الروع بالضم فالسكون العقل و القلب، «روع» به ضم حرف اول و سكون حرف دوم به معناى عقل و قلب است. رسول اكرم (ص) فرمود: روح‏الامين در قلب من دميد و در ضميرم القا نمود كه تا كسى از #رزق خود به طور كامل برخوردار نگردد نمى‏ميرد.

خداوند انسان را به گونه‏اى آفريده كه تلقين‏پذير است و القائات خوب يا بدى كه در ضميرش نفوذ مى‏كند مى‏تواند در كوتاه مدت يا دراز مدت در وى اثر بگذارد و آگاهانه يا ناآگاه او را به همان مسير سوق دهد. تلقين‏پذيرى از جمله عطاياى الهى است كه به مشيت حكيمانه‏ى او در ضمير بشر مستقر گرديده است. اين عطيه‏ى گرانقدر از سرمايه‏هاى تعالى و تكامل انسانهاست به شرط آنكه در مسير صحيح قرار گيرد و مطالبى عاقلانه و عالمانه در آن راه يابد. على (ع) فرموده: شايسته است كه انسان عاقل راى عقلا را ضميمه ‏ى راى خود نمايد و علم علما را بر علم خويش بيفزايد.

اولياى گرامى اسلام براى آنكه پيروان خود را از خطر القائات باطل تا جايى كه ممكن است مصون و محفوظ دارند، در پاره‏اى از معاشرتهاى اجتماعى كه مى‏تواند زمينه ‏ساز تلقينهاى نادرست گردد تعاليمى را به آنان آموخته و اكيدا رعايت آنها را توصيه نموده‏اند : از جمله مواردى كه مى‏تواند منشاء تلقينهاى بد شود و اخلاق و اعمال آدمى را به فساد بكشاند، رفاقت با افراد ناصالح و گناهكار است. على (ع) فرموده: از مصاحبت و رفاقت با كسى كه به شر و فساد آلوده است بپرهيز كه طبيعت تو، به گونه‏اى ناآگاه بدى و ناپاكى را از طبع منحرف او مى‏دزدد و تو از آن بى‏خبرى. يكى ديگر از مواردى كه مى‏تواند منشاء تلقينهاى باطل شود، مشورت و تبادل فكر با افرادى است كه فاقد صلاحيت‏اند. رسول اكرم (ص) به على (ع) فرمود: با #ترسو مشورت مكن كه او راه رهايى از مشكل را بر تو تنگ مى‏كند. با بخيل مشورت مكن كه او با تلقين قصور مانع كمال نهاييت مى‏گردد. با حريص مشورت مكن كه او براى آنكه خلق ناپسند حرص را در تو القا نمايد آن را در نظرت زيبا جلوه مى‏دهد.

امام سجاد (ع) در آغاز دعا ، از القاى #شيطان نام برده است. با توجه به اينكه قلب بشر مى‏تواند كانون تلقينهاى خوب يا بد باشد، با عنایت به این فقره دعای امام سجاد علیه السلام میتوانیم تلقينهاى بد را القاى شيطانى بخوانيم و تلقينهاى خوب را القاى رحمانى، هر تلقينى كه مرضى ذات اقدس الهى و مايه‏ى تعالى و تكامل انسان باشد، القاى رحمانى است و هر تلقينى كه مرضى خداوند نباشد و زمينه‏ى انحطاط و سقوط آدمى را فراهم آورد، القاى شيطانى است.

در كلام امام سجاد (علیه السلام) سه القاى شيطانى ذكر شده است و سه القاى رحمانى: **القاى شيطانى: اول تمنيات دروغ و غيرواقعى است، دوم اعمال بدگمانى و سوءظن به مردم است، سوم حسادت و رشك بردن به اين وآن. **القاى رحمانى : اول ياد عظمت و بزرگى حضرت بارى‏تعالى است، دوم تفكر در قدرت لايزال آفريدگار جهان است، و سوم تدبير و نقشه‏ى برانداختن دشمنان خداوند است،

التمنى تشهى وصول لامر مرغوب فيه و حديث النفس بما يكون و بما لا يكون. تمنى عبارت از نيل به تحقق يافتن چيزى است كه مورد علاقه و رغبت است و همچنين چيزهايى كه با خود مى‏انديشيم و در صفحه‏ى خاطر ترسيم مى‏كنيم، خواه شدنى باشد يا ناشدنى. آرزو از جمله عطاياى پرارزش بارى ‏تعالى است كه به انسانها ارزانى داشته و آنان را از اين نعمت بزرگ برخوردار فرموده است. آرزو مايه‏ى عمران و آبادى دنيا و منشاء تحرك و فعاليت است، آرزوى نيل به كمال، محصلين را به حوزه‏هاى علمى و دانشگاهها مى‏كشاند، آرزوى منفعت و سوديابى است كه بازرگانان را به تجارت و كشاورزان را به زراعت وادار مى‏كند. رسول اكرم (ص) فرموده: آرزو براى ملت من رحمت است و اگر آرزو نمى‏بود هيچ مادرى فرزند خود را شير نمى‏داد و هيچ باغدارى درختى را غرس نمى‏نمود. آرزويى را كه پيشواى بزرگ اسلام براى امت خود رحمت خوانده، آرزوهاى صحيح و عاقلانه است، آرزوهايى است كه رنگ واقع‏بينى دارد و منشاء سعادت مادى و معنوى انسانهاست، ولى تمنيات باطل و آمال موهوم كه مايه‏ى تضييع عمر و سد راه تعالى و تكامل است نه تنها رحمت خداوند نيست بلكه به فرموده‏ ى امام سجاد (ع) از القائات شيطانى است.

تمنيات غير واقعى و آمال موهوم، بزرگترين وسيله‏ى گمراه‏سازى #شيطان براى به دام افكندن اشخاص ناآگاه است. على (ع) فرموده است: تمناى غير واقعى و آرزوى باطل، سلطان شيطانها بر قلوب افراد غافل است. براى آنكه اشخاص بتوانند خويشتن را از دام تمنيات نفسانى و القائات شيطانى برهانند بايد عظمت و بزرگى خداوند را به ياد آورند و به پناه القائات رحمانى بروند و اين مدلول كلام امام سجاد (ع) در دعاى امروز است. مى‏توانيم اولين القاى رحمانى را كه ذكر عظمت حضرت بارى‏تعالى است جوابگوى اولين القاى شيطانى قرار دهيم، در اين صورت كلام امام (ع) چنين خواهد شد: اللهم اجعل ما يلقى الشيطان فى روعى من التمنى ذكرا لعظمتك، بار الها! آنچه را كه شيطان از تمنيات باطل در ضمير من القا مى‏نمايد تو با لطف خود آن را به ذكر عظمت و ياد بزرگى خودت متحول فرما.

در منابع دينى گاهى #یاد_خدا و #ذكر خداوند آمده است و گاهى ذكر #عظمت_خدا ، و در مورد ذكر خداوند گاهى ذكر زبان آمده است و گاهى ذكر دل، ذكر زبان عبادت است و گوينده‏ى ذكر از اجر بارى‏تعالى برخوردار مى‏گردد، اما ذكر گرانقدر و پرارزش، ذكر دل است، چه آنكه دل مجرى احكام الهى است و انسانى كه همواره در ياد خداوند است، اوامر او را اجرا مى‏كند و از منهياتش اجتناب مى‏نمايد. امام صادق (ع) فرمود: از سخت‏ترين واجبات خداوند به عهده‏ى مردم اين است كه بسيار در ياد خدا باشند، سپس فرمود: مراد از ذكر خدا «سبحان الله و الحمد لله و...» نيست. اگر چه «سبحان الله و...» از اذكار است، مقصودم ذكر خداوند در موارد حلال و حرام الهى است، اگر طاعت است عمل كند و اگر معصيت است اجتناب نمايد.

**القائات شيطانى در زمينه‏ ى تمنيات اگر مربوط به امور دنيوى باشد اغلب آرزوهاى ناشدنى است، فكر مى‏كند كه عاليترين مقام مملكت را به دست آورده، به رفيعترين كرسى قدرت تكيه زده، امر و نهيش در سراسر كشور نافذ است و مردم بى چون و چرا دستوراتش را اطاعت مى‏نمايند. گاهى تمناى موهومش گردآورى ثروت بى حد و اموال منقول و غير منقول است، با خود مى‏انديشد ثروتى بى حساب جمع كرده، عمارتهايى بسيار مجلل بنا نموده، و باغهايى وسيع و باصفا تاسيس كرده، ماشينهاى گوناگون آخرين سيستم در اختيار دارد، و هر روز يكى از آنها را سوار مى‏شود، خدمتگزاران و رانندگان گرداگردش ايستاده و همه مهياى اطاعت اوامرش هستند. بر اثر اين ثروت بى‏شمار، هيئت حاكمه و عموم مردم در مقابلش سر تعظيم فرود مى‏آورند. **اگر تمناى درونيش مربوط به شئون معنوى و امور اخروى باشد، بدون ترديد خود را از اولياى بزرگ الهى به حساب مى‏آورد، خويشتن را عنصرى شرافتمند و بهشتى مى‏پندارد، به خود حق مى‏دهد كه در قيامت از ميليونها مردم شفاعت نمايد، و با اين توهمات غير واقعى دلخوش و شادمان است. اين تمنيات باطل او را از واقع‏نگرى بازمى‏دارد، سرگرم اوهام و تخيلاتش مى‏نمايد، و بينش معنوى را از وى سلب مى‏كند. على (ع) فرموده: تمنيات و آرزوهاى درازناشدنى، چشم دل را نابينا مى‏نمايد. كسى كه اسير دام تمنيات نفسانى و القائات شيطانى گرديده و از نظر دنيوى يا اخروى به مسير باطل گراييده است، براى اينكه از آن بند رهايى يابد و مسير باطل را ترك گويد بايد از ذات اقدس الهى ياد نمايد، به قدر فهم خود در عظمت عوالمى كه آفريدگار توانا خلق كرده فكر كند تا به حقارت و ناچيزى خود پى ببرد و خويشتن را از بندهاى تخيلات و تمنيات باطل آزاد سازد.

در دنياى پيشرفته‏ى امروز به هر نسبت كه سطح دانش بشر گسترش مى‏يابد و به اسرار خلقت بيشتر واقف مى‏شود، به همان نسبت عظمت جهان آفرينش، مشهودتر مى‏گردد و خضوع انسانهاى عالم در مقابل آفريدگار توانا افزايش مى‏يابد. اولياى گرامى اسلام پيروان خود را از تفكر در ذات اقدس الهى برحذر داشته‏اند زيرا چنين تفكرى از ناحيه‏ى مخلوق ناتوان، نسبت به خالق توانا به جايى نمى‏رسد و نتيجه‏بخش نيست. اما توصيه نموده‏اند كه در #عظمت_خدا (عظمت آفرينش و خلقت خداوند) فكر كنند. امام باقر (ع) فرمود: بپرهيزيد از تفكر در ذات مقدس خداوند ولى اگر اراده كرديد كه عظمت او را بنگريد با دقت به عظمت خلقت او نظر افكنيد.

كسى كه در باطن اسير القائات شيطانى و تمنيات نفسانى خود گرديده و تصور مى‏كند كه در قيامت انسانى است بهشتى و در صف اولياى الهى قرار دارد براى نجات خود از اين پندار غيرواقعى بايد در آيه‏ ى شريفه‏ى «مالك يوم الدين» و ديگر آياتى كه معرف حاكميت و مبين عظمت ذات اقدس الهى در عرصه‏ى قيامت است دقت كند و بدين وسيله خود را از آن قيد و بندهاى موهوم آزاد سازد. خلاصه به استناد كلام امام سجاد (علیه السلام) راه نجات از القائات شيطانى و تمنيات باطل، خواه دنيوى باشد يا اخروى، استمداد از #عظمت_خدا است، و بايد انديشه و افكارمان را به بزرگى ذات اقدس او معطوف داريم.

بدلیل طولانی شدن مطالب ادامه در هفته ی آینده ارائه می گردد ... انشا الله