اعتمادبهنفس، پایهی موفقیت و سلامت روان بچههاست. اما چطور میتونید این حس رو توی فرزندتون تقویت کنید؟ اینجا چند راهکار ساده و کاربردی رو براتون آوردم:
1️⃣ تشویق کنید، نه مقایسه:
بچهها نیاز دارن که خودشون دیده بشن، نه اینکه با بقیه مقایسه بشن. وقتی فرزندتون تلاشی میکنه، حتی کوچیک، حتماً تحسینش کنید و بهش نشون بدید که به خودش افتخار کنه.
2️⃣ جازه بدید اشتباه کنه:
بچهها از اشتباههاشون یاد میگیرن. اگر همیشه نگران این باشید که همهچیز براش بینقص باشه، ممکنه نتونه خودش رو باور کنه. یادش بدید که اشتباه، بخشی از یادگیریه.
3️⃣ شنونده خوبی باشید:
وقتی فرزندتون حرف میزنه، واقعاً بهش گوش بدید. اینکه حس کنه حرفاش برای شما مهمه، اعتمادبهنفسش رو چند برابر میکنه.
4️⃣ مسئولیت بدهید:
بهشون کارهای کوچیکی بسپارید که بتونن از پسش بربیان. مثلاً چیدن میز غذا یا آب دادن به گلها. وقتی میبینن از پس کاری برمیان، احساس ارزشمندی میکنن.
5️⃣ محبت بیقیدوشرط نشون بدید:
بچهها باید بدونن که دوستداشتنی هستن، صرفنظر از اینکه چه کارهایی میکنن یا چقدر موفق هستن.
💡 حرف آخر:
اعتمادبهنفس بچهها، با رفتارها و نگاههای ما شکل میگیره. بذارید فرزندتون باور کنه که خاصه، توانمنده و میتونه از پس هر چالشی بربیاد.
صفا امامی آل آقا
روانشناس بالینی
درمانگر کودک،نوجوان و خانواده
پژوهشگر دکتری دانشگاه فردوسی مشهد
♦️ایتا
@safa_emami
♦️تلگرام
https://t.me/safa_emami_psychology
♦️اینستاگرام
@safa.emami.aleagha
ارتباط تنبیه و تشویق با اعتماد به نفس کودکان و نوجوانان
تشویق مناسب و بهجا میتواند تأثیر بسزایی در تقویت اعتماد به نفس کودک داشته باشد. زمانی که والدین کودک را برای تلاشهایش (نه فقط نتیجه) تشویق میکنند:
- کودک یاد میگیرد که تواناییهایش ارزشمند هستند.
- احساس امنیت و خودباوری در او تقویت میشود.
- تلاشهای بعدی او با انگیزه و پشتکار بیشتری همراه خواهد بود.
💢نکات مهم در تشویق:
🔸- رفتار و تلاش را ستایش کنید نه فقط نتیجه: «آفرین که اینقدر تلاش کردی»
🔸- تشویق کلامی بیشتر از پاداش مادی: جملات مثبت اثرات عمیقتری دارند.
🔸- اعتدال را رعایت کنید:تشویق بیشازحد میتواند کودک را وابسته به تأیید دیگران کند.
تنبیه اگر هدفمند و سازنده باشد، میتواند به رشد مسئولیتپذیری و خودکنترلی کمک کند.
💢هرگز از تنبیه بدنی استفاده نکنید. تنبیه غیرسازنده (مثل تنبیه بدنی یا تحقیر) اعتماد به نفس کودک را نابود میکند.
🔸- تنبیه باید منطقی و متناسب با رفتار باشد.
🔸- هدف تنبیه، آگاهی دادن و یادگیری است نه سرزنش یا ایجاد ترس.
نکات مهم در تنبیه:
🔸- بهجای تمرکز روی کودک، روی رفتار اشتباه تأکید کنید: بگویید «کاری که کردی اشتباه بود» نه «تو بچه بدی هستی».
🔸- زمان تنبیه کوتاه و بلافاصله بعد از رفتار باشد: تا کودک ارتباط رفتار و پیامد را درک کند.
🔸- همراه با توضیح باشد: «من تو را به دلیل شکستن قانون تنبیه کردم تا یاد بگیری مسئول رفتار خودت باشی.»
تشویق و تنبیه صحیح زمانی مؤثر خواهد بود که منظم، منطقی و به دور از افراط و تفریط باشد. والدین باید توجه داشته باشند که هدف از این رفتارها، پرورش کودکی مسئولیتپذیر و با اعتماد به نفس است. کودک شما زمانی رشد خواهد کرد که احساس کند تلاشهایش دیده میشود و اشتباهاتش فرصتی برای یادگیری است.
صفا امامی آل آقا
روانشناس بالینی
درمانگر کودک،نوجوان و خانواده
پژوهشگر دکتری دانشگاه فردوسی مشهد
♦️ایتا
@safa_emami
♦️تلگرام
https://t.me/safa_emami_psychology
♦️اینستاگرام
@safa.emami.aleagha
چطور به فرزندانمان استفاده امن از اینترنت را یاد بدهیم؟
اینترنت فضایی جذاب برای کودکان است، اما نیاز به راهنمایی ما دارد. فراموش نکنیم استفاده از فضای مجازی حتما باید تحت نظارت والدین باشد.
چند راهکار ساده برای کمک به کودکان و نوجوانان
1. اطلاعات شخصی را خصوصی نگه دارند:
به فرزندتان بگویید هیچوقت شماره تلفن، آدرس یا رمز عبورشان را به کسی ندهند.
💡 مثال: "اگر کسی توی بازی شماره خواست، بگو نمیتونم بدم و به من خبر بده."
2. زمان استفاده را محدود کنید:
با فرزندتان توافق کنید که مثلاً بعد از تکالیف، یک ساعت آنلاین باشد.
💡 مثال:"بعد از درسهات میتونی نیم ساعت بازی کنی."
3. به محتوای مناسب هدایت کنید:
تشویق کنید از سایتهای آموزشی یا ویدیوهای مفید استفاده کند.
💡 مثال: "دوست داری با هم یه ویدیوی جالب درباره حیوانات ببینیم؟"
4. رفتار با غریبهها را آموزش دهید:
به آنها بگویید به پیامهای افراد ناشناس جواب ندهند و شما را مطلع کنند.
💡 مثال:"اگه کسی که نمیشناسی بهت پیام داد، سریع به من بگو."
5. الگوی خوبی باشید:
خودتان هم در استفاده از اینترنت تعادل داشته باشید.
💡 مثال: "بیا به جای وقت گذروندن تو گوشی، یه بازی فکری آنلاین با هم انجام بدیم."
🔸نکته بسیار مهم:
کودکان نباید تبلت و یا گوشی شخصی داشته باشند، اما در صورت دارا بودن هیچگاه آن را در اتاق خواب و یا کمد کودک قرار ندهید و سعی کنید از آن در یک مکان مشترک و پر رفت و آمد در خانه استفاده شود.
با این روشها میتوانید به فرزندتان کمک کنید تا از اینترنت بهصورت امن و مسئولانه لذت ببرد!
صفا امامی آل آقا
روانشناس بالینی
درمانگر کودک،نوجوان و خانواده
پژوهشگر دکتری دانشگاه فردوسی مشهد
♦️ایتا
@safa_emami
♦️تلگرام
https://t.me/safa_emami_psychology
♦️اینستاگرام
@safa.emami.aleagha
تا حالا فکر کردید چرا آدم ها گاهی دروغ میگویند؟
دروغگویی در کودکان دلایل متعددی دارد. این رفتار میتواند ناشی از ترس، نیاز به جلب توجه، خیالپردازی، یا تلاش برای اجتناب از پیامدهای منفی باشد. درک علل دروغگویی به والدین کمک میکند تا با رویکردی مناسب با این مسئله برخورد کنند.
💢دلایل اصلی دروغگویی کودکان:
🔹 ترس از تنبیه و مجازات
🔹 اجتناب از سرزنش
🔹جلب توجه و محبت
🔹خیالپردازی و داستانسرایی
🔹حفظ عزت نفس و خودنمایی
🔹تقلید از رفتار والدین
🔹دستیابی به خواستهها
🔹احساس شرم یا خجالت
✅ رفتارهای درست والدین:
🔸 ایجاد فضای امن برای گفتگو
🔸 گوش دادن بدون قضاوت
🔸تشویق صداقت و شجاعت در بیان حقیقت
🔸آموزش پیامدهای دروغگویی به شکلی مثبت
🔸 تقویت عزت نفس کودک
🔸الگوسازی رفتار صادقانه
💢 رفتارهای نادرست والدین:
❌ تنبیه شدید یا تهدید به مجازات
❌سرزنش و تحقیر کودک
❌ مقایسه با دیگران
❌بیتوجهی به نیازهای عاطفی کودک
❌دروغ گفتن در حضور کودک
❌واکنشهای هیجانی شدید
با درک علل دروغگویی و اتخاذ رویکردهای مثبت، والدین میتوانند به کودکان خود کمک کنند تا ارزش صداقت را درک کرده و اعتماد به نفس لازم برای بیان حقیقت را پیدا کنند
صفا امامی آل آقا
روانشناس بالینی
درمانگر کودک،نوجوان و خانواده
پژوهشگر دکتری دانشگاه فردوسی مشهد
♦️ایتا
@safa_emami
♦️تلگرام
https://t.me/safa_emami_psychology
♦️اینستاگرام
@safa.emami.aleagha
چگونه از فرزند خود تعریف کنیم؟
وقتی فرزندتان موفقیتی به دست میآورد، اجازه دهید حس کند این موفقیت کاملاً متعلق به خودش است.
گاهی وقتی بچهها در آزمونی قبول میشوند، مسابقهای را میبرند یا به هدفی میرسند، والدین ناخواسته تلاش خودشان را پررنگتر از تلاش کودک نشان میدهند. مثلاً:
- "دیدی گفتم روش من جواب میده؟!"
- "اگه من مجبور نمیکردم کلاس زبان بری، این مدرک رو نمیگرفتی."
این جملات شاید در ظاهر بیضرر به نظر برسند، اما میتوانند اعتمادبهنفس کودک را کاهش دهند و باعث شوند او به تواناییهای خودش شک کند.
چرا این طرز برخورد مشکلزاست؟
وقتی والدین تلاش کودک را به کمک خودشان گره میزنند، بچهها یاد میگیرند که موفقیتهایشان وابسته به دیگران است، نه تلاش و پشتکار خودشان. این موضوع در بلندمدت میتواند باعث احساس کمارزشی و تردید در تواناییهایشان شود.
💢چطور بهدرستی از فرزندمان تعریف کنیم؟
✅ تلاشش را ببینید و تحسین کنید:
به جای تأکید بر نقش خودتان، موفقیت را به تلاش او نسبت دهید. مثلاً:
- "چه عالی! واقعاً دیدم چقدر برای این امتحان وقت گذاشتی."
- "تو توی تمرینات شنا خیلی زحمت کشیدی، نتیجهاش رو هم گرفتی!"
✅ به جزئیات اشاره کنید:
به جای تعریف کلی، به یک نکته خاص اشاره کنید. این کار باعث میشود کودک احساس کند واقعاً تلاشش دیده شده. مثلاً:
- "خیلی خوب بود که حتی وقتی خسته بودی، دست از تمرین نکشیدی."
- "دیدی چطور مسئلههای سخت رو حل کردی؟ واقعاً عالی بود."
✅ اجازه بدهید موفقیت را خودش جشن بگیرد:
به او فرصت بدهید تا حس کند مالک این پیروزی است. مثلاً اگر در یک مسابقه برنده شده، به جای گفتن "من همیشه بهت گفتم میتونی!"، بگویید:
- "این نتیجه زحمات خودته. به خودت افتخار کن!"
چند مثال :
- اگر فرزندتان در مدرسه نمره خوبی گرفت:
"خیلی خوبه که اینقدر وقت گذاشتی برای درست. کارت واقعاً عالی بود."
- اگر در کاردستی یا نقاشی چیزی خلق کرد:
"این همه دقتی که کردی نتیجه داده. چقدر قشنگ شده."
- اگر در ورزش مدالی گرفت:
"دیدی تمریناتت چقدر تأثیر داشت؟ به خودت افتخار کن!"
حمایت کردن از فرزندتان به این معنا نیست که تلاشهای خودتان را برجسته کنید. او نیاز دارد باور کند موفقیتهایش حاصل تلاش و پشتکار خودش است. این شیوه نهتنها اعتمادبهنفس او را تقویت میکند، بلکه باعث میشود یاد بگیرد مسئولیت موفقیتها و حتی شکستهایش را بپذیرد.
📌 به یاد داشته باشیم: تعریف و تمجید باید مثل آبی باشد که نهال اعتمادبهنفس بچهها را رشد میدهد، نه ابزاری برای کنترل آنها.
🧡 برای تقویت روحیه فرزندانتان، به جای قهرمان بودن، مربی دلسوز باشید.
صفا امامی آل آقا
روانشناس بالینی
درمانگر کودک،نوجوان و خانواده
پژوهشگر دکتری دانشگاه فردوسی مشهد
♦️ایتا
@safa_emami
♦️تلگرام
https://t.me/safa_emami_psychology
♦️اینستاگرام
@safa.emami.aleagha
تلفن تماس(با هماهنگی)
۰۹۱۵۳۹۰۲۵۰۵
برخورد مناسب والدین با موضوع دزدی در کودکان
کودکان در سنین پایین، به ویژه در مقطع ابتدایی، ممکن است گاهی وسایل دیگران را بدون اجازه بردارند. این رفتار لزوماً به معنای "دزدی" به مفهوم بزرگسالانه آن نیست، بلکه اغلب ناشی از درک ناقص آنها از مالکیت، کنجکاوی یا نیاز به توجه است. در ادامه، چند راهکار مناسب برای برخورد با این رفتار را آموزش میدهم.
💢سوال مهم: چرا کودکان وسایل دیگران را برمیدارند؟
۱. درک ناقص از مالکیت:
کودکان در سن اوایل دبستان، ممکن است به طور کامل مفهوم مالکیت و حریم شخصی را درک نکنند. آنها ممکن است فکر کنند اگر چیزی دوستداشتنی است، میتوانند آن را بردارند.
۲. جلب توجه:
گاهی این رفتار راهی برای جلب توجه والدین یا معلمان است، به ویژه اگر کودک احساس کند مورد بیتوجهی قرار گرفته است.
۳. تقلید از دیگران:
کودکان ممکن است رفتارهای دیگران را تقلید کنند، حتی اگر درست یا غلط بودن آن را به طور کامل درک نکنند.
۴. نیاز به داشتن چیزی:
گاهی کودک چیزی را که دوست دارد اما ندارد، برمیدارد. این میتواند ناشی از حسادت یا تمایل به داشتن آن شیء باشد.
💢برخورد والدین چگونه باشد؟
۱. با آرامش برخورد کنید:
واکنش شدید یا تنبیه فوری میتواند باعث ترس یا احساس شرم در کودک شود. به جای آن، با آرامش و درک مثلا بگویید: "میدونم که این اسباببازی رو دوست داشتی، اما این مال دوستته. باید ازش اجازه بگیری."
۲. مفهوم مالکیت را آموزش دهید:
به کودک توضیح دهید که هر چیزی متعلق به فرد خاصی است: "اگر کسی وسیلهای رو از تو بدون اجازه برداره، تو چه حسی پیدا میکنی؟"
۳. کودک را به عذرخواهی تشویق کنید:
این کار به او مسئولیتپذیری را آموزش میدهد.مثلا بگویید: "بیا با هم بریم و این مداد رو به دوستت پس بدیم و ازش معذرت بخوایم."
۴. علت رفتار را بررسی کنید:
"میتونی به من بگی چرا این اسباببازی رو برداشتی؟"
۵. تقویت رفتارهای مثبت:
"خیلی خوب شد که امروز قبل از برداشتن اسباببازی دوستت، ازش اجازه گرفتی."
💢والدین چه کارهایی نباید انجام دهند؟
❌۱. برچسب "دزد" زدن:
نگویید: "تو دزدی، این کار بدیه."
❌۲. تنبیه شدید یا تحقیر:
نگویید: " واقعا باعث خجالت منی، از دست تو همیشه شرمندهام."
❌۳. نادیده گرفتن رفتار:
نگویید: "بچهاست، مهم نیست."
💢جمع بندی: والدین باید با آرامش و درک با این رفتار برخورد کنند، مفهوم مالکیت را آموزش دهند و کودک را به عذرخواهی و جبران تشویق کنند. از برچسبزنی، تنبیه شدید یا نادیده گرفتن رفتار خودداری کنند و با صبر و آموزش، به کودک کمک کنند تا رفتارهای درست را یاد بگیرد.
صفا امامی آل آقا
روانشناس بالینی
درمانگر کودک،نوجوان و خانواده
پژوهشگر دکتری دانشگاه فردوسی مشهد
♦️ایتا
@safa_emami
♦️تلگرام
https://t.me/safa_emami_psychology
♦️اینستاگرام
@safa.emami.aleagha
تلفن تماس(با هماهنگی)
۰۹۱۵۳۹۰۲۵۰۵