🚦روشها و ابزارهای سلطهجویی غرب و راهکارهای مقابله تمدنی / #بخش_دوم
(بازخوانی بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی آیتالله خامنهای)
✍ #محمدمحسن_حقیقی، پژوهشگر اندیشکده مطالعات ایران
📍مقدمه
اقدامات نظام سلطه و ترکیب و اعمال ابزارهای مختلف سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و علمی و... اهدافی فراتر از کنترل اقتصادی یا سیاسی یا فرهنگی را دنبال میکنند. هدف نظام سلطه تهدید، استحاله و نابودی هویت فرهنگی، مشروعیت اجتماعی و استقلال و اراده ملی ایران است. از این رو با از بین رفتن حافظه تاریخی، فروپاشی اعتمادبهنفس ملی، و تسلط گفتمان بیگانه در آموزش و رسانهها، بستر لازم برای بیهویتی و فروپاشی تمدنی فراهم میشود. رهبر انقلاب بارها هشدار دادهاند که خطر اصلی در فناوری غرب نیست، بلکه در تسخیر ارادهها و هویتهاست. ازاین رو در ادامه این یادداشت به راهبردهای مقابله با این سلطه تمدن از منظر رهبری انقلاب پرداخته میشود.
🔸راهبردهای مقابله تمدنی از منظر رهبری معظم انقلاب
1. تحکیم استقلال اقتصادی و فناورانه
پیگیری سیاستهای اقتصاد مقاومتی، تقویت زنجیرههای ارزش داخلی، و سرمایهگذاری راهبردی در حوزههای فناوری پیشرفته، مهمترین راه برای کاهش آسیبپذیری در برابر فشارهای خارجی است. استقلال فناورانه به معنای خنثیسازی ابزار تحریم و افزایش قدرت تصمیمگیری ملی خواهد بود.
2. بازسازی روایت تاریخی و مصونسازی فرهنگی
ضروری است تاریخ و میراث علمی ایران و جهان اسلام با زبان علمی و در قالبهای جذاب رسانهای بازخوانی و بازتولید شود. پژوهشهای باستانشناسی و تاریخی باید از وابستگی به نهادهای غربی رها شده و به صورت مستقل منتشر گردند. این روند اعتمادبهنفس ملی و سرمایه فرهنگی جامعه را بازتولید میکند.
3. تقویت رسانههای بومی و ارتقای سواد رسانهای
ایجاد شبکههای رسانهای قدرتمند و بومیسازی تولیدات فرهنگی در کنار آموزش سواد رسانهای به نسل جوان، امکان نقد روایتهای تحریفشده غربی را فراهم میسازد. این امر میتواند سدّی در برابر الگوهای تقلیدی و تحقیرآمیز باشد.
4. نوسازی و بومیسازی نظام آموزشی
بازنگری در محتوای آموزشی، تقویت محور اخلاقی و هویتی در مدارس و دانشگاهها، و جلوگیری از ورود محتوای غربیِ جهتدار، از اولویتهاست. تربیت نخبگان پژوهشگر و متعهد به خودباوری ملی، راهبردی برای مصونسازی نسل آینده خواهد بود.
5. تقویت انسجام اجتماعی و وحدت ملی
کاهش شکافهای اجتماعی و اقتصادی، افزایش مشارکت اقوام و گروههای مختلف در فرآیند توسعه، و گفتمانسازی پیرامون وحدت، مانع اصلی سوءاستفاده بیگانگان از شکافهای داخلی است.
6. پرورش نخبگان مستقل و روشنفکران متعهد
بایستی با حمایت از دانشگاهها و مراکز علمی، تولید علم بومی و میانرشتهای را تقویت کند. ایجاد شبکهای از روشنفکران متعهد که توانایی ارائه روایتهای بدیل و مستقل در عرصه جهانی را داشته باشند، یکی از کلیدهای مقابله تمدنی است.
🔹سخن آخر
الگوی سلطه غرب، ترکیبی از ابزارهای سخت و نرم است. مقابله مؤثر با آن نیز مستلزم رویکردی چندبعدی، همزمان کوتاهمدت و بلندمدت است. رهبر انقلاب اسلامی بر این نکته تأکید دارند که هدف، نفی علم و پیشرفت غربی نیست؛ بلکه شرط پیشرفت واقعی، پایبندی به اخلاق، هویت و خودباوری ملی است. ایران اگر بتواند استقلال اقتصادی و فناورانه را با حاکمیت فرهنگی و نظام آموزشی بومی پیوند زند، نه تنها در برابر فشارهای سلطهگرانه مقاوم خواهد بود، بلکه میتواند الگویی الهامبخش برای سایر ملتها ارائه دهد؛ الگویی که علم را در کنار معنویت و توان را در کنار کرامت انسانی پاس میدارد.
┄┅═✧❁🌿🌺🌿❁✧═┅┄
🟥 پژوهشکده مطالعات تمدنی شهیدصدر(ره)
📲@sadr_ir
🌐https://sadr.ihu.ac.ir/
🚦 از روایت تا تمدن؛ تبیینی بر نسبت نبرد معاصر و افق امت اسلامی
✍️ حجه الاسلام حسن #ابراهیم_پور
📍 تحولات اخیر بار دیگر نشان داد که در میدان امروز، «روایت» صرفاً ابزاری جانبی یا حاشیهای بر حوادث نیست، بلکه یکی از اضلاع اصلی نبرد است. اگر در گذشته قدرت سخت تعیینکننده اصلی میدان تلقی میشد، امروز فهم و بازنمایی واقعه است که مسیر آینده نبرد را ترسیم میکند. این حقیقت، امت اسلامی را به مسئولیتی خطیر فرا میخواند:
◀️ ارتقای سطح تحلیل از «حادثه» به «تمدن».
🔰 روایت بهمثابه میدان نبرد
در قرآن کریم، آیات متعددی وجود دارد که با «قصص» و «بیان سنن الهی» مواجهیم. این بیانها صرفاً بازگویی گذشته نیستند، بلکه روایت الهی از تاریخ بشر است تا «یُثَبِّتَ بِهِ فُؤادَک» (هود، 120). به همین دلیل رهبر انقلاب در پیام ۳ مرداد هشدار دادند که نباید از «تکلیف» ناشی از حقیقت حادثه غفلت کنیم. افزون بر این، در سخنان اخیر خود نیز یادآور شدند که راویان باید نقاط قوت و قدرت امت را برجسته سازند، نه آنکه تنها به بازگویی ضعفها بسنده کنند. روایت امت، اگر از این منبع وحیانی و عقلانیت ولایی جدا شود، خواهناخواه در دستگاه محاسباتی دشمن هضم خواهد شد. بنابراین «روایت» نه شرحی بیرونی بر میدان، بلکه خود صحنهای از نبرد است.
❇️ سه لایهی تحلیل واقعه
برای فهم درست حوادث باید سه ساحت تمدنی، حکمرانی و اجتماعی را همزمان دید.
1️⃣ سطح تمدنی: هر حادثهای همچون جنگ اخیر، تنها یک رویداد نظامی نیست. در بطن آن، نبردی تمدنی جریان دارد؛ نبردی میان دو منطق حیات: منطق مادیِ غرب که قدرت را در تصرف ابزار و روایت تعریف میکند، و منطق اسلام که قدرت را در اتصال به حقیقت و #استقامت_امّت میبیند. امام خمینی (ره) بارها تأکید داشتند که انقلاب اسلامی «آغاز یک تحول تمدنی» است (صحیفه امام، ج۲۱، ص۹۸). در این چارچوب، هر درگیری جزئی در امتداد همان تقابل کلان است.
2️⃣ سطح حکمرانی: انسجام و ثبات در سطوح عالی تصمیمگیری، نشانهای از بلوغ نظام اسلامی است. همانگونه که رهبر انقلاب تصریح کردند: «ثبات دستگاهها زیر امر شهیدان، نگذاشت این ضربهی سنگین وقفهای در حرکت ایجاد کند.» (پیام ۳ مرداد ۱۴۰۳). این ثبات نه صرفاً مدیریتی، بلکه نشانه حضور یک عقلانیت ولایی است که امت باید با آن همداستان شود.
3️⃣ سطح اجتماعی: جامعه ایران در این ماجرا نشان داد که روایت دشمن نتوانست آن را به سمت اضطراب یا فروپاشی بکشاند. برعکس، صبوری و وقار به «شکوه پایداری معجزهآسا» تبدیل شد؛ همان چیزی که امام خمینی (ره) از آن بهعنوان «قدرت مردم در صحنه» یاد میکردند (صحیفه امام، ج۱۵، ص۴۴۸). این سرمایه اجتماعی، پشتوانه اصلی نظامسازی اسلامی است.
🔻 امّت و هماهنگی با ولیّ
⬅️ اگر #ولیّ جامعه میدان را آرام و مطمئن مدیریت میکند، امت نیز باید روایت و کنش خود را در همان مدار سامان دهد. همین هماهنگی است که حادثه را از سطح یک تقابل موضعی به فرصتی تمدنی ارتقا میدهد.
🔺 از حادثه به تمدن
⬅️ حادثه اخیر، اگرچه در ظاهر یک تقابل نظامی محدود بود، اما در حقیقت آزمونی تمدنی بود. امت باید بیاموزد که روایتش، تحلیلش و حتی عاطفهاش تنها در پرتو شناخت امام معنا پیدا میکند. این همان «#جهاد_تبیین» است که رهبر انقلاب آن را «تکلیف فوری امت مؤمن» معرفی کردند.
🔸 اسلام در نگاه امام خمینی (ره)، یک نظام حداکثری و جامع است؛ نه دینِ حداقلیِ محدود به فرد و عبادات. به تعبیر ایشان: «اسلام برای همه شئون مادی و معنوی برنامه دارد.» (ولایت فقیه، ص۴۲). بنابراین، مواجهه ما با حادثه نباید تقلیلیافته باشد. حادثه، بخشی از نبردی تمدنی است که امام، امت را به بازسازی روایت خویش و نهایتاً به تمدن اسلامی فرا میخواند.
✅ جمعبندی
امروز بیش از هر زمان روشن است که:
❗️ روایت، ابزار جانبی نیست، میدان اصلی نبرد است.
❗️ حکمرانی ولایی، شرط ثبات در تلاطمهای بزرگ است.
❗️ امت، با صبوری و وقار، رکن اصلی تمدن اسلامی است.
♨️ و مهمتر از همه، روایت باید حامل نقاط قوت و قدرت امت باشد تا دشمن نتواند #میدان_معنوی ما را مصادره کند.
🌀 این عریضه دعوتی است به بازاندیشی: از حادثهای جزئی تا صحنهای تمدنی. امت اگر امام خود را بشناسد، روایتش رنگ حقیقت میگیرد و حادثه به پلهای در مسیر تمدن بدل میشود.
#جهاد_تبیین #روایت #امت #امام #تمدن
┄┅═✧❁🌿🌺🌿❁✧═┅┄
🟥 پژوهشکده مطالعات تمدنی شهیدصدر(ره)
📲@sadr_ir
🌐https://sadr.ihu.ac.ir/
🚦کارگروه «تربیت و جنگ» مرکز تربیت اسلامی پژوهشکده شهید صدر دانشگاه جامع امام حسین برگزار ميكند:
🔰نشست تخصصی: مرز میان برگزیدگی و نژاد پرستی و تاثیرات تربیت جمعی آن
👤ارایه دهنده: دکتر رضا حبیبی
عضو هیأت علمی دانشگاه جامعه المصطفی
👤دبیر نشست: دکتر محمد احمدی زاده
پژوهشگر پژوهشکده مطالعات تمدنی شهید صدر
🕓تاریخ: چهارشنبه ۱۹ شهریور، ساعت 8
مکان: قم، مرکز تربیت اسلامی
جهت حضور با شماره 09133629027 تماس بگیرید.
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
▫️دانشگاه جامع امام حسین (ع)
🌐 https://Www.ihu.ac.ir
▫️پیامرسان بله، ایتا و روبیکا:
🆔 @ihu_ac_ir
⭕️ سلسله نشست های از دوران گذار تا دوران جدید: جایگاه و نقش جمهوری اسلامی ایران در شکل گیری جهان پساآمریکایی
🔰نشست ششم با موضوع:
سناریوهای جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با جهان آمریکایی بعد از جنگ ۱۲ روزه
🔻باحضور:
🔸دکتر ساسان کریمی (مدرس دانشگاه تهران و کارشناس مسایل الملل)
🔸دکتر مجتبی صمدی (مدیر مرکز مطالعات آمریکا پژوهشکده مطالعات تمدنی شهید صدر(ره)
📆 سهشنبه ۱۸ شهریور ماه 1404
⏰ساعت ۱۰ الی۱۲
📍پژوهشکده مطالعات تمدنی شهید صدر (ره)
🌐لینک حضور مجازی:
https://skyroom.online/ch/sadr/usdecline
┄┅═✧❁🌿🌺🌿❁✧═┅┄
🟥 پژوهشکده مطالعات تمدنی شهید صدر (ره)
📲@sadr_ir
🌐https://sadr.ihu.ac.ir/
📌#معرفی_مقالات_علمی
📑 عنوان مقاله:
بازتاب مفهوم مقاومت در سیره سیاسی- اجتماعی امام کاظم علیهالسّلام
🖊نویسندگان:
میثم مطیعی؛
استادیار، دانشگاه امام صادق علیهالسّلام
مرتضی سلطانی؛
دانشجوی مقطع دکتری، دانشگاه امام صادق علیهالسّلام
📚محل انتشار:
فصلنامه مطالعات میان رشته ای تمدنی انقلاب اسلامی (شماره ۱۴، تابستان ۱۴۰۴)
چکیدهای از مقاله
مسئله «مقاومت» راهبرد اصلی امامان معصوم(ع) در برابر طواغیت بود و در زندگی اجتماعی امام کاظم(ع) نمود برجستهای داشت. حاکمیت عباسی با سرکوب شدید، محاصره اقتصادی و دور نگهداشتن ایشان از صحنه سیاسی، به دنبال حذف امام بود. در این شرایط، امام کاظم(ع) راهبرد «مقاومت عزتمندانه» را برگزید و نه تسلیم و سازش را. پژوهش حاضر نشان میدهد مقاومت ایشان در دو محور شکل گرفت:
ایجابی: مقاومت علمی، ابراز عدم مشروعیت حکومت، نفوذ در دستگاه حاکمیت، زنده نگهداشتن یاد عاشورا، مقاومت اقتصادی، رویارویی فرهنگی و حمایت غیرمستقیم از جنبشهای انقلابی.
سلبی: اعتمادزدایی از حاکمیت در عرصههای اقتصادی و سیاسی.
این مقاومت اگرچه آرام و بیهیاهو بود، اما مشروعیت خلفای عباسی را به شدت تضعیف کرد و سیمای امام را به عنوان الگویی ممتاز از مبارزه عزتمندانه تثبیت نمود.
✅ جهت مطالعه و دریافت متن کامل این مقاله علمی روی لینک زیر کلیک کنید:
https://cir.ihu.ac.ir/article_210046.html
┄┅═✧❁🌿🌺🌿❁✧═┅┄
🟥 پژوهشکده مطالعات تمدنی شهید صدر(ره)
📲@sadr_ir
🌐https://sadr.ihu.ac.ir/t
🔷 آمریکایی ها همچنان نگاه مثبتی به سرمایه داری در برابر سوسیالیسم دارند
📋گزارش های رصدی، کاری از مرکز مطالعات آمریکا
🟥 بر طبق گزارش منتشر شده در موسسه گالوپ که در 8 سپتامبر 2025، 54 درصد از آمریکایی ها نگرش مثبتی به سرمایه داری دارند، در حالی که این نگرش مثبت به سوسالیسم به 39 درصد رسیده است، هر چند در طی 15 سال اخیر شاهد رشد مثبت انگارانه از سوسیالیسم در جامعه امریکایی هستیم اما همچنان سرمایه داری تصویر بهتری در اذهان امریکایی ها دارد.
⭕️ با این حال 62 درصد از جامعه امریکایی نگرش منفی به کسب و کارهای بزرگ و کارتل های بزرگ اقتصادی دارند که در 15 سال اخیر این نفرت روند روبه افزایشی داشته است.
💻gallup
┄┅═✧❁🌿🌺🌿❁✧═┅┄
🟥 پژوهشکده مطالعات تمدنی شهید صدر (ره)
📲@sadr_ir
🌐https://sadr.ihu.ac.ir/
🚦#چهارمین_نشست تخصصی «جنگ در اندیشه امامین انقلاب» مرکز تربیت اسلامی پژوهشکده مطالعات تمدنی صدر
🔰موضوع: ایران؛ هارتلند تئوپولوتیک موعودگرا (2)
«بررسی الزامات و ابعاد سیاستگذاری»
👤 با حضور:دکتر محمدرضا احمدی
دانش آموخته علوم دفاعی راهبردی-گرایش مدیریت راهبردی-عضوهیات علمی پژوهشگاه امام صادق(ع)
👤 دبیر نشست: حجت الاسلام ناصر قیلاوی زاده
پژوهشگر پژوهشکده مطالعات تمدنی شهید صدر
📆 تاریخ: شنبه، 20 شهریور ۱۴۰۴، ساعت: 8:00
📍 لینک نشست: https://skyroom.online/ch/sadr/t-eslami
┄┅═✧❁🌿🌺🌿❁✧═┅┄
🟥 پژوهشکده مطالعات تمدنی شهید صدر (ره)
📲@sadr_ir
🌐https://sadr.ihu.ac.ir/
🚦رَسُول الله (ص)،رَسُول اَلرَّحْمَةِ وَ رَسُول اَلتَّوْبَةِ وَ رَسُول اَلْمَلاَحِمِ
✍ محمد صادق تقی زاده طبری
🔺در کتب حدیثی ویژگیهای بسیاری در خصوص پیامبر گرامی اسلام (ص) آمده است. در کتاب خصال شیخ صدوق در روایتی تعابیری نقل شده است که در ظاهر میان برخی از آنها فاصلهای بنیادین مینماید:«و جَعَلَنِي رَسُولَ اَلرَّحْمَةِ وَ رَسُولَ اَلتَّوْبَةِ وَ رَسُولَ اَلْمَلاَحِمِ». اما در حقیقت این سه ویژگی چون اجزای هماهنگ و جامع هستند،تصویر کامل نبی خاتم را پیش چشم مینهند. خداوند متعال آن حضرت را «رسول الرحمة»، «رسول التوبة» و «رسول الملاحم» معرفی کرده است. هر یک از این اوصاف گویی ساحتی مستقل از شخصیت نبوی را آشکار میسازد. رحمت عام، گشودن باب توبه، و نبرد در میدانهای سخت جهاد.
🔰پرسش بنیادین اینجاست که چگونه میتوان میان این سه ساحت، وجه جمع یافت؟ آیا پیامبر رحمت با پیامبر ملاحم(جنگ) در تضاد است یا آنکه قتال و جنگ، خود صورت دیگری از رحمت است؟ پاسخ این پرسش، نهتنها در مطالعه تاریخ صدر اسلام و سنت نبوی، بلکه در تفسیر الهی از وضعیت امروز ما که در میدان تقابل با صهیونیسم و استکبار جهانی هستیم،معنا و کارکردی مستقیم دارد.
«رسول الرحمة» بودن پیامبر(ص) تصریح قرآنی دارد: «و ما أرسلناك إلا رحمة للعالمين». رحمت او هم عام است و هم خاص؛ عام است چون شامل همه موجودات میشود، حتی دشمنان تا هنگامی که امکان هدایت و بازگشت دارند، و خاص است چون برای مؤمنان لباسی از مودّت، عطوفت و هدایت است. رحمت پیامبر، رحمت فعال و تمدنساز است؛ رحمت به معنای رفع ظلم، زدودن غل و زنجیرها و آزاد ساختن انسان از بند اسارت طاغوت. این رحمت، بستر توبه را میسازد، زیرا تا در فضایی از امنیت و عدالت قرار نگیریم، بازگشت به خدا و اصلاح خویش مشکل خواهد بود.
🔸از همین رو پیامبر(ص) خویش را «رسول التوبة» نیز معرفی میکند.او پیامبری است که راههای مسدود میان بنده و خالق را گشود. بعثت او در حقیقت ظهور رحمت الهی در عرصه توبه بود؛ توبه نه به مثابه حرکتی فردی و درونی صرف، بلکه بهمثابه بازگشت اجتماعی امت از جاهلیت به توحید.پیامبر اکرم در سیره خویش نشان داد که چگونه گناهکاران را نه طرد، که جذب کرد و چگونه با بازکردن باب توبه، ظرفیتهای انسانی را آزاد ساخت. توبه در نگاه نبوی، یعنی بازگشت انسان به فطرت الهی خویش؛ و این بازگشت تنها در سایه رحمت و کرامت ممکن است.
🔹اما پیامبر(ص) همزمان «رسول الملاحم» نیز بود. ملاحم به معنای صحنههای بزرگ جنگ و رویاروییهای سرنوشتساز است. تاریخ نبوی از بدر تا احزاب، از احد تا حنین و در نهایت فتح مکه، نشان میدهد که پیامبر در متن جامعهای با چالشهای سخت سیاسی و نظامی قرار داشت. او نمیتوانست پیامآور رحمت باشد مگر آنکه در برابر متجاوزان بایستد؛ نمیتوانست رسول توبه باشد مگر آنکه زمینه توبه را از طریق رفع مانع طاغوت فراهم سازد. از این رو جهاد نبوی نه در تعارض با رحمت، بلکه در امتداد آن بود«وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّىٰ لَا تَكُونَ فِتْنَةٌ وَيَكُونَ الدِّينُ كُلُّهُ لِلَّهِ». پس ملاحم نبوی در حقیقت صورت عملی رحمت الهی است، وقتی که رحمت در برابر طغیان قرار میگیرد و جز با قدرت و شمشیر، راهی برای تحققش باقی نمیماند.
🔸وجه جمع این سه ساحت، در یک اصل اساسی نهفته است: پیامبر اکرم(ص) مأمور به هدایت انسان و ساختن تمدنی توحیدی بود. رحمت، اصل و مبناست؛ توبه، راهکار و امکان بازگشت است؛ و ملاحم، ابزار پاسداری و گشودن راه رحمت و توبه. در فتح مکه، وقتی پیامبر با قدرت تمام وارد شد، شعار او «الیوم یوم المرحمة» بود نه «الیوم یوم الملحمة»؛ و این اوج جمع اضداد است. جنگی بزرگ برای آنکه رحمت گسترده شود. نبی رحمت ،همانجا با عفو عمومی نشان داد که رحمت و توبه بر ملاحم غلبه دارند، اما این غلبه بدون ملاحم پیشین ممکن نبود.
🔸اگر این حقیقت را به روزگار خود بنگریم، درمییابیم که امت اسلامی نیز باید همین سهگانه را در هویت خویش حفظ کند. امت اسلام امت رحمت است، زیرا رسالت آن گسترش عدالت و اخلاق است. امت اسلام امت توبه است، زیرا باید راه بازگشت را برای آحاد بشر بگشاید و از یأس برهاند. و امت اسلام امت ملاحم است، زیرا در برابر دشمنانی چون صهیونیسم و استکبار، هیچ راهی جز مقاومت و جهاد ندارد. جنگ ایران و اسرائیل در این افق معنا میشود. این جنگ مظهری از ملاحم عصر ماست، ملاحمی که راه را برای تحقق رحمت و توبه در مقیاس جهانی باز میکند.
┄┅═✧❁🌿🌺🌿❁✧═┅┄
🟥 پژوهشکده مطالعات تمدنی شهید صدر(ره)
📲@sadr_ir
🌐https://sadr.ihu.ac.ir/
🚦از برگزیدگی تا نژادپرستی
(اثر تربیت جمعی یک آموزه)
✍️ #دکتر_محمد_احمدیزاده
❇️ معمولا هنگامی که سخن از قوم یهود و تصورات برتریجویانه آنها نسبت به سایر اقوام و مذاهب میشود با شدت و حدت وافری این تلقی آنها از سوی تحلیلگران تقبیح و تنکیر میشود؛ "برگزیدگی" و "برتری" و "فضیلت" و "خودمحوری" و امثال آن در هم میآمیزد همگی زیر چتر مفهوم "نژادپرستی" قرار میگیرد و سرتاسر این مفاهیم و ادبیات مورد نکوهش و بلکه تمسخر قرار میگیرد.
این مواجهه خالی از دقت و بصیرت کافی است.
✳️قوم بنیاسرائیل از همان زمان حضرت یوسف (ع) از دیگر اقوام متمایز شد (یوسف/99-100). پس از حضرت یوسف (ع) تحت شدیدترین شرایط و سختترین آزمایشات و ابتلائات قرار گرفتند تا منجی آنها بیاید (خروج 1: 11–14). با ظهور منجی یعنی حضرت موسی (ع)، فشارها و سختیها مضاعف شد (اعراف/129). در همان زمان برای نجات آن قوم چندین مرحله فرعونیان سخت عذاب شدند (اعراف/133) که این نشانه دیگری از امتیاز این قوم بود. پس از آن با بزرگترین معجزات از دست فرعونیان نجات یافتند و فرعونیان هلاک شدند (بقره/50). پس از آن مورد عجیبترین کرامات و الطاف ویژهی الهی شدند: منّ و سلوی (بقره/57)، دوازده چشمه گوارا (بقره/60) و ... . اینها همه نشان از برتری و امتیاز ویژهی این قوم داشت. خود حضرت موسی این برتری و برگزیدگی را به آنها اطلاع داده بود ( جاثیه/16؛ تثنیه 7:6–8). به فرمودهی قرآن خداوند به آنها برتری نسبت به همهی اقوام و ملل داده بود (بقره/47، جاثیه/ 16). آنها در اثر این تعالیم واقعاً خود را "مردم خدا" (مائده/18؛ خروج 19:5–6؛ تثنیه 14:1–2) و "مأمور برای انجام رسالتی بزرگ" مییافتند. این برتری و برگزیدگی حقیقی و واقعی برای آن دوران بود. در تورات به درستی این فضیلت و مسؤولیت تاریخی به آنها داده شده بود (مائده/44؛ تثنیه 4:5–8). این آموزه تأثیرات تربیت جمعی ویژهای بر یهودیان آن عصر داشت.
🟢 این آموزه از زمانی رو به کجروی گذاشت که این قوم خود را به خاطر آنچه در گذشته بر او گذشته برتر دانست نه بر اساس آنچه اکنون و برای آینده به عهدهی اوست؛ یعنی تعهد و مسؤولیت و ایستادگی پای دستورات الهی (بقره/93؛ بقره/124؛ خروج 32:1–35). کمی بعد از تورات، در تلمود (Mishnah, Sanhedrin 10:1؛ Babylonian Talmud, Yevamot 17a) و میدرش (Genesis Rabbah 44:1) تفسیر غلط از این برتری و فضیلت نمایان شد؛ قوم یهود ذاتاً متمایز و برتر از سایر اقوام خوانده شد مانند گندم میان دانهها! چرخشی آشکار از تعهد و وظیفهمحوری بر امتیاز و انحصارگرایی.
🟢در تمام دوران قرون وسطی ایدهی "قوم خاص خدا" مایهی هویت و بقاء این قوم شد و در قرن 19 این هویت با ایدههای افرادی چون هرتسل کمکم شکل ملی گرفت. با تشکیل دولت اسرائیل این قوم خود را در آستانه مأموریتی بزرگ و تاریخی یافت، مأموریتی خودبافته برای برتریجویی و استخفاف و استخدام سایر اقوام و ملل!
الکلام!
❓اکنون پرسشی مهم پیش روی ماست که غرض اصلی این نوشتار است؛
مگر شیعه و شیعیان "ملت برتر"، "فرقه ناجیه"، "صاحب طینت بهشتی"، "افضل الخلائق"، "وارثان زمین" نیستند؟! روایات ما مشحون از این مفاهیم و تعابیر است. بنابراین فضیلت و برتری و برگزیدگی حقیقی و اصیل است.
این تلقی از برتری باید بیشترین فاصله ممکن را با برتریجویی غیرمسؤولانه که رنگ نژادپرستی دارد بگیرد. و این مهم تنها با ظهور و بروز کامل مفاهیم و دستورات الهی در افراد و جامعهی اسلام محقق میشود، نه با اعلان و تمایز و تعریف نسبی، نژادی و شناسنامهای!
اکنون اگر در نظر بگیریم که تلقی درست و صائب از شیعه، قرائت اسلام انقلابی است و ولایتمداری نقطهی کانونی طرح کلی اندیشه اسلام انقلابی است، در این شرایط مگر امروزه تشیع بعد از صدها سال در موقعیتی تاریخی و در آستانهی ظهور و بروز فضیلتش قرار نگرفته؟
🟣 اما آیا شیعیان ولایتمدار (بخوانید جماعت حزباللهی) توانستهاند برتری و فضیلت شیعه را نشان دهند؟ آیا این گروه توانسته است در فرصت تاریخی خود نتیجهی نسخهی تربیتی اولیاء شیعه را نشان دهد؟ آیا این جماعت الگوی تبعیت از قوانین جمعی و اجتماعی هست؟ یا اینکه با مفاهیم برتری و فضیلت خود را تخدیر کرده؟
🟣 چقدر حکیمانه علامه طباطبایی پس از بحث مفصل خود پیرامون "شفاعت در قیامت" در المیزان پیرامون ضرورت قوانین الهی بویژه قوانین اجتماعی و حکومتی جامعهی اسلامی سخن میگوید!
┄┅═✧❁🌿🌺🌿❁✧═┅┄
🟥 پژوهشکده مطالعات تمدنی شهیدصدر(ره)
📲@sadr_ir
🌐https://sadr.ihu.ac.ir/
🚦قهرمان، ضدقهرمان و ابرقهرمان در جنگ ۱۲ روزه
✍ #دکتر_محمدحسین_شاهآبادی
میل به داشتن قهرمان، یک نیاز فطری است. یعنی همه ما خواه ناخواه دنبال قهرمانیم. قهرمانها الگو میشوند، اما الزاماً هر الگویی قهرمان نیست. گاه ضدقهرمانها با رنگ و لعاب فریبنده جای الگوهای واقعی را میگیرند. در سینما مرز میان قهرمان و ضدقهرمان روشن است، اما در واقعیت این مرزها خاکستریترند.
در هالیوود قهرمانان معمولاً با هیکلهای بزرگ و ظاهر پرزرقوبرق معرفی میشوند. آنها شاد، بیدغدغه و به ظاهر جذاباند. در مقابل، قهرمانان دفاع مقدس سادهزیست و بیتظاهرند. قدرت آنها نه در ظاهر که در توانایی جسمی، روحی و اخلاقی است. همانگونه که سید ابوترابی در اسارت، با صلابت خود دشمنان را به حیرت واداشت.
تفاوت بنیادین قهرمان و ضدقهرمان در انگیزهها و پشتصحنههای اخلاقی است. هر دو ویژگیهای اخلاقی دارند ولی یکی واقعی است و دیگری دروغین. یعنی مثلا قهرمان از محبت و صداقت واقعی بهره میگیرد، در حالیکه ضدقهرمان از همین ابزارها برای فریب استفاده میکند. نمونه روشن این تفاوت را میتوان در مقایسه جهانپهلوان تختی با بسیاری از سلبریتیها دید؛ اولی صداقت و مردمداری واقعی داشت، درحالیکه بسیاری تنها نمایش محبت میکنند.
ابر قهرمان سطحی فراتر دارد. او فراتر از توان طبیعی بشر عمل میکند و قدرتش را از منبع بینهایت الهی میگیرد. به همین دلیل، گاه با یک حرکت، موازنهای را بر هم میزند که لشکری ناتوان از آن است. در مقابل، ابر ضدقهرمان قدرتهایی دارد که یا از شیاطین گرفته است و یا چیزی نیست جز دروغ و فریب.
در جنگ ۱۲ روزه، هر چهار تیپ شخصیتی بهوضوح قابل شناسایی بودند. ضدقهرمانان همان سرداران صهیونیستی بودند که با اتکا به پیشرفتهترین تکنولوژیهای نظامی کوشیدند ایران را از پا درآورند، اما سرانجام ناکام ماندند. در برابر آنان، قهرمانان یعنی جوانان، رزمندگان و بسیجیان قرار داشتند که با ایستادگی و ازخودگذشتگی، اجازه ندادند دشمن به اهدافش برسد. در کنار این رویارویی، ضدقهرمانان داخلی نیز حضور داشتند؛ مزدوران و خائنانی که با خیانت و تجهیز دشمن، آگاهانه در شهادت قهرمانان نقش ایفا کردند. در نقطه مقابل، ابرقهرمانان ظهور کردند؛ رزمندگانی که با اتصال به قدرت بینهایت الهی توانستند معادلات دشمن را در هم بشکنند و ورق نبرد را برگردانند. اینان گاه در حیات خود با مقاومت مثالزدنی و گاه با شهادتشان، سرنوشت میدان را تغییر دادند و نامشان در حافظه تاریخی ملت ماندگار شد.
جنگ ۱۲ روزه نشان داد که باید به قدرت بینهایت الهی ایمان آورد و به آن تکیه کرد. این اتصال میتواند در زندگی روزمره یا در لحظه شهادت ظهور یابد؛ همانگونه که ابرقهرمانانی چون سید حسن نصرالله و حاج قاسم سلیمانی نشانمان دادند.
┄┅═✧❁🌿🌺🌿❁✧═┅┄
🟥 پژوهشکده مطالعات تمدنی شهیدصدر(ره)
📲@sadr_ir
🌐https://sadr.ihu.ac.ir/
🚦«انسان ایرانی؛ محور مقابله تمدنی و خاستگاه تمدن نوین اسلامی»
#بخش_اول
✍ #محمدمحسن_حقیقی، پژوهشگر اندیشکده مطالعات ایران
در ادامه یادداشت قبلی با عنوان مقابله تمدنی ایران و غرب از دیدگاه مقام معظم رهبری، در این یادداشت به یکی دیگر از ابعاد این مقابله تمدنی یعنی انسان ایرانی پرداخته میشود.
از نگاه مقام معظم رهبری، غرب همواره در تلاش است تا فرهنگ و هویت انسان ایرانی را تحقیر کند. این هدف از طریق تبلیغات و فرهنگسازی انجام میشود؛ ابتدا با بیهویت نشان دادن و تضعیف انسان ایرانی و ناکارآمد نشان دادن او، و سپس با هدفگیری مولفههای هویتی و فرهنگی ایرانی و اسلامی برای بهرهبرداری به نفع خود. در این روند، انسان ایرانی اهمیت ویژهای پیدا کرده است و به هدفی استراتژیک برای نظام سلطه غرب تبدیل میشود، بطوریکه در دفاع مقدس 12 روزه اخیر نیز اردوگاه غرب به نمایندگی رژیم صهیونیستی در محاسبات خود درباره انسان ایرانی اشتباه میاندیشید و گمان میکرد با شروع جنگ مردم ایران دست به شورش و آشوب میزنند و با آنها همراهی میکنند درصورتیکه برعکس آن ثابت شد و انسان ایرانی باز هم اروگاه غرب و روشنفکران غربزده را ناکام گذاشت و به بسیاری از مردم و روشنفکران غرب زده نیز ثابت شد که انسان ایرانی هنوز هم صاحب هویتی عمیق، تاریخی و ریشه دار است و هم کارآمد است و میتواند از خود و کشورش دربرابر تجاوز بیگانه با تکنولوژی بومی شده پاسخ دهد.
این نگاه غرب به انسان ایرانی، ریشهای تاریخی و عمیق دارد و به زمان ورود مستشرقین غربی به ایران بازمیگردد، زمانی که آنان شروع به توصیف انسان ایرانی کردند و ویژگیهایی منفی و اغلب نادرست به او نسبت دادند بطوریکه این صفات همچنان در حافظه تاریخی مردم ایران باقی مانده است. نسبت دادن این ویژگیها بیشتر از این جهت بوده که انسان ایرانی را ناکارآمد و نادان و نابلد و به تعبیری ظرفی خالی نشان دهند تا بتوانند مطامع و مقاصد استثماری و استعماری خود را پیش ببرند و علت عقبماندگی ایران را انسان ایرانی معرفی کنند. در مورد انسان ایرانی، خلقیات، توانمندیها و استعدادهای او، مطالب متعددی از سوی مستشرقین غربی ارائه شده است، ویژگیهای منفی مانند دروغگویی، دزدی، چاپلوسی، پنهانکاری، دورویی، فرصتطلبی، زدوبند و رشوهخواری و... . ساختار کلیشهای این دیدگاه عمدتاً مدیون نوشتهها و سفرنامههای نویسندگان و سیاحان غیرایرانی است که بارها و بارها بر این خصایص تأکید کردهاند.
#ادامه_دارد...
┄┅═✧❁🌿🌺🌿❁✧═┅┄
🟥 پژوهشکده مطالعات تمدنی شهیدصدر(ره)
📲@sadr_ir
🌐https://sadr.ihu.ac.ir/
🚦انسان ایرانی؛ محور مقابله تمدنی و خاستگاه تمدن نوین اسلامی
#بخش_دوم
✍ #محمدمحسن_حقیقی، پژوهشگر اندیشکده مطالعات ایران
در دوران معاصر نیز روشنفکران غربزده ایرانی، با نگاهی انتقادی و گاه تحقیرآمیز به جامعه خود، به گونهای دیگر پرچمدار این تفکر شدهاند. آنها در رسانهها و محافل عمومی، به طور مداوم بر این باور تأکید میکنند که انسان ایرانی امروز در وضعیت بحرانی قرار دارد؛ جامعهای که در آستانه انفجار اجتماعی است و اعتراضات گستردهای در آن در جریان است. این دیدگاهها نه تنها به تحلیلهای سطحی و گاه نادرست از واقعیتهای اجتماعی میپردازند، بلکه به نوعی خود را به عنوان ناظران بیطرف و آگاه از تحولات معرفی میکنند. در حالی که این رویکرد ممکن است به نقدهایی از وضعیت موجود منجر شود، اما در بسیاری از موارد، از عمق درک مسائل اجتماعی و فرهنگی جامعه ایرانی فاصله دارد. برخی از این روشنفکران، با استناد به نظریات علمی و اجتماعی، به تحلیل ویژگیهای روانشناختی و فرهنگی انسان ایرانی میپردازند. برای مثال، محسن رنانی یکی از این روشنفکران غرب زده، در اظهاراتی بحثبرانگیز، به تفاوتهای ساختاری مغز انسان ایرانی با انسان غربی اشاره کرده و این تفاوتها را عامل عقبماندگی ایران دانسته است.
این نوع تحلیلها، که گاه به نظریات شبهعلمی نزدیک میشوند، نه تنها به فهم عمیقتری از مسائل اجتماعی نمیانجامد، بلکه ممکن است به تقویت دیدگاههای تحقیرآمیز نسبت به جامعه ایرانی منجر شود.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، نگاه حضرت امام خمینی(ره) و در ادامه حضرت آیتالله خامنهای نسبت به مردم و انسان ایرانی کاملاً متفاوت از نگرش غرب و روشنفکران غربزده بود. امام(ره) همواره به شخصیت، حق انتخاب و رشد فکری، سیاسی و فرهنگی مردم احترام میگذاشتند و حتی در موارد اختلاف نظر، از اعمال نظر شخصی خود خودداری میکردند. ایشان ملت را عامل اصلی پیروزی نهضت و انقلاب میدانستند و بر آزادی و مشارکت مردم در قانونگذاری و انتخابات تأکید داشتند. رهبر انقلاب اسلامی نیز در ادامه این مسیر، تحقیر انسان ایرانی را مردود دانسته و بر هوش، استعداد و توانمندی ذاتی ایرانیان تأکید میکنند. ایشان معتقدند که ایرانیانن همواره در طول تاریخ به دلیل ظرفیت ذهنی و خلاقیت فرهنگی خود، سرآمد دیگر ملل بودهاند و این استعدادها، ثروت واقعی کشور و پایه تمدن نوین اسلامی محسوب میشوند. رهبر انقلاب با استناد به شواهد تاریخی و آماری، سطح هوش و توانایی ایرانیان را بالاتر از متوسط جهانی دانسته و این توانمندی را عامل اصلی پیشرفت علمی و فرهنگی ایران در ادوار مختلف معرفی میکنند. از دیدگاه ایشان، برخلاف تبلیغات غرب و برخی اندیشمندان خودباخته داخلی، تاریخ ایران مملو از افتخارات علمی و فرهنگی است و ایرانیان از دیرباز در علوم عقلی، فلسفه، فقه، پزشکی، مهندسی و ستارهشناسی پیشگام بودهاند. حفظ و توسعه این استعدادها، راهبردی کلیدی برای تحقق تمدن نوین اسلامی و بهرهبرداری از سرمایه انسانی کشور است.
از منظر رهبری معظم انقلاب انسان ایرانی، با خلاقیت و استعدادهای ذاتی خود، ظرفیتهای فرهنگی، علمی و اجتماعی که دارد، نه تنها میراثدار تمدن کهن ایران است، بلکه عامل اصلی ایجاد و پیشبرنده تمدن نوین اسلامی نیز به شمار میرود. ایشان تأکید دارند که تحقیر انسان ایرانی و نادیده گرفتن توانمندیهای او، از جمله راهبردهای تاریخی غرب و برخی روشنفکران خودباخته داخلی بوده است، اما تجربههای تاریخی و دستاوردهای معاصر نشان میدهد که ایرانیان همواره توانستهاند با تکیه بر هویت، دانش و خلاقیت خود، مسیر پیشرفت و استقلال کشور را هموار کنند. در این راستا، شناسایی، تقویت و بهرهگیری از سرمایه انسانی ایرانی، کلید تحقق تمدن نوین اسلامی، توسعه علمی و فرهنگی و مقابله با نفوذ و سلطه خارجی است. به عبارت دیگر، آینده تمدن نوین اسلامی، مستقیماً به شناخت و تقویت توانمندیهای انسان ایرانی وابسته است.
┄┅═✧❁🌿🌺🌿❁✧═┅┄
🟥 پژوهشکده مطالعات تمدنی شهیدصدر(ره)
📲@sadr_ir
🌐https://sadr.ihu.ac.ir/