eitaa logo
انس با صحیفه سجادیه
4.9هزار دنبال‌کننده
16.7هزار عکس
2.5هزار ویدیو
1.6هزار فایل
من به شما عزیزان توصیه میکنم با صحیفه سجادیه انس بگیرید! کتاب بسیار عظیمی است! پراز نغمه های معنوی است! مقام معظم رهبری Sahifeh Sajjadieh در اینستاگرام https://www.instagram.com/sahife2/ ادمین کانال @yas2463
مشاهده در ایتا
دانلود
امنيّت از شرّ حوادث ناگوار، دام شيطان، و شرّ حاكم ستمگر 2 🔴 دام شيطان‏ خداوند در دو آيه وظيفه مهم رهبران و مبلغان را، روشن بينى در برابر شيوه‏هاى شيطنت شيطان مى‏داند و مى‏فرمايد: وَإِمَّا يَنزَغَنَّكَ مِنَ الشَّيْطنِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ إِنَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ* إِنَّ الَّذِينَ اتَّقَوْاْ إِذَا مَسَّهُمْ طَآئِفٌ مّنَ الشَّيْطنِ تَذَكَّرُواْ فَإِذَا هُم مُّبْصِرُونَ و اگر [وسوسه‏اى از سوى‏] شيطان، تو را [به خشم بر مردم و تركِ مهربانى و ملاطفت‏] تحريك كند، به خدا پناه جوى؛ زيرا خدا شنوا و داناست.* مسلماً كسانى كه [نسبت به گناهان، معاصى و آلودگى‏هاى ظاهرى وباطنى‏] تقوا ورزيده‏اند، هرگاه وسوسه‏هايى از سوى شيطان به آنان رسد [خدا و قيامت را] ياد كنند، پس بى‏درنگ بينا شوند [و از دام وسوسه‏هايش نجات يابند.] شيطان بر سر راه پرهيزگاران، همواره با وسوسه‏هاى شيطانى در شكل مقام، مال، شهوت، و امثال اينها خودنمايى مى‏كند و شيطان و شيطان صفتان مى‏كوشند آنها را از طريق اين وسوسه‏ها از مسيرشان منحرف سازند و از هدفشان بازدارند. قرآن دستور مى‏دهد كه اگر وسوسه‏هاى شيطانى متوجه تو شد به خدا پناه ببر و خود را به او بسپار و از لطفش مدد بخواه، زيرا او سخن تو را مى‏شنود و از اسرار درونت آگاه و از وسوسه‏هاى شياطين با خبر است. وسوسه‏هاى شيطانى همچون طواف كننده‏اى پيرامون فكر و روح انسان پيوسته گردش مى‏كنند تا راهى براى نفوذ بيابند. اگر انسان در اين هنگام به ياد خدا و عواقب شوم گناه بيفتد آنها را از خود دور ساخته و رهايى مى‏يابد وگرنه سرانجام در برابر اين وسوسه‏ها تسليم مى‏گردد. وسوسه‏هاى شيطانى پرده بر ديد باطنى انسان مى‏افكند آن چنان كه راه را از چاه و دوست را از دشمن و نيك را از بد نمى‏شناسند ولى ياد خدا به انسان بينايى و روشنايى مى‏بخشد و قدرت شناخت واقعيت‏ها را به او مى‏بخشد. در روايات اسلامى، به اثر عميق ذكر خدا در كنار زدن وسوسه‏هاى شيطانى اشاره شده است. حتى افراد بسيار با ايمان و دانشمند و با شخصيت هميشه در مقابل وسوسه‏هاى شيطانى احساس خطر مى‏كردند و از طريق مراقبت، با نفس مى‏جنگيدند. حضرت على عليه السلام در خطبه‏اى براى اين موقعيت درخواست كمك مى‏نمايد: وَ احْمَدُ اللَّهَ وَاسْتَعينُهُ عَلى‏ مَداحِرِ الشَّيطانِ وَ مَزاجِرِه وَالاعْتِصامِ مِنْ حَبائِلِه وَ مَخاتِلِه. خدا را سپاس مى‏گويم، و از او در موجبات طرد و بازداشتن شيطان، و محفوظ ماندن از دچار شدن در دامها و فريبهايش يارى مى‏خواهم. در جاى ديگر در مقام گريز از شيطان مى‏فرمايد: فَاحْذَرُوا عِبادَ اللَّهِ عَدُوَّ اللَّهِ انْ يُعْديكُمْ بِدائِهِ وَ انْ يَسْتَفِزَّكُمْ بِنِدائِهِ وَ انْ يُجْلِبَ عَلَيْكُمْ بِخَيْلِهِ وَ رَجِلِهِ فَلَعَمْرى‏ لَقَدْ فَوَّقَ لَكُم سَهْمَ الْوَعيد وَ اغْرَقَ لَكُمْ بِالنَّزْعِ الشَّديدِ، وَ رَماكُمْ مِنْ مَكانٍ قَريبٍ. بندگان خدا، از دشمن خدا حذر كنيد، مباد آن كه شما را به درد خود مبتلا كند، و با ندايش شما را به حركت آورد، و با ارتش سواره و پياده‏اش بر شما بتازد. به جان خودم سوگند كه تيرى سهمناك عليه شما به كمان گذاشته و كمان را با شدت هر چه تمامتر كشيده، و از مكانى نزديك به شما تير انداخته. در مواعظ امام صادق عليه السلام به عبداللّه بن جندب آمده است كه: يا ابْنَ جُنْدَبِ إِنَّ للشِّيْطانِ مَصَائِدَ يَصْطادُ بِها فَتحَامَوا شِباكَهُ وَ مَصائِدَهُ. قُلْتُ: يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ وَ ما هِىَ؟ قالَ: امَّا مَصائِدُهُ فَصَدٌّ عَنْ بِرِّ الاخوانِ وَ أَمَّا شِباكُهُ فَنَوْمٌ عَنْ قَضَاءِ الصَّلَواتِ الَّتى‏ فَرَضَها اللَّهُ، أَمَا إِنَّه ما يُعْبَدُ اللَّهُ بِمِثْلِ نَقْلِ الاقْدامِ إلى‏ بِرِّ الإِخْوانِ وَ زِيارَتِهِمْ، وَيْلٌ لِلسَّاهِينَ عَنِ الصَّلَوَاتِ، النَّائِمينَ فِى الخَلَواتِ الْمُسْتَهْزِئِينَ بِاللَّهِ وَ آياتِهِ فى الْفَتَرَاتِ اى پسر جندب! شيطان دام‏هايى براى صيد دارد خود را از گرفتار شدن به دام‏ها و ريسمان‏هاى او نگه داريد. عرض كردم: اى فرزند رسول خدا! دام‏هاى شيطان چيست؟ فرمود: دام‏هاى شيطان جلوگيرى كردن از نيكى به برادران است و اما ريسمان‏هاى او خوابيدن از انجام نمازهاى واجب است. بدان كه خدا پرستش نشده به اندازه قدم برداشتن براى نيكى به برادران و زيارت و ديدار آنها. واى بر كسانى كه در نمازها سهل انگارى مى‏كنند و آنهايى كه در خلوت به خواب مى‏روند و در ضعف‏ها و سستى‏ها خدا و آياتش را به مسخره مى‏گيرند. 👈 ادامه دارد ... تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏4، ص: 392 👌 دعای ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
امنيّت از شرّ حوادث ناگوار، دام شيطان، و شرّ حاكم ستمگر 3 🔴 شر حاكم ستمگر و امّا زندگى با سلطان ستمگر با آن تخت و تاج آلوده به غرور و غضب و تجملات دنيايى، انسان را از هستى حقيقى‏اش نابود مى‏كند. رسول اكرم صلى الله عليه و آله بسيار در اين باره هشدار مى‏دهند: از ارتباط با سلطان بپرهيزيد كه آن دين را مى‏برد و از كمك كردن به او دورى گزينيد؛ زيرا شما كارهاى او را نمى‏پسنديد. «2» آرى، حاكم ستمگر با زندگى نكبت خود گروهى از انسان‏ها را تباه مى‏كند و با روان كردن مال حرام در زندگى مردم، آنها را به گمراهى مى‏كشاند. حضرت على عليه السلام هم اين نكته را به فرزندش، امام حسن عليه السلام يادآورى مى‏كند كه: باعِدِ السُّلْطانَ لِتَأْمَنَ خُدَعَ الشَّيطانِ. از سلطان دورى كن تا از نيرنگ‏هاى شيطان ايمن مانى. چه زيبا سخنى آن حضرت در نهج البلاغه فرمود: همدم سلطان مانند كسى است كه بر شير سوار باشد مردم به حال او حسرت مى‏خورند در حالى كه خودش مى‏داند در چه وضعيت خطرناكى قرار دارد. 👈 ادامه دارد ... تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏4، ص: 392 👌 دعای ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
🌹 دعای صحیفه‌ی سجادیه را مکرر در مکرر بخوانید. 👈 🎥 این دعای پنجم صحیفه‌ی سجادیه مال ماست. 👤 ◀️ کانال انس با 🆔 @sahife2
برنامه ی لزوم هماهنگى علم فطری و اکتسابی وَ قَالَ (عليه السلام): الْعِلْمُ عِلْمَانِ: مَطْبُوعٌ وَ مَسْمُوعٌ؛ وَلاَ يَنْفَعُ الْمَسْمُوعُ، إِذَا لَمْ يَكُنِ الْمَطْبُوعُ. علی علیه السلام که درود خدا بر او باد در اقسام علم فرمود علم دو گونه است: علم فطرى و علم اكتسابى، علم اكتسابى اگر هماهنگ با علم فطرى نباشد سودمند نخواهد بود ✍️ مرحوم دشتی : علومى كه انسان در طبيعت و فطرت خود آن را مى ‏يابد و زمينه ‏هاى يافتن آن را دارد (مطبوع) است، و علومى كه با درس و بحث آن را بدست مى‏ آورد (مسموع) مى‏ باشد، اشاره به علم: اين تيوشن ‏INTUITION (علم حضورى، درك مستقيم) و برگسونيسم ‏BERGSONISM (درون بينى يا درك مستقيم) و اشاره به اكتسابى بودن برخى از علوم (اكى‏ رد ACGUIRED) علم اكتسابى و (نيچرال ساينس ‏NATURAL SCIENCE). 🖋کانال انس با صحیفه سجادیه 🆔 @sahife2
◀️ هماهنگى دانش فطرى و اكتسابى: 📜 امام عليه السلام در اين جا به نكته مهمى درباره علم و دانش انسانى اشاره كرده، مى فرمايد: «علم دو گونه است: فطرى و شنيدنى (اكتسابى) و دانش شنيدنى (اكتسابى) سودى نمى دهد مگر آنكه با فطرى همراه باشد»؛ (الْعِلْمُ عِلْمَانِ: مَطْبُوعٌ وَمَسْمُوعٌ، وَلاَ يَنْفَعُ الْمَسْمُوعُ إِذَا لَمْ يَكُنِ الْمَطْبُوعُ). براى اين كلام امام عليه السلام تفسيرهاى مختلفى شده است: نخست اينكه منظور از علم مطبوع، دانش هاى غريزى و وجدانيات است كه انسان از آغاز با الهام الهى در درون جان خود دارد و علم مسموع علومى است كه از طريق شنيدن از دانشمندان و صاحبان تجربه و آگاهى به دست مى آيد و اگر اين دسته از علوم با علوم فطرى انسان هماهنگ نباشد نه تنها موجب هدايت نمى شود؛ بلكه گاه موجب گمراهى است. البته نمى توان انكار كرد كه همه مردم در علم فطرى يكسان نيستند؛ بعضى به قدرى تيزبين و ذاتآ هشيارند كه در بسيارى از مسائل نياز به معلم و آموزگار ندارند و بعضى به قدرى كند ذهن كه حتى در مسائل بديهى گاهى پاى آنها مى لنگد، بنابراين از همه نمى توان يكسان انتظار داشت و خداوند نيز هركس را به مقدار استعداد و توانش تكليف مى كند: (لاَ يُكَلِّفُ اللهُ نَفْسا إِلاَّ مَا آتَاهَا). تفسير ديگر اينكه منظور از علم مطبوع، همان بديهياتى است كه هر كسى بدون استدلال آن را مى پذيرد؛ مانند بطلان اجتماع نقيضين و ارتفاع نقيضين وجمع بين ضدين و علوم ديگرى از اين دست كه پايه و اساس علوم نظرى است و تمام علوم نظرى سرانجام به علوم فطرى بازمى گردد، زيرا مثلاً اگر ما با استدلالهاى قوى ثابت كرديم كه فلان مسئله صحيح است؛ ولى آيا مى شود در عين اينكه صحيح باشد باطل هم باشد؟ قضيه امتناع اجتماع نقيضين مى گويد: امكان ندارد، بنابراين آنچه با دليل اثبات شده صحيح است و جز آن باطل. تفسير سوم اينكه منظور از علم مطبوع، علم به اصول اعتقادى مانند توحيد وعدل الهى و معاد است كه تمام آنها با وجدان قابل اثباتند و علم مسموع همان علم به فروع دين است. به يقين اگر علم به اصول نباشد علم به فروع وعمل به آن سودى نمى بخشد. تفسير چهارم اينكه مراد از علم مسموع، شنيده هاست خواه در مسائل اخلاقى باشد يا اصول و فروع بى آنكه به صورت ملكه در وجود انسان درآيد ودر اعماق جان نفوذ كند و منظور از علم مطبوع، علم و دانشى است كه در عمق جان انسان رسوخ پيدا مى كند و تبديل به ملكه انسانى مى شود و مسلم است كه تا چنين حالتى براى انسان حاصل نگردد شنيده ها به تنهايى كافى نيست و به تعبير ديگر علم مسموع به تنهايى مانند آبى است كه در ظرف ريخته مى شود؛ ولى علم مطبوع مانند آبى است كه در پاى درخت مى ريزند و در ريشه ها و ساقه و برگ وگل و ميوه نفوذ مى كند. اين آب است كه مفيد است نه آبى كه تنها در ظرف جمع شده و هيچ تأثيرى نگذاشته است. البته مانعى ندارد كه هر چهار تفسير در كلام امام عليه السلام جمع باشد، زيرا استعمال لفظ در اكثر از يك معنا جايز است، بلكه يكى از فنون فصاحت و بلاغت محسوب مى شود. به هر روى، براى رسيدن به كمال علم و دانش بايد همه اين دستورات را به كار بست؛ از وجدانيات و بديهيات كمك گرفت، در اصول اعتقادى راسخ شد وآنچه را انسان فرا گرفته با رياضت و تهذيب نفس به صورت ملكه باطنى درآورد تا انسان بتواند از اين علوم استفاده كند و مايه نجات او گردد، به حقيقت علم واصل شود و جهلى را كه در لباس علم درآمده از خود دور سازد، راه مستقيم را پيموده و در بيراهه ها گمراه نگردد. محتواى اين حديث شريف به صورت سه بيت شعرِ جالب نيز آمده است كه «وطواط» در الغرر والعرر آن را به اميرمؤمنان على عليه السلام نسبت مى دهد، هر چند «ابوطالب مكى» در قوت القلوب گوينده آن را بعض الحكماء بدون مشخص كردن نام ذكر كرده، و اشعار اين است: رَأَيْتُ الْعَقْلَ عَقْلَيْنِ فَمَطْبُوعٌ وَمَسْمُوعٌ وَلا يَنْفَعُ مَسْمُوعٌ إذا لَمْ يَکُ مَطْبُوعٌ كَما لا تَنْفَعُ الشَّمْسُ وَ ضَوْءُ الْعَيْنِ مَمْنُوعٌ عقل را دو گونه ديدم: عقل فطرى و عقل شنيدنى. عقل شنيدنى سودى نمى بخشد هنگامى كه عقل فطرى نباشد. همانگونه كه نور آفتاب سودى نمى بخشد براى كسانى كه چشم بينا ندارند. ادامه دارد .... 🖋کانال انس با صحیفه سجادیه 🆔 @sahife2
❇️ قرآن کریم هر روز یک آیه تفسیر نور – استاد محسن قرائتی سوره وَلَا تَجْعَلُوا اللَّهَ عُرْضَةً لِأَيْمَنِكُمْ أَنْ تَبَرُّواْ وَتَتَّقُواْ وَتُصْلِحُواْ بَيْنَ الْنَّاسِ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ‏ براى نیكى كردن و پروا داشتن واصلاح بین مردم، خدا را دستاویز سوگندهاى خود قرار ندهید. همانا خداوند شنوا و دانا است. 1- احترام نام خداوند و مقدّسات باید حفظ شود. «ولا تجعلوا اللّه عرضة لایمانكم» 2- سوگند، نباید مانع انجام كار نیك واصلاح میان مردم قرار گیرد. «لاتجعلوا اللّه عُرضة لایمانكم» 3- ارزشهاى والا و كارهاى خیر، نباید با بهانه‌هاى بى‌جا ترك شوند. «أن تبرّوا» 4- به هوش باشید كه خداوند گفتارها را مى‌شنود و ناگفته‌ها را نیز مى‌داند. براى هر سخن و فكرى، حسابى باز كنید. «سمیع علیم» 🔗 با نصب نرم افزار زیر با ما در این دوره ی تفسیر خوانی همراه شوید 👇 https://cafebazaar.ir/app/com.ghadeer.tafsirnour ⏺کانال انس با 🆔 @sahife2
🌹 یک زیبای دیگر با حضرت دوست: 👈 ای لال زوصف تو زبانها کوته زثنای تو بیانها با آنکه تو در میان جانی جویای تو ایم در کرانها هر گوشه فکنده نیر فکرت زهر کرده بهر کمان کمانها گاهی ببتی شویم مفتون جوئیم جمالت از نشانها گاهی از چشم و گاه ابرو گاهی از لب گهی دهانها گاهی از لطف و گاه از قهر گاهی پیدا گهی نهانها گه سیر کنیم در خط و خال جوئیم ترا در آن میان ها گاه از سخنان توی برتوی گاهی زکتاب و گه بیان ها القصه بهر طریق یوئیم با بال دل و پر روانها گیریم سراغت از که و مه گاه از پیران گه از جوانها ما را با تو سری و سرّیست پنهان زتن و دل و روانها سودای تو هر کر است چون دارد بس سود در زیانها ◀️ کانال انس با 🆔 @sahife2
«11» اللَّهُمَّ إِنَّمَا يَكْتَفِي الْمُكْتَفُونَ بِفَضْلِ قُوَّتِكَ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَاكْفِنَا وَإِنَّمَا يُعْطِي الْمُعْطُونَ مِنْ فَضْلِ جِدَتِكَ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَأَعْطِنَا وَإِنَّمَا يَهْتَدِي الْمُهْتَدُونَ بِنُورِ وَجْهِكَ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَاهْدِنَا خدايا! جز اين نيست كه قناعت كنندگان، به فضل نيروى تو قناعت مى‏كنند؛ پس بر محمد و آلش درود فرست و ما را از فضل نيروى خود كفايت فرما، و جز اين نيست كه بخشندگان از فضل جود تو مى‏بخشند؛ پس بر محمد و آلش درود فرست، و از فضل جود خود بر ما ببخش، و جز اين نيست كه راه يافتگان، به نور وجه تو راه مى‏يابند؛ پس بر محمد و آلش درود فرست، و ما را به نور وجه خود هدايت كن. 👌 دعای كفايت_خداوند_در_قناعت ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
1 🔴 براى فهم بهتر كفايت خداوند در ، توجه به مقدمه ذيل ضرورى به نظر مى‏رسد: اختيار داشتن انسان؛ فطرى است و ما به طور فطرى فاعل مختاريم و از دو جهت با نظام احسن در پيوند كامل قرار داريم. نخست اين كه ما خود، جزئى از اجزاى اين نظاميم و ديگر آن كه نظام در دست ماست. از جهت نخست كه ما در مجموع نظام قرار گرفته‏ايم با اين كه در ظرف‏ اختياريم، هيچ چيز حتى مختار بودن در دست ما نيست. اوست كه در هر جا و هر زمان خواست، ما را در اين نظام عملى مى‏سازد. از جهت دوّم كه نظام در دست انسان است، انسان مظهر نظام احسن است و دست كم استعداد براى مظهر شدن در قابليت انسان است. پس ما از جهت نسبت به خود يك ناظم هستيم و بايد به اندازه توان در اين نظام به بهترين گونه كار كنيم تا وصف فردى و جمعى نظام احسن در ظرف اختيار نيز بهترين باشد. نظام احسن در ظرف ظهورى از اين جهت كه ظهور حسن و جمال حق است، احسن است. ولى از جهت مقايسه با كمال ذاتى، عين تعيّن، كاستى، نادارى است. معصوم در ظرف اختيار- گذشته از تكوين- به لحاظ عصمت از جهت تشريع نيز مظهر اتم نظام احسن است. غير معصوم نيز بايد به اندازه توان، مظهر عصمت معصوم در جهت نظام احسن باشد و در صورت فعليت گناه بايد بداند كه گناه در نظام احسن اختلال ايجاد مى‏كند. از اين رو برخى از گرفتارى‏هايى كه به انسان مى‏رسد به جاى اعتراض به حق و نظام احسن الهى، بايد در اعمال خود تجديد نظر كند. خداوند مى‏فرمايد: وَ مَا بِكُم مّن نّعْمَةٍ فَمِنَ اللَّهِ ثُمَّ إِذَا مَسَّكُمُ الضُّرُّ فَإِلَيْهِ تَجَرُونَ* ثُمَّ إِذَا كَشَفَ الضُّرَّ عَنكُمْ إِذَا فَرِيقٌ مّنكُم بِرَبّهِمْ يُشْرِكُونَ و آنچه از نعمت ها در دسترس شماست از خداست، آن گاه چون آسيبى [مانند سلبِ نعمت‏] به شما رسد، ناله و فريادتان را به التماس و زارى به درگاه او بلند مى‏كنيد.* سپس هنگامى كه آسيب را از شما برطرف كند [بر خلاف انتظار] گروهى از شما به پروردگارشان شرك مى‏آورند!! قوت بر كمال قدرت اطلاق مى‏شود و چون خداوند سبحان مستند همه موجودات و فياض بر همه قابليت‏ها و استعدادهاست. پس او عطا كننده به هر چيزى است كه نيازمند به كمال قدرت او باشد. سپس يك قانون كلى كه نتيجه اعمال صالح توأم با ايمان است از هر كسى به هر صورت تحقق يابد، حيات طيب نصيب او مى‏شود. حضرت حق مى‏فرمايد: مَنْ عَمِلَ صلِحًا مّن ذَكَرٍ أَوْ أُنثَى‏ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ‏حَيَوةً طَيّبَةً وَ لَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُم بِأَحْسَنِ مَا كَانُواْ يَعْمَلُونَ از مرد و زن، هر كس كار شايسته انجام دهد در حالى كه مؤمن است، مسلماً او را به زندگى پاك و پاكيزه‏اى زنده مى‏داريم و پاداششان را بر پايه بهترين عملى كه همواره انجام مى‏داده‏اند، مى‏دهيم. مولود عمل صالح و ايمان در اين جهان زندگى روشن و پاكيزه‏اى است. يعنى پديد آمدن جامعه‏اى كه در آن آرامش، امنيت، رفاه، صلح، محبت، قناعت، تعاون و مفاهيم سازنده انسانى خواهد بود. 👈 ادامه دارد ... تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏4، ص: 399 👌 دعای ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
2 🔴 حيات طيبه‏ مفسران در معنى حيات طيبه تفسيرهاى گوناگون آورده‏اند: از آن جمله روزى حلال، قناعت، رزق مستمر، عبادت همراه با روزى حلال، توفيق اطاعت فرمان خدا و ... پس حيات طيبه مفهومش گسترده است كه همه مربوط به دنياست و جزاى احسن آن مربوط به آخرت است. حضرت على عليه السلام در اين باره مى‏فرمايد: كَفى‏ بِالْقناعَةِ مُلْكاً وَ بِحُسْنِ الْخُلُقِ نَعمياً وَ سُئِلَ عليه السلام عَنْ قَولِهِ تَعالى: فَلَنُحْييَّنَهُ حَياةً طَيِّبَةً فَقالَ: هِىَ الْقَناعَةُ. انسان را پادشاهى با گنج قناعت، و نعمت با حسن خلق كافى است. حضرت را از قول خداوند عزَّوجلّ: «بنده شايسته را حيات پاكيزه دهيم» پرسيدند، فرمود: حيات پاكيزه قناعت است. اين تفسير محدود ساختن حيات طيبه به قناعت نمى‏باشد، بلكه بيان مصداق است، ولى مصداق روشن‏تر است، چرا كه اگر تمام دنيا را به انسان بدهند ولى روح قناعت را از او بگيرند هميشه در آزار و رنج و نگرانى به سر مى‏برد و به عكس اگر انسان روح قناعت داشته باشد، و از حرص و طمع بركنار گردد، هميشه آسوده خاطر و خوش است. در جاى ديگر مى‏فرمايد: اگر خداوند پاك به وقت بعثت انبياى خود مى‏خواست درِ گنج‏هاى طلا و معادن زر ناب، و باغ‏هاى سرسبز را به روى آنان باز كند و پرندگان آسمان، و جانوران زمين را همراه آنان نمايد انجام مى‏داد. ولى در اين صورت جايى براى امتحان باقى نمى‏ماند و اجر و پاداش بى‏مورد مى‏شد و اخبار آسمانى از بين مى‏رفت و براى قبول كنندگان دعوت انبياء، ثواب مبتلايان به رنج و سختى واجب نمى‏گشت ... ولى خداوند پاك پيامبرانش را در تصميم‏هايشان نيرومند و از نظر برنامه‏هاى ظاهرى ضعيف قرار داد با قناعتى كه از بى‏نيازى چشم‏ها را پر مى‏كرد و تهيدستى كه ديده‏ها و گوش‏ها را از آن مملو مى‏ساخت. «1» مردى به امام صادق عليه السلام از حال روزگار شكايت كرد كه طلب روزى مى‏كند و به دست مى‏آورد، امّا قانع نمى‏شود و نفسش بيشتر از آن از او مى‏طلبد. عرض كرد: مرا چيزى بياموز كه مرا سود بخشد؟ حضرت فرمود: اگر آن اندازه كه كفايتت مى‏كند تو را بى‏نياز سازد، كمترين چيز دنيا بى‏نيازت مى‏سازد و اگر آنچه را تو را بس مى‏كند بى‏نيازت نسازد، همه دنيا هم تو را بى‏نياز نمى‏گرداند. از پندهاى امام على عليه السلام به فرزندش امام حسين عليه السلام اين بود كه: لامالَ أَذْهَبُ بِالفاقَةِ مِنَ الرِّضا بِالْقُوتِ وَ مَنِ اقْتَصَرَ عَلى‏ بُلْغَةِ الكَفافِ تَعَجَّلَ الرَّاحَةَ وَ تَبَوَّأَ خَفْضَ الدَّعَةِ. هيچ ثروتى فقرزداتر از خرسندى به قوت نيست و هر كه به حاجت زندگى بسنده كند، به زودى به آسايش دست يابد و زندگى آسوده و مرفّهى به دست آورد. حضرت رضا عليه السلام در پاسخ اين سؤال كه قناعت چيست؟ فرمود: قناعت، باعث خويشتندارى و ارجمندى و آسوده شدن از زحمت فزون خواهى و بندگى در برابر دنيا پرستان است. و راه قناعت را جز دو كس‏ نپيمايد: يا عبادت پيشه‏اى كه خواهان مزد آخرت است، يا بزرگوارى كه از مردمان فرومايه دورى كند. «1» 👈 ادامه دارد ... تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏4، ص: 399 👌 دعای ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
3 🔴 فضل و جود و بخشندگى خداوند سبقت در فضيلت به معناى پيش تازى و برترى در علم، ادب، كمال، معرفتِ سخاوت و بخشش است. و دنيا ميدان مسابقه كسب فضايل است. هر كسى بكوشد پاداش نيكو نصيبش گردد. در اين فراز دعا حضرت سجاد عليه السلام در صدد روشن‏گرى ارتباط غناى انسان با خداوند است. در باب فقر و غنى بيان گرديده است كه مؤمن از خداوند دو درخواست عمده دارد: 1- غناى ظاهرى؛ كه در مال و ثروت و امكانات دنيوى به غير محتاج نباشد و تنها از درياى جود و معدن كرم حق به او برسد، اين بيان معصوم است كه: خدايا در هر حال از تو مى‏خواهم كه بى‏نياز باشم و نادار نباشم تا به واسطه فقر؛ محتاج و بى‏آبرو و ذليل خلق شوم. 2- غناى باطنى؛ كه در درون و حال روحانى به غير حق توجه نداشته باشد. و معصومان هم اين توجه را به ما آموخته‏اند كه: خدايا نيازمند نباشم چه به خوبان و چه به بدان، به خوب تا منّتش را نبينم، به بد تا رويگردانى او را دچار نشوم. اين روش، وقار، عزت و سكينه اجتماعى است. قرآن مجيد يكى از اعمال برجسته ابرار را اخلاص مى‏شمرد؛ آنان كسانى هستند كه از روى فضل و بزرگى در حالى كه طعام را دوست دارند به ديگران انفاق مى‏كنند و مى‏گويند: إِنَّمَا نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لَانُرِيدُ مِنكُمْ جَزَآءً وَ لَاشُكُورًا [و مى‏گويند:] ما شما را فقط براى خشنودى خدا اطعام مى‏كنيم و انتظار هيچ پاداش و سپاسى را از شما نداريم. اين برنامه منحصر به اطعام نيست بلكه تمام اعمالشان مخلصانه و براى ذات پاك خداوند است. و هيچ چشم داشتى به پاداش مردم و تشكر آنها ندارند؛ زيرا نگاه آنان به فضل خداوند است. و خداوند متعال مستند همه موجودات و ممكنات در نيازمندى است و در زنجيره حاجات نقطه وصل آنان، نظر به سوى اوست. پس هر معطى غير او مَجاز است. و اين انحصار اعطا كنندگان در فضل جود خداوند اشاره به حقيقى بودن اعطاى حق تعالى است. 👈 ادامه دارد ... تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏4، ص: 399 👌 دعای ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
4 🔴 جواد از نظر امام رضا عليه السلام‏ از امام رضا عليه السلام در حال طواف پرسيدند: جواد كيست؟ فرمود: سخن تو دو صورت دارد: اگر از مخلوق مى‏پرسى، بخشنده كسى است كه آنچه را خدا بر او واجب كرده بپردازد و بخيل كسى است كه از پرداختن آنچه خدا بر او فرض كرده است دريغ ورزد. ولى اگر مرادت خالق است؛ او بخشنده است، چه عطا كند و چه نكند؛ زيرا اگر به بنده‏اى عطا كند به او چيزى داده است كه از آنِ او نيست و اگر عطا نكند چيزى از او دريغ داشته است كه از آن او نيست. بنده خدا در پى چه چيزى باشد؟ چه بخواهد؛ از كه طلب كند، چگونه به اين حقيقت برسد كه آنچه را خواسته با فضل و بركت است؟ 👈 ادامه دارد ... تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏4، ص: 399 👌 دعای ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
5 🔴 جود در كلام امام صادق عليه السلام‏ حضرت صادق عليه السلام اين خواسته را براى فرزندش چنين تفسير مى‏فرمايد: يا بُنَىَّ إِذا طَلَبْتَ الْجُودَ فَعَلَيْكَ بِمَعادِنِه؛ فَإِنَّ لِلْجُودِ مَعادِنَ وَ لِلْمَعادِنِ اصُولًا، وَ للُاصُولِ فُرُوعاً، وَ لِلْفُروعِ ثَمَراً وَ لا يَطيبُ ثَمَرٌ إلَّا بِفَرْعٍ وَ لا فَرْعٌ إِلَّا بأَصْلٍ وَ لاأَصْلٌ إِلَّا بِمَعْدِنٍ طَيِّبٍ. اى فرزندم! اگر جوياى بخشندگى هستى به معدن‏هاى آن رجوع كن؛ زيرا بخشندگى را معدن‏هايى است و معدن‏ها را ريشه‏هاست و ريشه‏ها را شاخه‏ها و شاخه‏ها را ميوه است و هر ميوه‏اى به شاخه نيكوست و هر شاخه به ريشه‏اى است و هر ريشه‏اى با اصلش نيكو و پربركت است. اين سخن پرگوهر از رسول خدا صلى الله عليه و آله است كه خبرى مهم را به ما مى‏فرمايد: آيا شما را از بخشنده‏ترين بخشندگان خبر ندهم؟ خداوند، بخشنده‏ترين بخشندگان است و من بخشنده‏ترين فرزندان آدم مى‏باشم. و بخشنده‏ترين آنها پس از من مردى است كه دانشى را فرا گيرد و دانشش را بگستراند. چنين كسى روز قيامت يك امّت مبعوث مى‏شود؛ و مردى كه خويشتن را در راه خدا جانفشانى كند تا كشته شود. «2» بخشى از محبوبيّت انسانى به خاطر بخشش‏ها و گذشت‏هاى مادى و معنوى است كه سرچشمه آن بزرگمنشى و وسعت كرامت نفس است، به ويژه اگر انسان دسترنج و نيازمندى خود را ببخشد كه كارى بس بزرگ است، همان گونه كه امام حسن مجتبى عليه السلام سه مرتبه در عمر با بركتش همه اموال خود را بخشيد. حتى كفش خود را هديه كرد تا به ما، درس پدر بزرگوارش را بياموزد كه فرمود: جُودُوا فِى اللَّهِ وَ جاهِدُوا أَنْفُسَكُم عَلى‏ طاعَتِهِ يُعْظِمْ لَكُمُ الْجَزَاءَ وَ يُحْسِنْ‏ لَكُمُ الْحَباءَ. براى خدا بخشش كنيد و در راه طاعت او با نفسهايتان بجنگيد تا پاداشتان را بزرگ و بخشش را نيكو گرداند. 👈 ادامه دارد ... تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏4، ص: 399 👌 دعای ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
6 🔴 راه يافتگان به نور الهى‏ حضرت سجاد عليه السلام در اين فراز از دعا «انَّما يَهْتَدِى المُهْتَدُونَ بِنُورِ وَجْهِكَ» به هدايت بندگان در پرتو نور خداوندى اشاره دارد كه ابزار آن را خداوند فراهم مى‏سازد. «حضرت موسى عليه السلام بعد از دريافت فرمان رسالت و دستور همه جانبه درباره چگونگى برخورد با فرعون از آن سرزمين مقدس حركت كرد و با برادرش هارون در مصر همراه شده و هر دو به سراغ فرعون مى‏آيند و با مشكلات زيادى مى‏توانند به درون كاخ افسانه‏اى فرعون كه افراد كمى به آن راه داشتند، راه پيدا كنند. موسى در برابر فرعون فرمان رسالت را چنين بازگو مى‏كند: ما فرستادگان پروردگار توايم، بنى اسرائيل را با ما بفرست و آنها را شكنجه و آزار مكن، ما دليل و معجزه روشنى با خود از سوى پروردگارت آورده‏ايم. سلام بر كسى كه از هدايت پيروى كند و اين را نيز بدان كه به ما وحى شده است كه عذاب در انتظار كسانى است كه تكذيب كنند و از فرمان خدا روى بگردانند. هنگامى كه فرعون اين سخنان را شنيد، گفت: اى موسى! پروردگار شما كيست؟ موسى معرفى كوتاه و جامعى از پروردگار اعلام كرد: قَالَ رَبُّنَا الَّذِى أَعْطَى‏ كُلَّ شَىْ‏ءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدَى‏ گفت: پروردگار ما كسى است كه به هر موجودى، آفرينش [ويژه‏] او را [آن گونه كه سزاوارش بود] به وى عطا كرده، سپس هدايت نمود. در اين سخن كوتاه موسى عليه السلام اشاره به دو اصل اساسى آفرينش مى‏كند؛ اول: خداوند به هر موجودى، آنچه نياز داشته، بخشيده است. دوم: هدايت و رهبرى موجودات را به آنها آموخته است. انسان‏ها داراى هدايت تكوينى هستند ولى چون انسان، موجودى برتر و داراى عقل و شعور است، خداوند هدايت تكوينيش را با هدايت تشريعى او به وسيله پيامبران همراه و همگام كرده است «بازگشت معناى آيه به اين مى‏شود كه خداوند بين هر پديده‏اى به سبب نيروها و ابزارهايى كه در وجودش قرار داده و بين آثار آن كه او را به غايت وجودش مى‏رساند، رابطه برقرار كرده است. براى مثال، جنين انسان كه يك نطفه شكل يافته در صورت انسان است در درون خود مجهز به نيروها و ابزارهايى است؛ متناسب با افعال و آثارى كه جنين را در جان و جسم به كمال مى‏رساند. پس به نطفه آدمى، با استعدادى كه در آن قرار داده شده، خلقت خاص يعنى همان وجود خاص انسانى داده است كه به وسيله نيروها و ابزار در او به سوى مطلوب و غايت وجود انسانى و كمال نهايى مخصوص اين نوع هدايت و حركت داده شده است.» « علامه طباطبايى‏» 👈 ادامه دارد ... تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏4، ص: 399 👌 دعای ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
7 🔴 هدايت و اراده خداوند خداوند در آيات بسيارى به اين حقيقت اشاره مى‏فرمايد كه هدايت به اراده ماست حتى پيامبرش هم نمى‏تواند كارى كند؛ مگر ابزار آن را خداوند براى ايشان‏ فراهم سازد. خداوند متعال به پيامبرش مى‏فرمايد: إِنَّكَ لَاتَهْدِى مَنْ أَحْبَبْتَ وَ لكِنَّ اللَّهَ يَهْدِى مَن يَشَآءُ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ قطعاً تو نمى‏توانى هر كه را خود دوست دارى هدايت كنى، بلكه خدا هر كه را بخواهد هدايت مى‏كند؛ و او به هدايت‏پذيران داناتر است. او مى‏داند چه افرادى لايق پذيرش ايمانند يا چه قلب‏هايى براى حق مى‏تپد. او مى‏ماند در چه سرهائى، سوداى عشق خدايى است، اين افراد شايسته را خوب مى‏شناسد و به آنها توفيق مى‏دهد و لطفش را رفيق راه آنها مى‏سازد. مقصود از هدايت در آيه فوق رسانيدن به سر منزل مقصود است و اين تنها كار خداست كه بذر ايمان را در دل‏ها بپاشد و به دل‏هاى آماده نظر افكند سپس با نور آسمانى شكوفا سازد. و نتيجه اين عنايت در بهشت هم نمايان شود كه خداوند در وصف بهشتيان فرمود: اوّل نعمت‏هاى روحانى را نصيب‏شان مى‏سازد كه سينه‏ها و دل‏هايشان را از كينه و حسد و صفات ناپسند پاك مى‏سازد؛ سپس نعمت‏هاى جسمانى مانند: باغ و حوريه را به آنها عطا مى‏كند و آنگاه بهشتيان رضايت و خشنودى كامل خويش را چنين بازگو مى‏كنند: وَقَالُواْ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِى هَدانَا لِهذَا وَمَا كُنَّا لِنَهْتَدِىَ لَوْلآَ أَنْ هَدانَا اللَّهُ لَقَدْ جَآءَتْ رُسُلُ رَبّنَا بِالْحَقّ وَنُودُواْ أَن تِلْكُمُ الْجَنَّةُ أُورِثْتُمُوهَا بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ» و مى‏گويند: و همه ستايش‏ها ويژه خداست كه ما را به اين [نعمت ها] هدايت كرد، و اگر خدا ما را هدايت نمى‏كرد هدايت نمى‏يافتيم، مسلماً پيامبران پروردگارمان حق را به سوى ما آوردند، و ندايشان مى‏دهند به پاداش اعمال شايسته‏اى كه همواره انجام مى‏داديد، اين بهشت را به ارث برديد. آرى، آرامش حقيقى و جاويدان در سايه نور هدايت و راهنماى الهى است. و بلاى حقيقى، جدايى و گمراهى از راه سعادت و كمال است. از اين رو پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله و معصومان هم از خداوند، ماندگارى در هدايت را درخواست مى‏كرده‏اند؛ زيرا كه او هادى مطلق است. پيامبر گرامى اسلام صلى الله عليه و آله فرمود: قالَ اللَّهُ جَلَّ جَلالُهُ: عِبادى‏ كُلُّكُمْ ضالٌّ إِلَّا مَنْ هَدَيْتُهُ وَ كُلُّكُمْ فَقِيرٌ إِلَّا مَنْ أَغْنَيْتُهُ، وَ كُلُّكُمْ مُذْنِبٌ الَّا مَنْ عَصَمْتُهُ. خداوند جلّ جلاله فرمود: اى بندگان من! همه شما گمراهيد، مگر كسى كه من هدايتش كنم و همه شما نيازمنديد مگر كسى كه من توانگرش سازم و همه شما گنهكاريد، مگر كسى كه من او را حفظ نمايم. روايت شده است كه: «داوود عليه السلام تنها به صحرا رفت. پس خداوند به او وحى فرمود: اى داود! چه شده است كه تو را تنها مى‏بينم؟ عرض كرد: معبودا، شوق ديدار تو در جانم شدت گرفته و ميان من و خلق حايل گشته است. خداوند به او وحى فرمود: به ميان مردم بازگرد؛ زيرا اگر تو يك بنده گريز پا را نزد من بياور، تو را در لوح‏ تقدير با صفت ستوده ثبت كنم. اين است كه ائمه اطهار عليهم السلام كه دليل نور هدايت هستند، راه توفيق را هم به ما مى‏آموزند. حضرت على عليه السلام در نهج‏البلاغه فرمود: ايُّهَا النَّاسُ، انَّهُ مَنِ اسْتَنْصَحَ اللَّهَ وُفِّقَ وَ مَنِ اتَّخَذَ قَوْلَهْ دَليلًا هُدِىَ لِلَّتى‏ هِىَ اقْوَمُ. اى مردم، بدون شك آن كه خير خود را از خدا خواهد موفق گشته، و هر كه گفتار حق را دليل خود قرار دهد به استوارترين راه هدايت شده. پس ما هم بايد به مانند مولاى متقيان على عليه السلام به حق پناه بريم كه ما را هم در پناه هدايت خود پيوسته مستدام بدارد. و نيز فرمود: اللَّهُمَّ إنِّى اعُوذُ بِكَ أَنْ أَفْتَقِرَ فى‏ غِناكَ اوْ أَضِلَّ فى‏ هُداكَ اوْ اضامَ فى‏ سُلْطانِكَ اوِ اضْطَهَدَ وَالْامْرُ لَكَ. الهى، به تو پناه مى‏برم از اين كه در بى‏نيازى تو فقير شوم، يا در هدايتت گمراه گردم، يا در سلطنتت مورد ستم واقع شوم، يا به خوارى نشينم و حال اين كه امر به دست توست. الهى! ما را از رحمت و عنايت و لطف و محبّت و كرامت و مغفرت خود دور مكن و راه دور شدن از خودت را كه جز گناه و آلودگى و عصيان و پليدى چيزى نيست به روى ما ببند، كه دورى از تو بدترين بلا و سنگين‏ترين مرض و شديدترين عذاب است، چنانكه حضرت مولى الموحّدين در دعاى كميل اشاره فرموده: فَهَبْنى يا إلهى صَبَرْتُ عَلى‏ عَذابِك فَكَيْفَ أصْبِرُ عَلى‏ فِراقِك؟! الهى! گيرم كه بر عذاب دوزخت صبر كنم، امّا بر دورى و هجرانت چگونه طاقت بياورم؟! 👈 ادامه دارد ... تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏4، ص: 399 👌 دعای ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
دعای صحیفه‌ی سجادیه را مکرر در مکرر بخوانید. این دعای پنجم صحیفه‌ی سجادیه مال ماست. ◀️ کانال انس با 🆔 @sahife2
طرح هفته 27 از عبارات نورانی 👌صفحه ی ویژه اعضا در روزهای ✳️ عبارت اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ أَبْدِلْنِى مِنْ ... وَ مِنْ حَسَدِ أَهْلِ الْبَغْيِ الْمَوَدَّةَ وَ مِنْ ظِنَّةِ أَهْلِ الصَّلاحِ الثِّقَةَ بار الها! حسد اهل معصيت و ستم را در مورد من به مودت و دوستى مبدل نما و بدگمانى اهل صلاح نسبت به من را به اطمينان و حسن ظن تبديل فرما https://eitaa.com/sahife2/5186 دعای 👈 نظرات، دل نوشته ها و حرفهای صمیمانه ی شما درخصوص عبارت فوق که از هم اکنون برای ما ارسال شود، در این قسمت بارگذاری میشود ◀️ انشاالله سعی کنید در این طرح به عشق امام سجاد علیه السلام و انس بیشتر با این کتاب نورانی ولو درحد یک خط!! مشارکت فرمایید 👌 ادمین 👇 @yas2463 👈 میتوانید این دعای زیبا را با 🎙 صدای مداحان مختلف گوش دهید ◀️ کانال انس با 🆔 @sahife2
در این فراز امام علیه السلام به یکی از بدترین رذائل اخلاقی هشدار می دهد...«حسد»و...بعداز آن بد گمانی. بررسی های علمای اخلاق بیانگر این است که«حسد»_ام الفساد _جان آدمی است.تباه میکند...هم خودش را می سوزاندهم دیگران را ...همۀ ما اگر حسادت نکرده باشیم !مورد حسد واقع شدیم،مزۀ تلخ آن همواره، کام را می آزارد. ...چه موفقیت ها که با حسد حسودان از دست داده ایم... در روایتی از پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم است که«.....کاد الحسد ان یقلب القدر....»نزدیک است حسد قدر را بهم زند. ودر حدیث دیگر فرمود«....واستعینوا علی قضاء حوائجکم بالکتمان ....» حسد علی علیه السلام را از خلافت می اندازد... چه ظلم ها که به اهل علم نمیشود... چه دین ها که با حسد ازبین نمی‌رود... چه جامعه ها که با حسد عقب افتاده اند... چه محرومیت های اقتصادی و معنوی که از حسد گریبانگیر جامعه اسلامی شده است... حسد تنها رقابت ایجاد نمی کند بلکه انسان را از رشد باز می دارد. امام صادق علیه السلام فرمود«...آفت دین،حسد ورزی است» وفرموده اند«ایاکم والحسد...والحسود جاهد لانه لم یرض بقضاء الله...» همچنین فرموده اند«فان الکفر اصله الحسد....» بیاد بیاوریم رانده شدن ابلیس را بعد از آن عبادتها...!....آیا جز حسد بود؟ پس حسد فراتر از یک صفت است که انسان فقط با خودش درگیر باشد،هم خود هم جامعه را از بین می برد. اهل بغی هم کسانی اند که حسد خود را اعمال می کنند. ...واگر حسد رفت مودت می آید،پس اگر امروز مودتی نیست چون حسد حاکم است. امام علیه السلام در دعای با عظمت مکارم اخلاق از خداوند می خواهد که حسد اهل معصیت وستم را به مودت تبدیل نماید و«حسن ظن »راجایگزین «بدگمانی» درمومنان کند . خلاف طریقت بود کاولیا تمنا کنند از خدا جز خدا
و من حسد اهل البغى الموده تامل در کلمه ی«حسد»
راغب مى‏گويد: الحسد تمنى زوال نعمه من مستحق لها و ربما كان مع ذلك سعى فى ازالتها. عبارت است از تمنى زوال نعمت از كسى كه استحقاق آن نعمت را دارد و چه بسا حسود، خود علاوه بر تمنى روانى، در زوال آن نعمت، سعى و كوشش مى‏نمايد. حسد در جايى به كار برده مى‏شود كه محسود شايسته‏ ى نعمتى باشد كه در اختيار دارد. اگر كسى نعمتى را در دست دارد ولى شايسته و لايق آن نعمت نيست، تمنى زوال نعمت از دست او حسد خوانده نمى‏شود، مثلا اگر دو نفر در راس دو موسسه قرار دارند، يكى فنى و آن ديگر اقتصادى و هر دو از آن رشته‏ ها كمترين اطلاع علمى و مهندسى ندارند، ولى در راس آن دو موسسه قرار گرفته‏اند، كارمندان از عدم صلاحيت آن دو رئيس همواره رنج مى‏برند و در دل تمنى دارند كه نعمت رياست از دست آنان خارج شود و به اهلش محول گردد، در این صورت نمى‏توان به این گفت حسد و تمنى كارمندان، چرا که تحقق يافتن چنين تمنى، آن دو موسسه را از خطر نابودى مى‏رهاند و آن طور كه بايد به دست افراد لايق به نفع جامعه اداره مى‏شود و كشور از آن دو موسسه بهره‏مند مى‏گردد.