💠 *پروژه «استعمار دین» و «مقررات زدایی از مرزهای دینی و ملی» در میدان بازاری شده جام جهانی کشتی ۲۰۲۳ و درس هایی از آن برای اعتلای ملک و دین*
*۲- استعمار دین در عرصه داخلی*
✍️ زهرا توللی، دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه شیراز
در بخش نخست، به استعمار دین و مقررات زدایی و حساسیت زدایی از مرزهای دینی در عرصه های جهانی همچون میدان های ورزشی و کشتی پرداختیم. اما همین مورد نکته قابل تأمل دیگری نیز داشت:
لازم به تأمل است که این پروژه در حالی رخ میدهد که در صفحه اینستاگرام اتحادیه جهانی کشتی، تیم ملی ایران با یک مداحی معرفی شد که محور آن «حیدر، فاتح خیبر» بود.. شاید باید به این نکته فکر کنیم که امروزه نسبت سیاست ها و مشی مشابه اهالی قلعه خیبر با نهادها و حاکمیت جهانی چیست. آنها چه نقشی در مقررات زدایی از ادیان به ویژه اسلام و حساسیتزدایی از مرزهای دینی، و تقلیل دین به معنویت های بازاری شده و کالایی شده دارند..
و آنها از طریق چه روندهای پیچیده اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در پی تضعیف دولت های ملی هستند..
حالا که میبینیم در سطح بین المللی به تعبیر آدام پوسامای رویه استعمار دین و حساسیت زدایی از مرزهای دین در حوزه عمومی تحمیل می شود. شاید بهتر است «سیاست های مشابه اهل خیبر» را روزآمد فهم کنیم.. هم به مصادیق بین المللی آن از سوی نهادهای جهانی حساس بشویم و هم درباره مصادیق داخلی آن به عنوان مثال بابت حساسیت زدایی از «سروری ربا» در کشور نگران بشویم.
رویه ای که طیبق ادبیات صاحبنظران برجسته حوزه اقتصاد از زمان اجرای برنامه تعدیل ساختاری یا همان برنامه اجماع واشنگتن، نرخ بهره ای فراتر از کشورهای سرمایه داری را بر این کشور اسلامی تحمیل کرده است. این سروری ربا درچارچوب مالی سازی اقتصاد از بستر صنعت زدایی گذر کرده است.
به بیان دیگر، استعمار دین و مناسبات «شبه خیبر» امروزی از درون نیز به صورت نهادی زیرساختهای کشورهای اسلامی همچون ایران را تضعیف می کنند. سیاست هایی که اصل عدالت سیستماتیک فراگیر در اسلام را به عدالت سرریزی فرو می کاهد. طبق آن دولت ها از مسئولیت های کلیدی خود در قبال جامعه می گریزند. حکومت ازطریق شوک درمانی ها، مسئولیت زدایی از دولت، اشتغال زدایی و خصوصیسازی های گسترده از خود حاکمبتزدایی می کند. مردم و بنگاه ها را دچار فقر و فلاکت و بیکاری و ورشکستگی ونابرابری های ناموجه می کند . در نتیجه، از رابطه مردم و حکومت اعتماد زدایی می کنند. در واقع، به تعبیر دکتر مومنی در بحث «اقتصاد سیاسی میان تهی سازی حکومت»، ابتدا حکومت ها در اثر رویههای شوک درمانی و مسئولیت گریزی میان تهی می شود. ربا و رانت و فساد و واردات موتور خلق پول و ثروت در کشور می شوند. مردم و بنگاه ها به این فرایند خودتخریبی حکومت ها واکنش نشان می دهند و این فرایند میان تهی سازی به حوزه های دیگر حیات جمعی تسری می یابد . یعنی در این جا فرایند «میانتهی سازی حکومت» به «دین میان تهی سازی شده» منتهی می شود.
به بیان ساده تر ، از مهم ترین قاعده مالی اسلام یعنی «نفی ربا» و مهم ترین اصل اجتماعی و سیاسی اسلام یعنی «عدالت» حساسیت زدایی میشود. در این حالت دین در نبود پشتیبانی نهادی لازم خود، از درون تهی شده و به «معنویت عاطفی و مناسکی» فروکاسته می شود.
فرایندی که از قضا با رویه جهانی استعمار دین نیز هماهنگ می شود و آن را شتاب می بخشد. در شرایطی که در عرصههای بین المللی مجامع دینی در حد مناسک و نمایش و معنویت های کالاییشده به رسمیت شناخته می شوند.. اما به بهانه های جذاب مانند برابری جنسیتی از عادیترین و ابتداییترین مرزهای دینی و مناسبات انسانی آنها حساسیتزدایی و مقرراتزدایی می شود.. و این یعنی «استعمار دین در حوزه عمومی بر مبنای پشتیبانی نهادی از دو منشأ نهادهای ناکارآمد داخلی و نهادهای جهانی»
به بیان دیگر، در این روزگار شناختن و برکندن درهای اثرگذاری شبه خیبر و اهل خیبر در تمام عرصههای اقتصادی ، سیاسی و فرهنگی و اجتماعی وقتی امکان پذیر می شود که از مرزهای دین در عرصههای مختلف پشتیبانی نهادی عملی شود. امکان نظارت های اثرگذار جامعه مدنی به ویژه نهادهای تخصصی مدنی بر سیاستگذاری های کلان کشور هموار شود.
نه اینکه ازطریق برساخت طرح و لایحه های مقررات زدا و قانون زدا و نظارت گریز و فسادزا به صورت ساختاری مرزها و اصول اساسی دین و حکمرانی ملی در درون کشور کمرنگ و متزلزل شود. حتی اگر با تعابیر جذاب مانند مولدسازی باشد. آنچه که به تعبیر دکتر احمد توکلی نه تنها فساد را قانونی میکند، بلکه همانند یک کاپیتولاسیون داخلی ساخت زدایی می کند (https://www.alef.ir/news/4020617048.html?show=amp)
زیرا در عمل، از ملک و دین پشتیبانی نهادی لازم نمی شود و در نتیجه، دین به معنویت و مناسکی عاطفی فروکاسته شود. روندی که هویت ملی و دینی و اساسا دولت ملی را تضعیف می کند و ناخواسته راه را برای حاکمیت نهادهای جهانی هموار می کند.
بنابراین، امروزه واقعا دین به صورت سازمان یافته به سوی معنویت کالایی شده و بازاری شده سوق داده می شود.. حتی فرهنگ اصیل پهلوانی هم پشتیبانی نهادی لازم خود را می خواهد. آن هم در شرایطی که ما هم در داخل و همدر سطح جهانی درگیر این مناسبات و فرآیندهای استعمار دین شده ایم.
«منطق رفتاری» مشابهی هم وجود دارد.ابتدا از قواعد و مقررات درونی مقررات زدایی می کنند و سپس با تعابیر جذاب و ظاهرا موجه، مقررات استانداردسازی شده و همگنسازی شده ناعادلانهای تحمیل می شود. گاهی به نام برابری جنسیتی گاهی به نام مولدسازی .. در هر دو حالت، دین و فرهنگ های محلی در نبود پشتیبانی عملی ساختاری و عینی صرفا به معنویتهای کالایی شده و عاطفی تقلیل می یابند. دولت های ملی نیز طبق فرایند میان تهی سازی حکومت توسط حکومت تضعیف می شوند. در نهایت فرصتهای بیشتری برای تحمیل قاعده گذاری های جهانی و حتی تسلط نهادهای جهانی فراهم می شود.
https://eitaa.com/sh_intradisciplinary
مطالعات فرارشته ای شهرراز
زیرا در عمل، از ملک و دین پشتیبانی نهادی لازم نمی شود و در نتیجه، دین به معنویت و مناسکی عاطفی فروک
در جام جهانی ۲۰۲۳ بحث استعمار دین و ارزش های انقلاب اسلامی را به پدیده مولدسازی ربط دادم. حالا اخیرا فرصتی فراهم شد که یادداشتی درباره روندهای مشابه مولدسازی در سطح جهان بنویسم. آنچه که به صورت یک پیوست علمی برای سخنان دکتر مومنی خطاب به دکتر پزشکیان منتشر شد.
این یکی بحث بیش از پیش قطعه دیگری از پازل ریشه های نئولیبرال و بازاری و احیانا استعماری این پدیده را نشان می دهد که حالا در اینجا هم بازنشر می کنم
11M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎥 *فرشاد مومنی خطاب به دولت: مصوبه ۳ تیر درباره " آیین نامه اجرایی مولدسازی" را متوقف کنید*
🟩 *فرشاد مومنی، استاد برجسته اقتصاد توسعه با اشاره به اثرات مخرب مولدسازی برای اقتصاد ایران گفت: اخیرا و در دوران فترت که رئیسجمهور پیشین به رحمت خدا رفته و رئیسجمهور جدید هنوز مستقر نشده بود، در سوم تیر ۴٠٣ هیات وزیران آییننامه اجرایی مولدسازی را به تصویب رسانده است.*
🟩 *او ادامه داد: این آییننامه همه رویههای غلط و مخرب پیشین را که برخلاف قانون و عرف و مصلحت بود، بازمیگرداند و به آنها رسمیت می بخشد.*
🟩 *مومنی از رئیسجمهور پزشکیان خواست به سرعت مانع اجرای این مصوبه مخرب و مشکوک شود و دستور توقف را صادر کند.*
🟩 *پیوست ادبیات علمی هشدار دکتر فرشاد مؤمنی بابت "پدیده مولدسازی"؛ و درخواست از رئیس جمهور پزشکیان برای توقف مصوبه ۳ تیر درباره «آیین نامه اجرایی مولدسازی»*
✍🏻 *زهرا تولَّلی، دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه شیراز*
✅ *دکتر فرشاد مؤمنی، استاد برجسته اقتصاد توسعه با تمرکز بر اثرات مخرب *پدیده «مولدسازی»* *از دکتر پزشکیان درخواست کردهاند که«آیین نامه اجرایی مولدسازی» مصوب 3 تیر ماه 1403 را متوقف کند.* زیرا این مصوبه مخرب و مشکوک در دوران فترت پس از درگذشت رئیس جمهور پیشین و پیش از استقرار رئیس جمهور جدید در هیأت وزیران تصویب شده است. آن هم آییننامهای که میتواند همه رویههای غلط و مخرب پیشین را که برخلاف قانون و عرف و مصلحت بود، باز گرداند و به آنها رسمیت بخشد.
✅ اکنون، در این پیوست علمی سعی میشود *روندهای جهانی مشابه پدیده مولدسازی در ایران ترسیم شود. پدیده مولدسازی صرفا یک پدیده نوظهور در ایران نیست. بلکه *این پدیده در قالب «غارت منابع عمومی» در «نظامهای سرمایهسالار» و سرمایهداری های رانتی و رفاقتی در دستور کار قرار میگیرد.* آنچه که به اجرای سیاستهای اقتصادی نئولیبرال و تعدیل ساختاری مربوط میشود. به بیان دیگر، *خصوصیسازی منابع و داراییهای عمومی برای ایدئولوژی نئولیبرالیسم یک موضوع اساسی است.* این موضوع از طریق *برنامههای تعدیل ساختاری و شوک درمانی* از دهه ۱۹۸۰ توسط *صندوق بین المللی پول و بانک جهانی* تهیه و تنظیم شد. چنین خصوصیسازی اجباری، *راهی برای تقویت ثروتهای خصوصی با هزینه ثروت عمومی* است. به نام *راهکار افزایش رشد* و *کاهش کسری بودجه* چنین روندهایی توجیه می شود. اما در این آخرین نسخه از رانتجویی، *رشد کوتاه مدت به قیمت عدم پایداری در بلند مدت* افزایش مییابد. در واقع، از این روند نوعی سرقت و *فساد* بنا نهاده می شود که در آن درآمد رانتی از محل «حقوق مالکیت» اخیرا ایجاد شده به وجود میآید(استندینگ،1400: 265-310).
✅ *در مقام تعریف، «منابع عمومی» به اموری مربوط میشود* که از نظر مالکیت و استفاده، عمومی هستند. منابع عمومی نسل به نسل برای جامعه به عنوان یک کل منتقل میشود. این منابع، «حقوقی» هستند که اغلب برای همه نسلها ایجاد شدهاند و باید برای همه اختصاص یابد و نمیتوان به صورت قانونی تحت سیطره منافع خصوصی و یا سوء استفاده برای کسب سود فردی قرار بگیرند. فضاهای عمومی شامل تمام منابع طبیعی است ازجمله، زمین، جنگل، اقیانوس، رودخانه و دریاچه، مواد معدنی زیرزمین و حیات وحش و حتی هوایی که در آن نفس میکشیم. البته منابع عمومی فراتر از زمینهای عمومی هستند. مشترکات اجتماعی، مدنی، فرهنگی و فکری (یا آموزشی) نیز میتوانند در این گروه قرار گیرند. همه این منابع می توانند به منبعی برای کسب درآمد رانتی تبدیل شود(استندینگ،1400: 266-272).
✅ در کل، در تمام اعصار و نقاط مختلف جهان، دولتها از سه طریق اقدامات انحصارگرانه، خصوصیسازی و کالاییسازی منابع عمومی مولد را از بین برده یا دچار فرسایش میکنند. امروزه نیز *دولتهای نئولیبرال از سفسطههای فراوانی برای توجیه *خصوصیسازی انواع منابع عمومی* استفاده میکنند. یکی از بدترین نمونههای آن غارت مواد معدنی جهان برای صنعت الکترونیک بوده که اغلب با غصب زمینهای محلی به منظور استخراج، با استفاده از نیروی کار ارزان و در دسترس انجام شده است(همان:273).
✅✅ *گای استندینگ(1400) در کتاب «فساد در نظام سرمایهسالار» در فصل پنجم تحت عنوان «غارت منابع عمومی» به انواع روندها و منابعی میپردازد که به جای بهرهبرداری عادلانه به نفع کل جامعه، ابتدا یک «کمیابی ساختگی» خلق میکنند و بعد به صورت رانتی آن منابع ارزشمند عمومی را به سوی خواص و موقعیتهایی منتقل میکنند که بتواند بیشترین حد رانت را ایجاد کند. روندهایی که برای پیشبرد بدون نظارت خود «کنترل دموکراتیک» را حذف میکنند. همچنین، مکانیسمهای اجتماعی و محلی را از بین میبرند. آنچه که میتواند مانع از این سودجوییها شود. از اصطلاحات جذاب و شبه علمی همچون "سرمایه طبیعی" و "بازار اکوسیستم" استفاده میکنند تا منابع عمومی را به "یک کالا و منبع مولد رانت خصوصی" تبدیل کنند آنچه که از طریق کالاییسازی و تجاریسازی منابع عمومی رخ میدهد(همان:269-274).*
✅به علاوه، چون این *روند خصوصیسازی منابع عمومی در بستر جهانی شدن* شکل میگیرد. حتی در کشوری مانند انگلستان با سابقه استعماری منابع قابلتوجهی به *شرکتهای خارجی* واگذار میشود. به عنوان مثال، بسیاری از تولیدات میدان نفتی دریای شمال انگلستان به شرکتهای دولتی چین واگذار شده است. حتی در جریان خصوصیسازی راه آهن انگلستان شرکتهای خارجی از جمله راه آهن دولتی آلمان، هلند و فرانسه مسلط شدهاند. همین امر موجب گرانی حمل و نقل شده است(همان:274-278).
✅از طرف دیگر، بخش مهمی از *بازار مسکن* در انگلستان به *شرکتهای ساختمانی خارجی* از چین، هنگ کنک، مالزی، استرالیا، سنگاپور و سوئد واگذار شده است. سرمایهگذارانی نیز از مالزی، چین، ابوظبی و دبی به این حوزه متمایل شدهاند. این ساختوسازها بیشتر برای *مسکن لوکس* برنامهریزی شده است. آنچه که از استطاعت فرد متوسط لندن بسیار فاصله دارند. آن هم در شرایطی که بیشتر *مسکنهای اجتماعی نیز تخریب شده* بود. از طرف دیگر، در سیاستی با ظاهر متفاوتی، دولت نئولیبرال انگلستان *واگذاری قطعاتی از زمینهای عمومی برای ساخت مسکن* را در دستور کار قرار داد. اما کمیته حسابهای مجلس ابراز نگرانی کرد که دولت با تحلیل و نظارت ناچیز، اقدام به فروش گسترده اراضی عمومی برای ساخت مسکن در بخش خصوصی کرده است. اما معلوم نیست که زمین به چه قیمتی فروخته شده و چقدر خانه ساخته شده است. *در این جریان مبهم، دولت با شتاب برای دستیابی به اهداف خود، زمینها را با قیمتهای پایینی فروخته اند که از این طریق سازندگان املاک با هزینه عموم ثروتمند میشوند*(همان:290-291).
✅ این روندهای خصوصی سازی منابع عمومی با ادعاها و سفسطههای مختلف در حوزههای مختلف ازجمله محیط زیست، جنگلها، پارکهای ملی حیات وحش، منابع آبی، فضاهای سبز شهری، پارکهای عمومی، بافت فرهنگی و محلی شهرها و روستاها، میادین و خیابان های شهری، مراکز تفریحی، بیمارستان و حوزه سلامت و درمان و.. اجرا میشود. در این رویه، کار به جایی میرسد که وقتی مردم میخواهند اعتراض مشروع وقانونی کنند با میادین و خیابانهایی مواجه میشوند که در تملک خصوصی بخش خصوصی است که حتی برخی از آنها خارجی هستند. یعنی حق اعتراض هم محدود می شود(همان:271-308).
✅ *این سازوکارهای خصوصی سازی منابع عمومی یا همان مولدسازی منابع عمومی برای یک کشور در حال توسعه همانند ایران کشور را در باتلاق سرمایهداری رانتی و رفاقتی فرو میبرد. همان سازوکاری که به آشوب های بهار عربی در خاورمیانه و جنبش اخیر در بنگلادش منتهی شد.*
*همچنین، لازم به ذکر است که چنین مناسباتی در بستر جهانی شدن و در بستر منازعات هژمونیک منطقه ای و جهانی یک کشور در حال توسعه مانند ایران را در خطر وابستگی و سلطه مناسبات استعماری بیگانگان قرار میدهد.*
✅ *بنابراین، مخاطبان از دولت و مجلس و قوه قضائیه، نهادهای نظارتی و جامعه مدنی متخصصان و فعالان اقتصادی و اجتماعی دلسوز ملی و دینی دعوت میشوند که به فصل پنجم کتاب فساد در نظام سرمایه سالار از گای استندینگ مراجعه کنند.*
*(رک:فساد در نظام سرمایه سالار چرا رانتجویی پاداش دارد ولی کار مولّد نه؟، گای استندینگ، ترجمه فرزانه چهاربند، با مقدمه فرشاد مؤمنی، انتشارات نهادگرا، صص ۲۶۵-۳۱۰)*
https://t.me/dinoeqtesad
https://eitaa.com/sh_intradisciplinary
هدایت شده از خبرگزاری قدس
📷 سلفی امیرعلی آذرپیرا کشتیگیر ایرانی با پرچم فلسطین پس از کسب نشان برنز
🆔@Qodsnewsagency
مطالعات فرارشته ای شهرراز
📷 سلفی امیرعلی آذرپیرا کشتیگیر ایرانی با پرچم فلسطین پس از کسب نشان برنز 🆔@Qodsnewsagency
#فرهنگ_پهلوانی حلقه پیوند ملیت و دین و انسانیت ایرانی هاست
#کشتی_ایران ، #غزه ، #المپیک، #فرهنگ_پهلوانی
https://eitaa.com/sh_intradisciplinary
🔴رئیس بنیاد شهید: *همسر شهید رجایی مستأجر است!*
🔹 اوحدی، رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران میگوید: میخواستیم از همسر شهید رجایی اجازه بگیریم که برای قدردانی برویم خدمتشان. اما ایشان فرمودند: «چون خانه ما استیجاری است، رعایت مالک ساختمان را میکنیم و رفت و آمدها را محدود نگه میداریم.»
🗒استادم که سابقه تعامل از نزدیک با این خانواده بزرگوار را داشته اند، در وصف آنها می گفتند:
واقعازن وشوهرمجسمه صداقت وانسانیت
یکپارچه نور [هستند]
https://eitaa.com/sh_intradisciplinary
💠 *پنج شنبه های موسسه مطالعات دین و اقتصاد ( ۱۵ شهریور ۱۴۰۳):*
🟩 *دولت چهاردهم، توسعه منطقه ای و برنامه هفتم: یادآوری چند نکته اساسی*
⬜ *جناب آقای دکتر میکائیل عظیمی*
https://aparat.com/v/udz45a3
🟥 *جناب آقای دکتر فرشاد مؤمنی*
https://aparat.com/v/zaey917
68.26M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
💠 نظریه تعمیم یافته ربا
بر اساس کتاب بانکداری، ربا و قوانین مالی اسلام شهید آیه الله دکتر بهشتی
به روایت دکتر فرشاد مؤمنی
https://eitaa.com/sh_intradisciplinary
شاخه اقتصاد گروه علوم انسانی فرهنگستان علوم برگزار میکند
مشخصه های نظام اقتصادی مبتنی بر اسلام از دیدگاه شهید آیت الله بهشتی
سخنران:
دکتر فرشاد مومنی
استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی و عضو وابسته فرهنگستان علوم
تاریخ: سه شنبه 1403/6/27 ساعت 10 تا 12، فرهنگستان علوم، طبقه دوم، سالن ابوریحان بیرونی
جلسه به صورت حضوری و برخط تشکیل می شود
علاقمندان جهت شرکت در وبینار به لینک زیر مراجعه فرمایند:
https://www.skyroom.online/ch/ias/humanities