#فقه
#اصول
#امام_خمینی ره
💠آقای خمینی همین آقای خمینی بود که بعد هم که رهبر نظام و انقلاب شد، خودش را هیچ میدانست. می گفت: "همه کارها را خداوند عنایت کرده است. مردم این خدمتها را کردند. کشور، کشور رسول الله است." واقعا اینها را می گفت. صورت سازی نمی کرد. اهل این حرفها نبود. بهترین نهی از منکر و امر به معروف را انجام میداد.
💠اگر واقعا برادران با خواهرانی که در درس خارج شرکت می کنند، با یک پیش مطالعه خوب و دقت خوبی نسبت به مسائل شرکت و بعد هم با هم بحث کنند و بحثشان هم استدلالی باشد و به نقض و ابرام حرف استاد بپردازند، سبب می شود بعد از چهار - پنج سال که خوب در درس استاد شرکت کردند، دیگر نیاز نداشته باشند بیست یا پنجاه سال در درس خارج شرکت کنند.
💠حضرت امام(ره) در این باره می فرمود که به نظر من طلبه ها باید یک کتابی که با قواعد بیشتر سر و کار دارد، مثل بيع مرحوم شیخ را پیش استاد بخوانند، چون درباره قاعده لزوم بيع، صحت بيع و ادله ای که این طرف و آن طرف است، بحث می کند. کتاب را برای تطبیق کردن قواعد در موارد و مصادیق، پیش استاد بخواند. هم چنین استادی پیدا بکند و یک کتاب را که با روایات سر و کار دارد، مثلا کتاب زکات یا کتاب صلاه را بخواند که بیشتر روايات را مطرح و بررسی می کنند؛ چون این گونه نیست که قواعد کلی باشد و مانند بیع، همان ادله ای که برای صحت معاملات در بیع می آید، همان ادله برای نکاح و عاریه بیاید، پس کتابی را باید خواند که بیشتر با روایات سر و کار دارد و این گونه طلبه در فهم روایات و تعارض روایات و جمع ادله، استاد می شود؛ چون انسان در محضر استاد میتواند تبحر پیدا کند، فرمودند که اگر درک و فهم باشد، همین دو تا بس است و بساطش را جمع کند و برای خودش برود، به شرطی که مطالعه و مباحثه داشته باشد.
💠وقتی یک دوره را خواند، دیگر بس است. یک وقت می خواهد استاد حوزه و جزو ارکان تعلیم حوزه شود، باید بیشتر کار کند، ولی افرادی که هدفشان این است که در حوزه، معلومات دینی، کسب و خودشان هم استفاده کنند و هم مردم را در شهرها و روستاهای دیگر بهره مند سازند، به این شکل درس خواندن، مجتهد می شوند، ولی نه حد اعلی از اجتهاد که مرجع تقلید شوند، همین کار را کنند، بس است.
💠این درباره آن قسمتی است که مربوط به بحثهای خارج معروف حوزه است که فقه و اصول است، اما اسلام که فقط فقه نیست. اسلام شامل معارف و تفسیر و مباحث اعتقادی و اخلاقیات هم است. متأسفانه در حوزه ها، کار لازمی که الان در حق فقه و اصول انجام می شود، نسبت به تفسیر به این حد نمیشود. درسی که آیت الله جوادی دارند ادامه می دهند، درس بسیار پر برکتی است، ولی این کار در حوزه کم انجام می شود انسان باید اخلاقیات را یاد بگیرد. باید روی علم کلام، اخلاقیات یا معارف اسلامی، بحث شود. متأسفانه این گونه کارها، هنوز که هنوز است، در حوزه انجام نمی شود.
💠یک قسمت از مسائل فقهی هم آن گونه که احتیاج و حقش است، روی آن کار نشده که یکی از آن مباحث، مباحث ولایت امر است. در مرحله اول، ولایت پیامبر بزرگوار و ائمه معصومین، که قرآن شریف فرموده است، باید تبیین شود. بعد از پیغمبر، ولایت حضرت امیر و ائمه است و بعد از این، در زمان غیبت، ولایت برای فقیه است. اختیارات فقیه و ولایت فقیه یعنی چه؟ حق این مسئله فقهی و بسیاری از مسائل دیگر هم ادا نشده است.
💠اینها کمبودهایی است که امیدواریم با اشراف و برنامه ریزی شورای عالی حوزه و اجرای مدیریت حوزه، این مباحث هم، آن طور که حقش است، در حوزه ها مطرح شود و طلاب ما از همه جهات بتوانند به نیازها پاسخ بگویند. اتفاقا بیشتر نیاز مردم هم به علمایی است که این گونه آیات قرآن، لطايف و معارف اسلامی و اخلاقیات اسلام و این مسائل را کار کرده باشند. نمی گویم مردم به فقه نیاز ندارند. قطعا این طور نیست. مستحبات فقه هم قابل احترام است، ولی همان طور که نسبت به فقه حساب باز شده است، خوب است که به علوم دیگر هم توجه شود و طلاب نسبت به آن علوم هم توجه پیدا کنند تا طلبه ای در حوزه پرورش یابد که قرآن و تفسیر و اخلاقیات اسلام را بداند و با روایات در این باره نیز ارتباط داشته باشد تا مردم در کل کشور و بلکه دنیا، از معارف عمیق دینی استفاده بکنند، ان شاءالله خدا کمک بکند خدمت کنیم.
📚 رهنامه پژوهش، بهار۱۳۹۰، شماره۷ ص۷
@almorsalat
@salmanraoofi
ظرفیتهای تمدنی #فقه_شیعه
#فقه بدون #نظام تمدن ساز نیست
#فقه تک ورژنی مهندس #تمدن نمیشود
📌 حجت الاسلام رهدار گفت: اگر #فقه بخواهد زایش تمدنی داشته باشد نیاز به پیچیدگی دارد و #فقه بسیط و فقهی که فقط نسخههای تک ورژنی از آن بیرون میآید، نمیتواند مهندس تمدن باشد.
📝 به گزارش خبرنگار وسائل، نشست هفتم از سلسله نشستهای فقه بدون نظام تمدن ساز نیست / فقه تک ورژنی مهندس تمدن نمیشودمطالعات اسلامی علوم انسانی با عنوان «ظرفیتهای تمدنی فقه شیعه» با حضور #حجت_الاسلام_احمد_رهدار، رئیس موسسه فتوح اندیشه و عضو هیأت علمی دانشکده باقر العلوم (ع) شامگاه چهارشنبه اول اسفند به همت مرکز تخصصی طوبی و دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی در محل سالن جلسات دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد.
🔸 حجت الاسلام رهدار، در این جلسه به بیان دو رویکرد درباره ظرفیتهای فقه شیعه برای تمدن اسلامی پرداخت، گفت: رویکرد نخست این است که ما از توراث فقهی موجود خودمان استنتاخ تمدنی داشته باشیم که ببینیم چه مقدار میتوان به فقه موجود بار تمدنی داد.
🔸 وی افزود: رویکرد دوم این است که ما نگاه توصیهای به فقه داشته باشیم و بگوییم فقه بایسته و مطلوب ما چه نسبتی با بحث تمدن میتواند داشته باشد و اگر بخواهد نسبت پیدا کند چه پرسش هائی وجود دارد.
🌿🌿🌿
ادامه نشست در👇👇👇
✅ #فقه بدون #نظام تمدن ساز نیست
🔸 رئیس موسسه فتوح اندیشه با اشاره به این مطلب که برای بحث فقه و تمدن یکی از آن دو رویکرد را میتوان اتخاذ کرد، اظهار داشت: در هر کدام از این رویکردها پرسشها و مأمویتهایی طرح میشود و اعتبار سنجی صورت میگیرد.
🔸 عضو هیأت علمی دانشکده باقر العلوم (ع) تصریح کرد: دین اگر بخواهد تمدن بسازد باید نظاممند باشد؛ اگر دین ثبوتا نظاممند نباشد نمیتواند اثباتا یک تمدنی که از اوصاف آن انسجام و نظام است را برای ما تولید کند پس یکی از مفروضات این رویکرد نظام مندی دین به صورت ثبوتا است.
🔸 حجت الاسلام رهدار ادامه داد: وقتی می خواهیم در بحث فقه و تمدن ورود کنیم مفروض دیگر ما امکان کشف این نظام مندی دین توسط فقه است است و به تعبیر دیگر فقه باید قدرت نظام سازی داشته باشد؛ اثباتا اگر فقه نتواند دینی را که ثبوتا نظاممند است به صورت نظاممند ارائه کند این فقه نمیتواند تمدن ساز باشد.
🌿🌿🌿
✅ ظرفیتهای فقه شیعه برای تمدن اسلامی
🔸 وی در ادامه درباره ظرفیتهای فقه شیعه برای تمدن اسلامی بیان داشت: دو ظرفیت ویژه را فقه موجود ما دارد که با تأکید بر این دو ظرفیت میتوان امید داشت که از فقه تمدن استخراج شود که نخستین ظرفیت، ظرفیت توراثی و میراثی است که در این راستا نیاز است که نسبت این ظرفیت با تمدن تبیین شود.
🔸 این محقق و پژوهشگر حوزوی خاطرنشان کرد: همه تمدنها پیچیده هستند و ما تمدن بسیط نداریم؛ تمدن وضع پیچیده فرهنگ است بدین معنا که فرهنگ وقتی غلیان پیدا میکند و باور و در عین حال تکامل پیدا میکند زایش تمدنی دارد و لذا همه تمدنها پیچیده هستند.
🔸 رئیس موسسه فتوح اندیشه افزود: در این وضعیتهای پیچیده ظاهر و بطن وجود دارد و کثرت الحیل است و برای همین امر سناریوهای متعدد نیاز است تا یک پروژه را بتوان کلید زد و فقط با تک سناریو نمیتوان شروع کرد.
🔸 حجت الاسلام رهدار ابراز کرد: اگر منبع دانشی و معرفتی که برای این مهندسی در اختیار میگیرید به گونهای باشد که امکان استخراج سناریوهای متعدد از آن وجود نداشته باشد به نتیجه نمی رسید.
🔸 وی بیان داشت: این منبع زایش است و متکثر ندارد و تک ورژنی است و یک محصول از آن بیرون میآید که این منبع پیشاپیش حدس زده میشود که نمیتواند کثرتهای تمدنی را برای همه کثرتهای تمدنی نسخه داشته باشد.
🔸 عضو هیأت علمی دانشکده باقر العلوم (ع) ادامه داد: از آنجا که تمدنها پیچیده هستند لذا معرفتها و پایگاههای معرفتی که برای مهندسی این پایگاهها به کار گرفته شده است باید پیچیده باشد و اگر فقه بخواهد زایش تمدنی داشته باشد نیاز به پیچیدگی دارد و فقه بسیط و فقهی که فقط نسخههای تک ورژنی از آن بیرون میآید، نمیتواند مهندس تمدن باشد.
🌿🌿🌿
@salmanraoofi
باسمه تعالی
یادداشت دوم رسیده از اعضای کانال با هشتک #یادداشت_شما به زودی منتشر می شود
بزرگواران لطفا
۱. هشتکهای مناسب را خودشان در بالای نوشته بنویسند و هشتک #یادداشت_شما را اول قرار دهند مثلا
#فقه
#اصول_فقه
#فرهنگی
#گام_دوم_انقلاب و ...
۲. برای بهتر خوانده شدن و مورد توجه قرار گرفتن به تکه های نوشته فواصل لازم را بدهند
۳. با تزیین لازم نوشته بهتر دیده می شود
لطفا این تزیین (🔆) که مخصوص کانال بحوث است استفاده شود
متشکر از مشارکت شما
@salmanraoofi
#یادداشت_شما
#فقه
#تحول_حوزه
آسیبشناسی کتب درسی حوزه علمیه؛ با نگاهی به سطوح ششگانه چالش ذهنی
🔻🔻🔻🔻🔻
🔆 همواره تربیت فکری طلاب در حوزه علمیه یکی از دغدغههای اصلی بزرگان به ویژه مراجع عظام تقلید اعلی الله مقامهم بوده و هست و اساتید معظم و مسوولین متعهد به فکر رفع موانع این هدف مقدس بوده و هستند.
🔆با نگاهی به روند #تربیت_فکری پی به جایگاه ویژه «چالشهای ذهنی-علمی» در این فرایند میبریم به گونهای که تربیت ذهنی همچون تربیت جسمی بدون وجود چالشهای متناسب با ذهن و روح فرد یادگیرنده حاصل نمیشود تاکید اساتید مبرز بر نقض و ابرام و یا تشبیه محفل درس بیاشکال و جواب به «مجلس روضه» توسط امام خمینی قدس سره در همین الگو تعریف میشود.
🔆بنابراین در اهمیت و ضرورت #چالش_ذهنی در روند تدریس و تحصیل شکی نیست اما نگاهی دقیقتر به این مقوله ما را به تحصیلی باکیفیت و پر بازده رهنمون میکند. توضیح اینکه چالش ذهنی تحصیلی را با یک نگاه میتوان به شش سطح تقسیم کرد و یک طلبه با آغاز مرحله اول میبایست با راهنمایی استاد و برخی عوامل دیگر به مراحل عالی این چالش برسد:
◀️سطح اول: چالش لفظی
◀️سطح دوم: چالش محتوایی
◀️سطح سوم: چالش مبنایی
◀️سطح چهارم: چالش مکتبی
◀️سطح پنجم: چالش علمی
◀️سطح ششم: چالش فراعلمی
🔆سطح اول این مسیر؛ نازلترین سطح آن است که طلبه در آن با الفاظ و عبارات و ضمائر و اسامی اشاره مواجه میشود و آن را حل میکند و به مرحله دوم یعنی #چالش_محتوایی میرسد و در این مرحله به محتوا به عنوان عنصری مستقل و گزارهای علمی مینگرد که فارغ از صحت مبانی و پشتوانههای نظری آن میتواند درست یا غلط باشد. طلبه در این مرحله طبق ادبیات رایج حوزوی به #اشکالات_بنائی میپردازد.
🔆در ادامه طلبه خوش استعداد در صورت وجود شرایط دیگر وارد مرحله جدیدی میشود که همان بررسیها و #چالشهای_مبنایی است به این معنا که فرد محصل از لایه بنائات مصنف میگذرد و پایههای نظری که سایر مطالب و مسائل بر اساس آن شکل میگیرند را به چالش میکشد. این مرحله در ادبیات حوزوی به #اشکالات_مبنایی شناخته میشود.
🔆سه مرحله سابق در دروس حوزوی کم و بیش وجود دارد و درس و بحثهای گرم تا حدی از آن برخوردارند اما معمولا بهترین دروس سطح یا بسیاری از دروس خارج نیز از این مرحله تجاوز نمیکنند در صورتی که بسیاری از مبانی و بنائات با دیدی کلان در مکاتب فکری اساطین علم تعریف میشوند و اگر #هندسه_مکتبی اندیشمندان برجسته دیده نشود جایگاه مبانی و بنائات یا غلط فهم میشود یا لااقل به طور کامل فهم نمیشود و زوایای آن گنگ میماند.
🔆تا این سطح از چالش علمی؛ ما درون دایره #مصنف_علم و نه علم محض قرار داشتیم به طور مثال کسی که با محور کفایه این چالش را شروع میکند تا این مرحله در نهایت به مکتب فکری مرحوم آخوند که یکی از اصولیون است میرسد اما طبیعتا ما نمیخواهیم در این دایره #حبابگونه بمانیم در نتیجه باید مکتب و مبنا و بنای آخوند را در #هندسه_کلان علم اصول ببینیم و آن را به چالش بکشیم اما البته چالش علمی طلبه به این مرحله ختم نمیشود و در مرحله بعد پس از تسلط بر چارچوب و محتوای علم باید علم خود را به دیگر علوم مرتبط پیوند بزند و در نهایت به #منظومه_معارفی برسد و به درجه #اسلامشناسی برسد. البته این مرحله منحصر در علوم مرسوم حوزوی نیست و نباید باشد به طور مثال یک اصولی مبرز پس از تسلط بر مبانی بومی و استحکام عقیدتی میبایست با نظریات جدید حوزه زبانشناسی که امروز به یک علم مستقل و پربسامد تبدیل شده نگاه کند.
🔆شکی نیست که این مسیر؛ مسیری طولانی است که مجموعهای از عوامل باید به محصل علم یاری برسانند و موانع را بردارند تا طلبه مستعد بتواند لحظه به لحظه به مرزهای علم نزدیک شده و مدققانه و شجاعانه #کشورگشایی_علمی کند اما با نگاهی به رویه فعلی حوزه میبینیم که یکی از موانع اساسی امروز خشکفهمیها و جمودهایی است که مانع پیشرفت علمی حوزهاند. کسانی که با کجاندیشی #اغلاق_لفظی و #پیچیدگی_لغوی را مزیت میبینند و نمیدانند؛ یا میدانند و اغراضی دارند؛ که با این جمود خود طلبه متوسط را در مرحله ابتدایی رشد علمی متوقف؛ و رشد علمی طلاب مستعد را کند میکنند به گونهای که این سرمایههای ارزشمند اسلام معمولا نمیتوانند به سطوح بالاتر برسند و برخی پیش از رسیدن به منظومه علمی ذبح میشوند و برخی دیگر به مطالعات فرارشتهای حتی فکر هم نمیتوانند بکنند.
🔆با این نگاه مسؤولین محترم حوزه علمیه قم که سالهاست پرونده تحول کتب درسی را در دست دارند و مسؤول اصلی رفع این مانع اساسی هستند مسؤولیت مضاعفی دارند که امیدواریم با عنایت و اهتمامی ویژهتر این مانع را بیش از پیش بردارند.
محمدعلی افضلی
سطح ۳ حوزه
@salmanraoofi
#فقه
#علوم_انسانی_اسلامی
💢جایگاهشناسی #فقه در منظومه #علوم_اسلامی
📌آیتالله ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در نشست اول از سلسله نشستهای علمی ظرفیتشناسی فقه در مواجهه با مسائل نوپدید، گفت: وقتی ظرفیتشناسی فقه گفته میشود، یعنی فقه ما این ظرفیت را دارد که با مسائل نوپدید و مستحدثه مواجهه موفق داشته باشد. مواجهه باید موفق باشد، زیرا صرف مواجهه و پاسخ دادن بدون این که حکایت از یک سیستم یا نظم داشته و یا کارآمد باشد، منظور نیست، بلکه مواجهه کارآمد و موفق مورد نظر است.
ادامه گفتار👇👇👇
@salmanraoofi
#فقه
#علوم_انسانی_اسلامی
💢جایگاهشناسی #فقه در منظومه #علوم_اسلامی
📝 به گزارش پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح، آیت الله ابوالقاسم #علیدوست عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، در نشست اول از سلسله نشستهای علمی ظرفیت شناسی فقه در مواجهه با مسائل نوپدید، با موضوع «جایگاه شناسی فقه در منظومه علوم اسلامی» که روز دوشنبه ۶ اسفند در مدرسه حقانی برگزار شد، با اشاره به روایتی از #امام_صادق(ع) اظهار داشت: به تعبیر حضرت، اگر یک حدیث درباره حلال و حرام که از شخصى راستگو فرا بگیرید، بهتر از دنیا و زر و سیمهاى آن است.
🔹 استاد درس خارج حوزه علمیه قم با اشاره به عنوان ظرفیت شناسی فقه در مواجهه با مسائل نوپدید بیان کرد: در رابطه با این نشست که به جایگاه شناسی فقه در علوم اسلامی اختصاص یافته است، مقالهای راجع به ظرفیت شناسی فقه نوشتهام که مسلما برای کسانی که به تدریج وارد دروس فقه میشوند و قصد تلاش در این زمینه را دارند، میتواند با ایجاد یک گفتمان، رویکرد و نگاه همراه باشد.
🔹 وی با بیان اینکه در عنوان عام نشست، یک پیش انگاره و پیش فرض مسلم گرفته شده است که فقه ما از ظرفیت برخوردار است، گفت: وقتی ظرفیتشناسی فقه گفته میشود، یعنی فقه ما این ظرفیت را دارد که با مسائل نوپدید و مستحدثه مواجهه موفق داشته باشد.
🔹 آیت الله علیدوست ادامه داد: مواجهه باید موفق باشد، زیرا صرف مواجهه و پاسخ دادن بدون این که حکایت از یک سیستم یا نظم داشته یا کارآمد باشد، منظور نیست، بلکه مواجهه کارآمد و موفق مورد نظر است.
🔹 وی در ادامه به معنای فقه و ضرورت تأمل بر آن اشاره و مطرح کرد: زمانی که جایگاه شناسی فقه گفته میشود، منظور از جایگاه شناسی، موقعیت فقه و منظور از منظومه علوم اسلامی این است که فقه در مجموعه علوم یعنی کلام، تفسیر، اصول فقه، تاریخ و ادبیات چه جایگاهی دارد، اما منظور از کلمه فقه باید مقداری توضیح داده شود.
🔹 استاد درس خارج حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه خیلی اوقات در نصوص دینی ما، فقه به معنای فهم با عنایت و تدبر به کار میرود، گفت: دو معنا برای فهم وجود دارد؛ فهم با تدبر و بدون تدبر.
🔹 وی ادامه داد: ممکن است کسی نظر یک مجتهد یا روایتی را حفظ کند که این فهم است، اما فقه نیست و اگر روایت یا فتوایی را با تدبر فهمید، مثل اینکه به دنبال سند آن رفت یا روایت را تحلیل و تدبر کرد، فقه میشود، بنابراین به هر فهمندهای فقیه اطلاق نمیشود، بلکه به کسی که با تدبر و اندیشه به مطلبی دست پیدا کند، فقیه گفته میشود.
🔹 آیت الله علیدوست با اشاره به آیه ۱۲۲ سوره توبه بیان کرد: ما در آیات و روایات به فقه [به معنای عام] یعنی فهم با تدبر دعوت شدهایم، در سوره توبه هم لیفهموا گفته نشده، بلکه «لیتفقهوا فی الدین» آمده است، در روایات نیز تعبیر فقیه به معنای فهم با تأمل زیاد به کار رفته است و سیلی از روایات وجود دارد که ما را نه فقط به فهم بلکه به فقه دعوت میکند.
🔹 وی اضافه کرد: در معنای دوم فقه، یک دانش در مقابل اصول فقه، شیمی، فیزیک و ریاضیات است که علم فقه مورد نظر است، گاهی هم لفظ علم آورده نمیشود، مانند اینکه گاهی علم نحو و گاهی نحو گفته میشود، اما مراد دانش است.
🔹 استاد درس خارج حوزه علمیه قم افزود: این جایگاه شناسی فقه در منظومه علوم اسلامی میتواند به معنای این دانش باشد که معمولا از خواندن شرح لمعه یا کتابی کنار آن آغاز میشود.
🌿🌿🌿
@salmanraoofi
#رهبر_معظم_انقلاب
#حوزه_و_روحانیت
#فقه
#فلسفه
صبح روز دوشنبه ۱۳ اسفندماه طلاب، اساتید، مدیران و همسران طلاب موسسه عالی فقه و علوم اسلامی در یک دیدار اختصاصی با مقام معظم رهبری دیدار نمودند.
در این دیدار ابتدا حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای سید علیرضا صدر حسینی رییس محترم موسسه به بیان اهداف برنامه ها و فعالیت های موسسه پرداختند. سپس یکی از طلاب به نام اقای شهامت که از فرزندان شهداست به نمایندگی از طلاب موسسه نقاط قوت موسسه و دغدغه های طلاب را مطرح نمودند.
سپس مقام معظم رهبری سخنان ارزشمندی را بیان فرمودند. بخش هایی از فرمایشات معظم له را در ذیل ملاحظه می فرمایید:
جلسه بسیار خوب و بانشاط
مقام معظم رهبری جلسه را بسیار خوب و بانشاط توصیف و نسبت به گزارش حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای صدر و نکات نماینده طلاب فرمودند:
هم فرمایشات آقای صدر فرمایشات مفیدی بود و سنجیده و حساب شده بود هم بیانات خیلی خوبی که این برادر عزیز، فرزند عزیز که از قول طلاب محترم بیان کردند فرمایشات خوبی بود.
نقش خانوادها در موفقیت طلاب
معظم له در مورد نقش خانواده طلاب در توفیقات ایشان نکات ارزشمندی بیان فرمودند. این نکات عبارتند از:
نقش همسران و خانواده ها در موفقیت های مردان خیلی زیاد است و ما به تجربه دریافتیم که اگر همسر انسان، همدل و همگام و هم هدف و همسنگر باشد ، پیشرفت خیلی سرعت خواهد گرفت.
لکن مسائل خانه و خانواده، همه اش مسائل عقلانی نیست یک مقدارش مسائل عاطفی و واقعی است. به خانواده ها باید برسید. همسر شما نیاز به حضور شما دارد. این مهم است. حضور به این معنا نیست که همه اش بروید خانه بنشینید آن هم دلزدگی ایجاد می کند. اما اینکه پیدا نباشید خوب نیست.
البته برهه ای از زندگی بنده به این شکل گذشته است؛ اوایل انقلاب وقتی بچه ها خواب بودند از خانه خارج می شدم شب هم وقتی برمیگشتم همه خواب بودند. منتها آن موقع به اصطلاح فرصت سرخاراندن نبود لکن شما در وضع عادی زندگی می کنید. به خانواده ها برسید.
خانواده ها هم باید اشتغال داشته باشند. بهترینش هم اشتغال علمی است همین دروس دینی و طلبگی خواهران، که شنیده ام اقدامات خوبی در این زمینه در حال انجام است.
انگیزه و هدف راه اندازی و فعالیت موسسه عالی فقه و علوم اسلامی
مقام معظم رهبری در مورد اهداف و انگیزه راه اندازی و شروع به فعالیت موسسه عالی فقه و علوم اسلامی مطالب ارزشمندی فرمودند. این مطالب عبارتند از:
انگیزه
انگیزه کار به خاطر نگاه و توجه به اهمیت حوزه و ظرفیت های فراوان و بیشمارِ استفاده نشده از حوزه و اقتضاء نظام جمهوری اسلامی نسبت به استفاده از این ظرفیت هاست.
ضرورت پاسخگویی به نیازهای فقهی
همانطور که آقای صدر گفتند چنانچه نهادها برای مدیریت اسلامی بخواهند مراجعه کنند باید به حوزه مراجعه کنند. البته الان این اتفاق نمی افتد. برای نمونه یک روزی که بانک مرکزی پاکستان میخواست نظام بانکیشان را طراحی کند و بانک اسلامی درست کنند به علمای اسلام فراخوان دادند و مرحوم شهید صدر البنک اللاربوی را در پاسخ به آن نوشت و فرستاد حال آن کتاب چقدر جواب نهاد بانک را میدهد یک بحث دیگری است اما این یک نمونه درست از ارتباط نظام اسلامی و حوزه است که این نادر است و اگر غیر این چند مورد دیگر هم باشد یقینا به ده تا نمیرسد. در حالی که حوزه این توان را دارد. دقت نظر، عمق یابی، ژرف نگری جزو طبیعت کار حوزه است و الان با توجه به این مسائل این نیازها بیشتر شده است.
ما گفتیم از یک گوشه ای شروع کنیم
حوزه می تواند این کار را بکند که امروز با توجه به نیازها، انگیزه بیشتر شده و این بود که ما گفتیم از یک گوشه ای شروع کنیم. البته دیگران هم در موسسات خوب و مفید دارند کار می کنند ، این مجموعه هم هست و ما ادعایی نداریم. تحت اشراف هم معنایش این نیست که من نسبت به برنامه ها، دقت و اظهار نظر می کنم. به نحوی منتسب به ماست اما مربوط به خود آقایان است.
@salmanraoofi
#رهبر_معظم_انقلاب
#حوزه_و_روحانیت
#فقه
#فلسفه
نقش بی بدیل فقه در اداره جامعه
مقام معظم رهبری در مورد نقش فقه در اداره جامعه ضمن اشاره به نقش ویژه فقه در مورد فلسفه نیز نکات ارزشمندی فرمودند. معظم له فرمودند:
یک طرف قضیه فرهنگ، دانش روز، ارتباطات گوناگون اجتماعی، سبک زندگی، تفکرات جدید که دائما صادر می شود در دنیا و تاثیرگذار در زندگی است که باید با اسلام و فکر اسلامی اداره شود که در جنبه عملی همان فقه اسلام است.
البته با فلسفه مخالف نیستم و تایید می کنم که چگونگی اش به برنامه ریزان برمی گردد نه اینکه فقط خوب بلکه لازم است اما آنچه زندگی ما را عملا اداره می کند، فقه ماست زیرا فلسفه اسلامی امتداد عملی در زندگی ما نداشته است در حالی که فلسفه های غربی خیلی کم محتواتر از فلسفه اسلامی اما امتداد عملیاتی دارند. مثلا اگر به هگل یا کانت و … معتقد باشی، در صحنه حکومت نظر دارید اما در فلسفه اسلامی ، اقتضاء دیدگاه ها در حکومت برای ما روشن نیست. نه اینکه نداشته باشد اما روی آن کار نشده است.
ظرفیت های بیشمار حوزه علمیه
مقام معظم رهبری در بخش دیگری از سخنان ارزشمند خود به ظرفیت های بیشمار حوزه های علمیه اشاره کرده و فرمودند:
پس یک طرف نظام اسلامی است و یک طرف حوزه است حوزه علمیه ظرفیت های بیشماری دارد. این دقتهایی که در مباحث فقهی مشاهده می کنیم؛ در موضوعات کم اهمیت از نظر عملی و جایگاهش در احکام اسلامی اما دقتهایی می کنند که شگفت آور است. اینها در علمای ما وجود دارد و خیلی ظرفیت مهمی است. بنده یک مدتی بحث قصاص می کردم. نظرات حقوقدانان غربی را برایم می آوردند؛ تعمق های خوبی در کارهای آنها هست اما فاصله زیادی با دقتهای مثل صاحب جواهر یا آقای خویی داشت. اینها خیلی ظریف تر و دقیق ترند. این حوزه می تواند همه نیازهای جامعه اسلامی را براورده کند.
تاکید بر نقش هدایت گری استاد در روش تدریس طلبه محور
رهبر فرزانه انقلاب در مورد روش تدریس غیر القایی در دروس خارج فقه که در گزارش حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای صدر به آن اشاره شد فرمودند:
این سبکی که در تدریس و تدرس ذکر کردند که طلبه مشارکت در پاسخ یابی میکند مفید و خوب است اما تسلط استاد نباید تحت الشعاع قرار بگیرد و استاد است که دارد هدایت میکند و کار میکند و گرنه اگر بحث را به ذهن ده طلبه بسپاریم معلوم نیست نتیجهای که به آن میرسند نتیجه درست و صحیحی باشد.
ضرورت کاهش زمان تدریس دوره اصول در مقطع خارج
مقام معظم ر هبری در مورد تدریس دوره اصول در مقطع خارج فرمودند:
درباره اصول که گفتند متوسطش ۱۵ سال است خبر خوبی نیست از نظر بنده و مایه تعجب است. اصول، لازم است . مرحوم آقای خویی فقیه اصولی بود. دوره اصولش شنیدم ۵ سال بود در حالی که ایشان یقینا از مباحث اصول کم نمیگذاشتند یا حذف نمیکردند بنابراین می شود اصول را در ۵ سال و ۶ سال خواند. متوسط که ۱۵ سال است یعنی تا ۲۰ سال هم دارد. به چه درد می خورد این مقدار؟ درباره اصول باید جمع و جورتر و مضیق تر عمل کرد.
تذکراتی به طلاب جوان
مقام معظم رهبری در بخش دیگری از سخنان خود تذکرات ارزشمندی را خطاب به طلاب جوان بیان فرمودند. بخشی از این فرمایشات عبارتند از:
استفاده از تجربیات
اما جوانها جوانی خودشان توجه داشته باشند. همه آنچه که شما می خواهید و احساس می کنید، مورد نیاز شما نیست. این را منتظر نباشید ۳۰ سال بگذرانید و بعد بفهمید. از تجربه کسانی که تجربه کرده اند استفاده کنید.
تبعیت از اساتید و مدیران
اینکه برای بصیرت سیاسی و تضارب آراء و… معلوم نیست کلیت داشته باشد. طلاب این مجموعه دنبال اساتیدشان حرکت کنند. یعنی به نظر اساتید و تشخیص اساتید اهمیت بدهند تا این مجموعه انتظام پیدا کند و پیش برود. اگر منتظم نبود پیش نمی رود.
ضرورت دقت و بررسی همه جوانب
هرچه کار با دقت و ملاحظه انجام بگیرد بهتر است و هر قدمی که میخواهیم برداریم بدانیم این قدم را کجا میخواهیم بگذاریم و جای پایمان محکم باشد بهتر است. بله کار مقدار بطئ پیدا میکند اما کار بطیئ و محکم بهتر از کار سریع و متزلزل است.
@salmanraoofi
#رهبر_معظم_انقلاب
#حوزه_و_روحانیت
#فقه
#فلسفه
ضرورت طراحی گواهی تحصیل حوزوی
معظم له در بخش دیگری از فرمایشات خود به ضرورت ارایه گواهی ها و اجازه های حوزوی به جای مدارک معادل دانشگاه پرداخته و می فرمایند:
نکته دیگر که من چندین سال است به مسئولین حوزه گفته ام و تا حالا نشده گویا سختشان است اینکه وقتی فردی جایی درس می خواند نیاز به مدرک و شهادت دارد. اشتباه بزرگ این بود که این را با شهادتِ دانشگاهی مخلوط کردند. اول که خواستند بگویند دکترا. الان هم می گویند معادل دکترا ! شما مثلا بیایید بگویید ۳ سال اول این موسسه، اسمش چه است. برای مراحل بعدی هم همینطور. برایش یک اسمی مشخص کنید و موسسه شهادت دهد که فلانی به این حد رسیده است.
در نظام دانشگاهی ما که از غرب تقلید شده است، زمان های قدیم سیکل اول و سیکل دوم بود. بعد دیپلم، لیسانس و فوق لیسانس و دکترا شما بدون تقلید از آنها یا انطباق با آنها که مطلقا به نظرم این انطباق و معادل سازی درست نیست چون نوع کار آنها با کار ما متفاوت است. اما شما شهادت های خود را مشخص کنید. البته از قدیم چیزهایی داشته ایم ؛ اجازه اجتهاد از همین قبیل است. یا اجازه روایت حدیث و نقل حدیث می دادند و معمول بود. حالا متاسفانه ، واقعا متاسفانه نیست. الان آقایان احتیاط می کنند اجازه نمی دهند که تبعاتی نداشته باشد اما شما گواهی برای مراحل مختلف ایجاد کنید.
ضرورت انس با قرآن و احادیث
معظم له در بخش دیگری در مورد ضرورت انس با کتاب و سنت فرمودند:
در خصوص انس با قرآن و حدیث برای برنامه های درسی نمی دانم. چون آقایان زحمت کشیده اند و برنامه ریزی کرده اند و از کمرِ کار وارد نمی شوم اما تفسیر مهم است. حتی اگر در برنامه درسی تان نباشد، تفسیر مجمع البیان بسیار خوب و عالمانه است و مرحوم طبرسی ملّایی و تسلطِ خود را در جاهایی که نیاز بوده نشان داده است. انس با قرآن جداگانه و انس با تفسیر جداگانه ضروری است. برای حدیث هم احتیاج شماست. به رجال و علم حدیث و اینها نیاز دارید و علی القاعده در برنامه های شما هست.
جهت گیری انقلابی
حوزه انقلابی نکته دیگری بود که مقام معظم رهبری به آن به عنوان مهمترین نکته پرداخته و فرمودند:
نکته آخر اینکه جهت گیری انقلابی مراقب باشید مقهور هیچ کدام از این شاخصههای موسسه قرار نگیرد. طلبه ما استاد ما فاضل ما، مرجعِ ما اگر معتقد به این تحول عظیم یعنی انقلاب بود، به درد این کشور خواهد خورد؛ اگر نبود، به درد جمهوری اسلامی نمی خورد، من که می گویم حوزه انقلابی منظورم شعار دادن نیست. البته شعار هم گاهی لازم است من هم شعار می دهم اما اینکه می گویم حوزه انقلابی یعنی معتقد باشیم که این تحول (انقلاب) باید همچنان ادامه پیدا کند. تحول، متوقف شدنی نیست. یعنی هر روز کامل تر و بهتر و عمیق تر شود. باید معتقد باشیم. دشمنان را بشناسیم. دشمنان این حرکت تحولی را بشناسیم. وگرنه مغلوب سیاستهای دشمنان اسلام خواهد شد.
همه نگاه ها به جمهوری اسلامی
مقام معظم رهبری به نگاه جهان اسلام و ملتهای سرخورده از تمدن های مادی غربی و شرقی به انقلاب اسلامی ایران اشاره نموده و فرمودند:
امروز جهان اسلام نگاهش به مجموعه جمهوری اسلامی است. الان در دنیای اسلام گرایش به احیای اسلام و زندگی اسلامی خیلی زیاد است. ملتهایی که سرخورده شده اند از تمدنهای مادی غربی و شرقی اما مرجع و ستونی که به آن تکیه کنند ندارند. لذا نگاهشان به جمهوری اسلامی است البته دشمنان نمی خواهد معلوم شود اما وجود دارد. الان در کشورهای عربی که سرانش به خون جمهوری اسلامی تشنه اند، اگر فرد یا اثری از جمهوری اسلامی به آنجا برود مردم استقبال می کنند. چشم همه به اینهاست. دنیای اسلام به حرکت انقلابی ما نیاز دارد. اینکه در داخل برخی افراد مواضعی دارند که مغایر با گرایش انقلاب است نه حتی ضد بلکه مغایر است، ضربه می زنند و خیانت می کنند.
توجهات معنوی
معنویت و توجه به نمازشب نکته پایانی فرمایشات مقام معظم رهبری بود. معظم له فرمودند:
و نکته آخر اینکه بدون توجهات معنوی، دعا، توسل، نماز شب و صحیفه سجادیه نمی شود. اگر بخواهد ارتباط قلبی اش با خدا را حفظ نکند نمی شود. مرحوم حاج آقا احمد آقا گفت امام شبها – که آن موقع امام حدود هشتاد و خرده ای عمر داشت- می گفت امام نیمه شب که گریه می کند دستمالهای معمولی برای اشکهای او کفایت نمی کند و از حوله استفاده می کند و خدا هم به او کمک کرد به خاطر همین معنویت و استغاثه. شماها جوانید دلهایتان پاک و پاکیزه است و خیلی خوب می توانید دلها را متوجه خدا بکنید. با دعا و توسلات انس داشته باشید. به خصوص نماز شب را توصیه می کنم تا آنجایی که می توانید و اگر نتوانستید قضایش را بخوانید و درک شود که به شما نورانیت می دهد و این نورانیت به شما در پیدا کردن راه کمک می کند.
@salmanraoofi
#فقه
#حدیث
#لیله_الرغائب
نظر استاد سید احمد مددی درباره لیلة الرغائب
چند سالی است به مدد تبلیغات صدا و سیما، اعمال «لیلة الرغائب» و بهجا آوردن آن میان مردم، بهویژه نسل جوان خیلی رایج شده؛
ابتدا بخشی از صحبتهای آیتالله مددی در درس خارج اصول در تاریخ ۱۳۹۰/۷/۲۰ را نقل میکنیم سپس به تحقیق می پردازیم:
«همین صلات لیلة الرغائب که باز هم سید بن طاووس این را نقل کرده؛ به عین این سند و متن -که اصلاً متن و سند هم مال آنها {یعنی اهل تسنّن} است- در کتاب موضوعات ابن جوزی {سنّی} آمده!!...
اسمش را هم گذاشته اند شب آرزوها!!
لیلة الرغائب! یک حدیثی است که آثار جعل از سر تا پای آن واضح است! خوب این چه درجه و قوت احتمالی برای آدم میآورد؟!...
چون اهل سنّت که شما میدانید به چه وضعی نماز تراویح را میخوانند در ماه رمضان! بعد از نماز تراویح، در طی سال، شب جمعه اول ماه رجب در مساجد جمع میشوند و این نماز لیلة الرغائب را میخوانند؛ یعنی لیلة الرغائب از لیالی مشهوره اهل سنّت بعد از تراویح است!!
تراویح، درجه اوّل! به خاطر همین حدیث جعلی و لیلة الرغائب، درجه دوم!!...»
🔻🔻🔻🔻🔻
برای توضیح بیشتر میتوان گفت:
بحث لیلة الرغائب و اعمال آن شدیداً در میان عوام اهل سنّت رواج داشته و دارد؛ امّا علمای اهل سنّت از همان ابتدا، با آن مخالفت شدیدی داشتند. برای نمونه میتوان از ابن جوزی و نووی و دیگر بزرگان حدیث اهلسنّت نام برد که سند این روایت را بسیار ضعیف دانسته و عمل لیلة الرغائب را بدعتی بزرگ شمردهاند.
ابن جوزی مینویسد:
«هذا حدیث موضوع علی رسول الله صلی الله علیه و سلّم، ... و سمعت شیخنا عبد الوهاب الحافظ یقول: رجاله مجهولون، و قد فتشت علیهم جمیع الکتب فما وجدتهم!»
قال النووی:
«و هاتان الصلاتان بدعتان مذمومتان منکرتان قبیحتان، و لا تغتر بذکرهما فی کتاب قوت القلوب ـ لأبی طالب المکی ـ والإحیاء ـ للإمام الغزالی ـ ، ولیس لأحد أن یستدل على شرعیتهما بما روی عنه علیه الصلاة والسلام أنه قال : { الصلاة خیر موضوع } فإن ذلک یختص بصلاة لا تخالف الشرع بوجه من الوجوه ، ولا یغتر ببعض مَنِ اشْتَبَهَ علیه حکمهما من الأئمة فصنف ورقات فی استحبابهما فإنه غالط فی ذلک... و قال أبو الفرج بن الجوزی: صلاة الرغائب موضوعة على رسول الله وکذب علیه.» المجموع (4/ 61).
امّا مایه تعجّب است که با اینکه علمای شیعه، رشد را در مخالفت اهل سنت میدانند و حتی احادیث صحیح آنها را هم(در صورتی که در منابع شیعه مؤیدی برای آن نیابند) رد میکنند، با چه ملاک و معیاری این روایت (که فقط در منابع اهلسنت، آن هم با سندی غیرقابلاعتنا موجود است) را نقل و ترویج نمودهاند؟!
پاسخی که به نظر میرسد، این است:
۱- سید بن طاووس بر مبنای قاعده «تسامح در ادلّۀ سنن» و بدون توجه به ضعف سند، آن را نقل کرده.
۲- علمای بعد از سید بن طاووس هم، بر اساس همان مبنا و با توجه به ارادتی که به سیّد و قداست او داشتهاند، این روایت را نقل کردهاند.
البته به جز مرحوم سید بن طاووس(ره)، مرحوم شیخ حرّ عاملی(ره) در وسائل و علامه مجلسی(ره) در بحار نیز، این روایت را نقل کردهاند:
شیخ حر عاملی در وسایل الشیعه این نماز را به عنوان نماز رغائب در شب اول جمعه ماه رجب، با سلسله سندی که علامه حلی به بنیزهره اجازه داده است، از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم نقل میکند و در پایان میگوید: سید بن طاووس این حدیث را مرسلاً از رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم نقل کرده است.
علامه مجلسی این روایت را با سلسله سند اجازهنامه علامه حلی به بنیزهره از انس از رسول خدا(ص) آورده و نام تکتک راویان را با شرح رجالی برخی از آنها در ج 104، ص 123 نقل میکند که عبارتاند از:
1. علامه (حسن بن یوسف مطهر معروف به علامه حلی): از علمای بزرگ شیعه و مورد اعتماد است؛
2. الحسن بن الدربی: عالم جلیلالقدر بود؛
3. مسعود بن محمد بن ابی الفضل رازی: علامه مجلسی در ج 95 بحار هنگام نقل حدیث مینویسد: مسعود بن محمد و ابی الفضل رازی، ولی در توضیحی که در ج 104، ص 123 مینویسد: مسعود بن محمد بن ابی الفضل، یعنی این دو یک نفرند؛ نه دو نفر! و بعد مینویسد وی فقیهی صالح بود؛
4. علی بن عبد الجلیل بیاضی رازی: وی متکلم، باتقوا و اهل مناظره بود؛
5. شرفالدین المنتجب بن الحسن بن علی الحسنی: وی فقیهی صالح بود؛
6. سدیدالدین ابو الحسن علی بن الحسن: با توجه به فراوانبودن راویان با نام علی بن حسن، نمی توان به طور قطع وی را مشخص کرد و گفت ثقه هست یا نیست؛
7. عبد الرحمن بن احمد النیسابوری: شیخ اصحاب ری، حافظ، واعظ و فقیه بود؛
8. ابو عبدالله الحسین بن علی: علامه مجلسی مینویسد مشخص نیست وی چه کسی است؛ اما هر کس باشد، انسان صالحی بوده است؛
@salmanraoofi