاد که هر چه دیده بیند دل کند یاد بسازم خنجری نیشش ز فولاد زنم بر دیده تا دل گردد آزاد ادامه دارد.........

ادامه..... 🔹اما راهکار و درمان خطای چشم: 1. کوچک نشمردن هیچ گناهی هرچند به نظر ناجیز باشد؛ 2. عزم جدی و آهنین بر ترک معصیت و مراقبت جدی و دائمی نسبت به تمام کارهای خود؛ 3. شرط نمودن با خدا مبنی بر ترک معصیت و هم چنین از او کمک خواستن از او برای توفیق در این کار؛ 4. هر گاه فکر گناه و وسوسه آن به ذهن آمد بلافاصله آن را از لوح ذهن خارج کردن و توجه خود را به خدا و امور شریفه مشغول داشتن؛ جدیت و موفقیت در این امر پیروزی بزرگی است و در واقع دفع دشمن شیطان نفس از همان خاکریز اول است. قرآن مجید در وصف پارسایان می فرماید: «إِنَّ الَّذِینَ اتَّقَوْا إِذَا مَسهُمْ طائفٌ مِّنَ الشیطانِ تَذَکرُوا فَإِذَا هُم مُّبْصِرُونَ: پرهیزگاران هنگامی که گرفتار وسوسه های شیطان شوند، به یاد (خدا و پاداش و کیفر او) می افتند؛ و (در پرتو یاد او، راه حق را می بینند و) ناگهان بینا می گردند.» 5. مطالعه و تفکر پیرامون عواقب سوء و وخیم گناه؛ در محضر حق تعالی دانستن و او را به یقین در همه حال مراقب و بینای به افعال خود نگریستن. 6. توجه به چهره کریه و زشت واقعی سیئات؛ برای ترک معاصی لازم است در بسیاری از موارد انسان از مکروهات و چه بسا از برخی مباحات نیز چشم پوشد تا او را به انجام زشتی ها نزدیک نسازند. 7. در حد ممکن دوری جستن از مکان ها و شرایطی که آدمی را به گناه ترغیب می نماید؛ 8. تقویت اراده؛ 9. محاسبه نفس. هر روز در صورت رخداد خطا، خود را محاکمه و توبیخ نمودن و بلافاصله استغفار کردن. در پایان باید گفت که: 👈بهترین راه منصرف کردن نگاه و دیده، بازداشتن نگاه از تیزی و خیره نگاه نمودن است. حضرت علی علیه السلام فرمودند: 👈«کسی که چشم خود را پایین اندازد، دلش آسوده گردد، تأسف کمتر خورد و از نابودی در امان ماند» همچنین می فرماید: 👈«هر که نگاه هایش پاک باشد، اوصافش نیکو شود»؛ «کسی که عنان چشم خود را رها کند، زندگی اش را به زحمت می اندازد و کسی که نگاه هایش پیاپی باشد، حسرت هایش دائمی و پیاپی خواهد بود» و نیز فرمود: 👈 «بسا هوسی از نیم نگاهی حاصل است»

🔴نگاه به نامحرم‼️

🔴چشم‌پوشی از نامحرم امام باقر (علیه‌السّلام) فرمود: جوانی از انصار، در مدینه با زنی برخورد کرد. در آن زمان، مقنعه زن‌ها تا پشت گوش‌شان را می‌پوشاند (گوش‌ها، گردن و صورت حجاب نداشت.) جوان به آن زن خیره شد و چشم از او بر نداشت تا عبور کرد. همین‌طور که با نگاه به پشت سرش آن زن را تعقیب می‌کرد، وارد کوچه تنگی شد در این هنگام صورتش به استخوانی که از دیوار بیرون زده بود برخورد و شکافت. وقتی آن زن رفت، جوان به خود آمد و دید خون از صورتش جاری است. با خود گفت: به خدا سوگند! نزد رسول خدا می‌روم و این ماجرا را با او در میان می‌گذارم. جوان نزد پیامبر رفت. حضرت پرسید این چه وضعی است؟ او جریان را نقل کرد. در این هنگام جبرئیل نازل شد و این آیه را آورد؛ قُل لِلمؤمِنینَ یغُضُّوا مِنْ اَبْصارِهِمْ وَ یَحفَظُوا فُرٌجَهُمْ ذلِکَ اَزْکی لَهٌم اِنًَّ اللهَ خَبیرٌ بِما یَصْنَعونَ؛ به مؤمنان بگو چشمان خود را فرو بندند و دامن خود را حفظ کنند، این برای آنها پاکیزه‌تر است و خدا به آنچه می‌کنند، آگاه است.» و پس از آن فرمود: «وَ قُلْ لِلْمؤمِناتِ یَغْضُضنَ‌مِنْ اَبْصارِهنَّ وَ یَحفَظنَ‌ فُروجَهُنًّ؛ به زنان باایمان بگو چشمان‌شان را (از نامحرم) فرو بندند و دامن خود را حفظ کنند.» پس خواست قرآن رعایت عفت عمومی برای زن و مرد است و این کار ضروری و واجب شمرده شده است: نگاه‌کردن مرد به بدن زن نامحرم چه با قصد لذّت و چه بدون آن حرام است و نگاه‌کردن به صورت و دست‌ها، اگر با قصد لذّت باشد، حرام است، بلکه احتیاط واجب آن است که بدون قصد لذت هم نگاه نکنند و نیز نگاه‌کردن زن به بدن مرد نامحرم حرام است.» ادامه......

🟢 ارزش چشمان پاک هر یک از اعضای بدن مؤمن نسبت به عبادت پروردگار متعال وظیفه خاصی بر عهده دارد که اگر بدان وظیفه عمل کرد، ارزشمند است. حضرت علی (علیه‌السّلام) درباره مواظبت و حفاظت از چشم‌ها فرمود: «لَیْسَ فِی الْبَدَنِ‌ شَیءٌ اَقَلَّ شٌکراً مِنَ الْعَیْنِ فَلا تُعطوها سٌؤلَها فَتَشْغَلکُم عَنْ ذِکْرِ اللهِ‌ عَزَّ وَجَل؛ 👈چیزی در بدن کم سپاس‌تر از چشم نیست، خواسته‌اش را ندهید که شما را از یاد خدا باز می‌دارد.» رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) چشمان باارزش را این گونه توصیف می‌کند:«کُلُّ عَیْنٍ باکِیَةٌ یَومَ القِیامَةِ اِلّا ثَلاًًثَةُ اَعیُنٍ: عَیْنٌ بَکَتْ مِنْ خَشیَةِ اللهِ وَ عَیْنٌ غَضَّتْ عَنْ مَحارِمِ اللهِ وَ عَیْنٌ باتَت ساهِرَة فی سبیلِ الله؛ همه چشم‌ها روز قیامت گریانند جز سه چشم: چشمی که از ترس خدا بگرید، چشمی که از نامحرم فرونهاده شود، چشمی که در راه خدا (و پاسداری از کیان اسلام) شب‌زنده‌دار باشد.» چشمی که به نگاه حرام آلوده نگردد، سبب برکات زیر می‌گردد: 🔹دیدن شگفتی‌ها رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمود: «غُضُّوا اَبْصارَکُم تَرَوْنَ الْعَجائِبَ؛ چشم‌هایتان را (از نامحرم) بپوشانید تا عجایب و شگفتی‌ها را ببینید.» 🔹 راحتی قلب امام علی (علیه‌السّلام) فرمود: «مَنْ غَضَّ طَرْفَهُ اَراحَ قَلْبَهُ؛ آنکه از نامحرم چشم خود را فرو نهاد، قلبش را راحت کرده است.» 🔹 نیک خویی ‌همچنین آن حضرت فرمود: «مَن‌ غُضَّتْ اَطرافُهُ حَسَنَتْ اَوصافُهُ؛ کسی که نگاه‌هایش کنترل شود، صفاتش نیکو گردد.» 🔹 پاداش الهی امام صادق (علیه‌السّلام) فرمود: «مَنْ نَظَرَ اِلی امْراَةٍ فَرَفَعَ بَصَرَهُ اِلیَ السَّماءِ اَوْ غَمَضَ بَصَرَهُ لَمْ یَرْتَدَّ اِلَیْهِ بَصَرُهُ حَتّی یُزَوَّجَهُ اللهُ مِنَ الْحُورِ العینِ؛ هر کسی زنی را ببیند و (بلافاصله) دیده‌اش را به آسمان بدوزد یا چشم فرو بندد، چشم باز نگرداند مگر خداوند حوریان بهشتی را به عقد او در آورد.» 🔹شیرینی ایمان پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمود: «اَلنَّظَرُ سَهْمٌ مَسموُمٌ مِنْ سِهامِ اِبْلیسَ‌ فَمَنْ تَرَکَها خَوْفاً مِنَ اللهِ اَعطاهُ اللهُ ایماناً یَجِد حَلاوَتَهُ فی قَلْبِهِ؛ نگاه (به نامحرم) تیر زهرآلودی از تیرهای شیطان است و هر کس آن را از ترس خدا ترک کند، خداوند چنان ایمانی به او عطا کند که شیرینی‌اش را در دل خویش احساس کند.» ادامه دارد.....