🌹 #آموزشعروضشعر
🔴#درس_سه
🔰#قسمت_دوم
🔰#وزنعروضی_و_هجا
🔰#انواع_هجا_و_تقطیع
ꗴꗴꗴꗴꗴꗴꗴꗴꗴꗴ
🌹 پس از تعریف هجا و آموزشِ روش استخراج تقطیع ، و بیان ارتباط کلی آن با وزن عروضی، به بیان انواع هجا و چگونگی رکن شدن آن ها می پردازیم
ꗴꗴꗴꗴꗴꗴꗴꗴꗴꗴ
🌺 #یادآوری
👇گـفـتـیـم کـه :
🖍 #دو_نوع_واج داریم
✅ ۱_صامت (بدون صدا)
✅ ۲_مصوّت (صدا دار)
🖍و #دو_نوع_مصوّت داریم
✅ ۱_ کوتاه (ـــَ ـــِ ـــُ)
✅ ۲_ بلند ( آ ، ایـ ، او)
🖍 و #عملیات_هجابندی همان #تقطیع به معنای قطعه قطعه کردن یا بخش بخش کردن، می باشد.
مثال: زهرا
( زهـ + را) دو هجا(بخش) است
ꗴꗴꗴꗴꗴꗴꗴꗴꗴꗴ
🟢 #انوع_هجا_و_تقطیع
🔻 #انواع_هجا_و_نمادهایشان
✅ ۱_ کوتاه (U)
✅ ۲_ بلند (ــ)
✅ ۳_ کشیده ( ــ U)
✅ ۱_ #هجای_کـوتـاه
🖌 علامت (U)
🔸صامت + مصوت کوتاه
👆 #مثال: که
👆(ک + – ِ)
✅ ۲_ #هجای_بـلـنـد
🖌علامت (—)
👇#دو_نـوع
🔺۱_صامت + مصوت کوتاه + صامت
👆#مثل: سر
👆(س + — َ+ ر)
🔺 ۲_صامت +مصوت بلند
👆#مثل: تا
👆(ت + ا)
✅ ۳_ #هجای_کـشـیـده
🖌علامت (—U)
جمع بلند و کوتاه است
بلند؛ ابهت دارد اول می آید
کوتاه هم کوچکتر است و بعد از بلند می آید
👇#سـه_نـوع_هجای_کشیده
🔺 ۱_ صامت + مصوت بلند + صامتِ ساکن
👆مثل: بال
👆( ب + ا + لْ )
🔺 ۲_ صامت + مصوت کوتاه + دو تا صامت با حرکت ساکن( — ْ)
👆مثل: سَرد
👆(س + — َ+ ر+ د)
🔺 ۳_ صامت + مصوت بلند + دو صامتِ ساکن (ــْ)
👆مثل:ساخْتْ
👆(س + ا + خْ + تْ )
🖌 #مـهـیـناسـدیآسـتـرکـی
💐 ادامه دارد
✅ #کپیباذکرمنبع
ꙮ➜ شـاعــر❣شــو ❥👇
••••⊱❖❀❁❊❂❁❀❖⊰••••
➜﴾ @shaer_sho ﴿ ❥᭄
➜﴾ @shaer_sho ﴿ ❥᭄
••••⊱❖❀❁❊❂❁❀❖⊰••••
●●○●●
🌹 #آرایہادبی
❇️ #بـخـشسوّم
📚 #اسلوبمعـادلـہ
🖍 #آرایهی_معنوی هست
🖍توی علم ریاضی ومنطق؛ وقتی که دو بخش و دو قسمتِ معادله؛ با هم برابر و مساوی باشن؛ بین اونها یک علامت تساوی (=) قرار می دیم
مثل ۱+۵=۱×۶
که حاصل و جوابِ هر دو طرف ؛ عدد ۶ شش هست
📚 #اسلوب_یعنی_روش
📚 #معادله از تعادل میاد
📚 به معنی #برابری_و_مساوی_کردن
🔶 پس #اسلوبمعادله یعنی:
🔺#روشِ_مساوی_کردنِ_دو_بخش
🖍 #اسـلـوبمـعـادلـہدرشـعر
📚 #تـعـریـف :
✅ #در_اصطلاح_ادبی
✍ وقتی شاعر؛ دو مصراعِ یک بیت را طوری هنرمندانه بیان کنه که تصور بشه
✍ #در_ظاهر هیچ ارتباط معنایی با هم ندارن و هرکدوم معنای مستقلی دارن
✍ #اما_در_اصل : یک مصراع؛ #مصداقومثال و معادلی برای مصراع دیگر باشه و هر دو مصراع؛ #منظور_یکسان داشته باشن؛ بهش میگن اسلوب معادله
📚 به زبان ساده تر وقتی شاعر در یک مصراع؛ نکته و مطلبی رو بگه
☝️و در مصراع دیگه؛ برای #روشن_تر_شدن_مطلب ؛ #مثالی بیاره ؛ اسلوب معادله انجام داده
🟢 #ویژگیها_شرایط_راهتشخیص
🔻 #اسلوبمـعـادلـہ
🖍 ۱_ آرایه ادبی از نوع #بـیـان و #بـدیـعمـعنـوی هست
🖍 ۲_ دو مصراعِ یک بیت؛ کاملا از نظر نحوی و زبان دستوری جمله؛ #در_ظاهر_مستقل از همدیگه اند و هیچ #حرف_ربط یا #شرط یا چیز دیگری؛ اونها رو حتی درمعنا به هم مرتبط نمیکنه
به طوری که میتونیم جای دو مصراع رو هم با هم عوض کنیم یا وسطشون علامت تساوی(=) بزاریم
🖍 ۳_ بين دو مصراع، پيوندهای وابسته ساز مثل : كه، چون، زيرا و... نمیزاریم
🖍 ۴_ #ارتباط دو مصراع بر پایه #تشبیه_و_تمـثیل هست
🖍۵_ به عبارتی یک مصراع؛ #جملهایتشبیهی برای مصراع دیگر (مفهوم) هست
🖍۶_استاد #شفیعیکدکنی اسلوب معادله رو نوعی تمثیل میدونه
🖍۷_برخی بزرگان شعر، تمثیل رو همون تشبیه میدونند و برخی؛ تمثیل رو نوعی خاص از تشبیه میدونند
🖍۸_ در اسلوب معادله؛ یک طرفِ معادله یا یک مصراع معادله #موضوع هست.
🖍۹_ طرف دیگه یا مصراع دیگر معادله #مثال هست. که هر_دو_طرف در قصد نویسنده؛ برابر هستن
🖍 ۱۰_نبايد #مصراع_موضوع با علامت سؤال (؟) همراه باشه
🖍۱۱_میتونیم بعد از مصراع اول از لحاظ توضیح معنایی (نه اوردن لفظ ظاهری در شعر)؛ «همان طور که؛ مثل اینکه و...» بیاریم
🖍۱۲_ اسلوب معادله معمولا #مفاهیم #حکمتی، #فلسفی #اخلاقی و...دارن
🖍۱۳_ معمولا یک مصراع #ذهنیوغیرملموس و مصراع دیگر #عینیوملموس از تجربیات روزمره و حکمتهای عامیانه هست
👇 #مثال:
■ بی کمالی های انسان از سخن پیدا شود #موضوع
پسته ی بی مغز چون لب وا کند رسوا شود #مثـال
■ ریشه نخل کهنسال از جوان افزون تر است #مـثـال
بیشتر دلبستگی باشد به دنیا پیر را #موضوع
🖍۱۴_این آرایه بیشتر در #دومصراعِیکبیت هست
🖍۱۵_ در اشعار #سبکهندی مثل صائب و اشعار #سعدی بیشتر هست
🖍۱۶_ گاهی به صورت #دوبیتی هم در شعر قدما دیده شده
👇#مثـل:
√کهتری را که مهتری یابد
هم بدان چشم کهتری منگر
خُرد شاخی که شد درخت بزرگ
در بزرگیش، سرسری منگر
🖍 ۱۷_ وقتی #میان_دومصراع حرف ربط «که » و... بیاد
☝️دیگه #اسلوب_معادله_نیست
🤔 #چون #استقلال_نحوی و دستور زبانی ظاهری در واژگان جمله؛ وجود نداره
#مثل:
√من از روییدن خار سر دیوار دانستم
#که ناکس کس نمی گردد به این بالا نشستنها
🖍 ۱۸_در اسلوب معادله؛ گوینده الزاما و فقط از یک مثل ظاهری دم دستی استفاده نمیکنه؛ بلکه باید برای موضوع خود؛ یک مثال روشنتر و قابل فهم تر و نزدیکتر به موضوع؛ رو انتخاب کنه
🖍۱۹_ #تفاوت #اسلوب_معادله با #ارسالالمثل؛ در همین #درجهنزدیکیوبرابریِ مصراعِ تشبیه و مثال ؛ به مصراع مفهوم(موضوع) هست
📕 در #ارسالالمثل ؛ الزاما فقط یک #ضرب_المثل (مشهور یا شخصی) آورده میشه و نقش ضرب المثل ؛ مشبهٌبه هست
👇 #مثالارسالالمثل
√اندک اندک به هم شود بسیار
دانه دانه است غلّه در انبار
مصرع یک #ضربالمثلمشهوره
👇 اما در بیت زیر چون مثال را برای #روشنترشدن_موضوع اورده؛ اسلوب معادله هست:
عیب پاکان زود بر مردم هویدا میشود
(مفهوم یا موضوع)
موی اندر شیر خالص زود پیدا میشود
(مثال)
✅ پس اگر ۲مصراع در دستور زبانی جمله؛ به هر دلیلی به هم وابسته باشن و مفهوم یکسانی هم نداشته باشن؛ اسلوب معادله نیست
🔰 #مـثـال_های_اسـلوب_مـعادلـہ
●دود اگر بالا نشیند، کسر شأن شعله نیست
جای چشم ابرو نگیرد گرچه او بالاتر است
●میشوند از سردمهری، دوستان از هم جدا
برگ ها را می کند باد خزان از هم جدا
● اظهار اشک پیش ستمگر ز ابلهی است
اشک کباب موجب طغیان آتش است
● دل گمان دارد که پوشیده است راز عشق را
شمع را فانوس پندارد که پنهان کرده است
● افتادگی آموز اگر طالب فیضی
هرگز نخورد آب زمینی که بلند است
● دل که شد غافل ز حق؛ فرمان پذیرِ تن شود
می برد هرجاکه خواهد اسب، خوابآلوده را
✍ #مهین_اسدی_آسترکی
📚 #کپیباذکرمنبع
➜﴾ @shaer_sho ﴿ ❥᭄
➜﴾ @shaer_sho ﴿ ❥᭄
••••⊱❖❀❁❊❂❁❀❖⊰••••
ꗴꗴꗴꗴꗴꗴꗴꗴꗴꗴꗴꗴꗴ
ꙮ⫷ شــاعـــر❣شــو ⫸ꙮ
ꗴꗴꗴꗴꗴꗴꗴꗴꗴꗴꗴꗴꗴ
✅ #آرایه_بدیع_تضاد
#آرایههای_ادبی_بدیع_دو_نوعند
۱_ #لفظی_ظاهری
۲_ #معنوی
جناس (لفظی)
اسلوبمعادله(معنوی)
رو گفتم. الان میرم سراغ👇
🟢 #تـضـاد :
📕 ۱_#تضاد آرایهای #معنوی هست
📕 ۲_ دو تا کلمه متضاد رو در یک جمله یا یک شعر؛ البته با #شرایط_خاص بیاریم
📕 ۳_ یه دعواهایی سر تضاد هست فقط اشاره میکنم و بهتره قاتی دعوا علما نشیم
📕 ۴_ بعضیا میگن اسم دیگر تضاد؛ طباق_مطابقه_تطابق هست. بعضیا میگن مقابله. بعضیا میگن هر دو. بعضیا میگن مقابله یه نوع تضاده و حتی برعکسش. بعضیا میگن آرایه متناقض نما؛ نوعی تضاده. و برخی میگن نه و فقط از تضاد بهره برده. و چیزای دیگه. که قاتی شون نشیم بهتره
🌹طبق فرمول اسدیگویه جلو بریم☺️
📚 برای شکل گیری تضاد
✅ #چهار_تا_شرایط_و_روش_اسدیگویه داره
✅ و ۱۰ نوع تضاد آرایه ای قرادادی
☺️ خب اول ۴ تا روش خودمو بگم که با چه شرایطی ایجاد تضاد میکنیم🔻
🔺 ۱_ دو کلمه متضاد؛ برای دو فرد یا دو احساس یا دو چیز متفاوت اورده بشن.
مثلا : دفتر سفید و خودکار سیاه.
سفید و سیاه متضاد اند.
ولی برای دو چیز متفاوت اومدند.
سفیدی برای دفتر
سیاهی برای خودکار
🔺 ۲_ دو کلمه ی متضاد؛ نسبت به یک چیز یا یک فرد؛ ولی در دو شرایط متفاوت یا در دو حالت یا دو زمان و دو مکانِ متفاوت بیان شود.
✍ مثال : ای رفیق ؛ آشنای دیروز و غریبه ی امروز
تضاد آشنا.غریبه
در دو زمان متضاد و مجزا و متفاوت دیروز و امروز. زمان ؛ جدا کننده ی تضاد هست.
نسبت به یک فرد رفیق
✍ مثال :
عابد مسجدنشین بودم که در یک کوچه؛ شب
کولیِ زیبارخی را دیدم ُو کافر شدم
✍ #مهیناسدیآسترکی_بداهه
دو حالت متضاد عابد و کافر
در دو مکان متفاوت و جداکنندهی مسجد و کوچه
برای یک فرد عاشق
🔺۳_ یک حالت برای دو چیز یا دو فرد یا دو مکان و دو زمان و...که تضاد دارند.
✍ مثال : شب و روز میگریم
یک حالت گریه
برای دو زمان متضاد و متفاوت شب و روز
شب میگریم
روز میگریم
تفاوت فعل وجود نداره
ولی #گسستگی و #جدایی زمانی بین ضدین وجود داره
🔺۴_ دو حالت متضاد برای دو چیز متضاد یا دو نفر متضاد
✍ #مثال
دیو چو بیرون رود. فرشته در آید.
تضاد : رفتن . درآمدن.
تضاد : دیو. فرشته
✍ #مثال
● گرگ نیّت و میش زبان
● فرشتهی ظاهر و شیطانِ باطن
☺️ این ۴ مورد علمی رو از خودم دراوردم
✅ #دلیلشم اینه که میخوام بعدتر بشن مقدمه برای تشخیص فرق بین تضاد و متناقضنما
✅ ولی #نکته_مهم اینکه #شاخصههای_اصلی در تضاد اینه که دو کلمه ای که با هم تضاد دارند👇
📕۱_ در جمله؛ با هم #همزمان_رفیقبِشو_نیستند و کاملا تضاد دارن
📕 ۲_ در #شرایط شون؛ از هم #جدا و گسسته هستند و متضاد همدیگه هستند
📕 ۳_عموما بالاخره یکی شون؛ دیگری رو رد و دفع میکنه
📕 ۴_ تضاد به یک #نتیجه نسبتا مشخص رسیده میشه. نشونه هاش؛ فعل هایی (مثل #شد) هست
☺️حالا از اسدیگویه ها خارج بشیم و بریم سراغ
✅ #انواع_تضاد
📕 #دَه_نوع تضاد داریم
📒 ۱_ مدرّج :
صفت ها قابل #درجه_بندی اند.
مثال:
سرد و گرم،بزرگ و کوچک،پیر و جوان
📒 ۲_ تضاد معنایی (مکمل یا دو عضوی) :
نفی یکی (منفی شدن یکی) ؛ موجب اثبات دیگریه (مثبت شدن دیگریه).
مثال:
مرده و زنده، زن و مرد، روشن و خاموش، باز و بسته
📒 ۳_ تضاد واژگانی(با وند منفی ساز):
با ادب و بی ادب
دانا و نادان
📒 ۴_ تضاد ضمنی :
یعنی دو کلمه در اصل با هم متضاد نیستن
ولی در ضمن سخن؛ یک ترکیب متضاد می سازن
#مثل :
فیل و فنجان، راه و چاه، کارد و پنیر
📒 ۵_ تضاد یا تقابل دو سویه:
زن و شوهر،خرید و فروش
📒 ۶-تضاد یا تقابل جهتی :
شمال و جنوب، مغرب و مشرق
چپ و راست. جلو و عقب
📒 ۷- تضاد ایجاب و سلب:
رفتن و نرفتن،ماندن و نماندن
📒 ۸- تضاد نمادین:
گوینده؛ به کمک نمادها و معانی رمزی؛ بین واژگان تضاد ایجاد میکنه
#مثال 👇
سخن چه عرضه کنم با جماعتی که ز جهل
ز بانگ خر نشناسند نطق عیسی را
"خر" نماد جسم
عیسی نماد روح
📒 ۹_ تضاد مجازی_کنایی :
وقتیه که طرفین تضاد ؛ در معنای حقیقی شون؛ مخالف هم نیستن.
ولی در معنای مجازی با هم مخالف میشن و نوعی کنایه رو ایجاد میکنن.
#مثال :
چو آهنگ رفتن کند جان پاک
چه بر تخت مردن، چه بر روی خاک
تخت : #مجاز از قدرت و ثروت
خاک : #مجاز از فقر و تهیدستی
مثال :
یکی را به سر بنهد تاج بخت
یکی را به خاک اندر آرد زتخت
مصراع اوّل #کنایه از خوشبخت کردن
مصراع دوم #کنایه از ذلیل کردن
📒 ۱۰_ تضاد ترکیبی (اضافی/وصفی):
وقتی که طرفین تضاد به صورت ترکیب دار بیان بشن. که خب #کسره میگیرن.
👇ترکیب دو نوعه
■ #ترکیب_اضافی (۲تا اسم پشت سر هم)
■ #ترکیب_وصفی
اسم+صفت
صفت+اسم
صفت+صفت
👇 #مثال:
● کوتاهِ خردمند . نادانِ بلند
● لاغرِ دانا . ابلهِ چاق
● بُنِ چاه . قلّهی کوه
✍ #مهین_اسدی_آسترکی
📚 #کپیباذکرمنبع
••••⊱❖❀❁❊❂❁❀❖⊰••••
➜﴾ @shaer_sho ﴿ ❥᭄
➜﴾ @shaer_sho ﴿ ❥᭄
••••⊱❖❀❁❊❂❁❀❖⊰••••