📜 برگی از تاریخ ناگفته و ناشنیده
🔳 ۱۷ محرم ۱۳۲۰ قمری
در چنین روزی مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری اعلی الله مقامه، پس از ۱۷ روز، از مکه مکرمه (اتمام مناسک حج)، وارد مدینه منوره شدند و تا چهارم صفر در آنجا اقامت کردند و همزمان با زیارت، به مشکلات شیعیان و مزار مطهر ائمه بقیع علیهم السلام رسیدگی نمودند.
در آن دوران، مدینه، تحت حکومت عثمانی قرار داشت.
امارت مدینه در اواخر سده سوم و چهارم ق. میان سادات حسینی ونوادگان جعفر بن ابیطالب دست به دست میشد تا آنکه در میان سادات حسینی مستقر شد. سپس تا روزگار عثمانی، شاخههایی از سادات حسینی همانند بنیمهنا، بنیجماز و بنیمنصور امارت مدینه را عهدهدار شدند. ۱۶سال پس از شهادت مرجع شهید (۱۳۲۷ ه.ق)، در شوال سال ۱۳۴۳ ه.ق. (می 1925 میلادی) وهابیان به سرکردگی «عبدالعزیز بن سعود»، پس از پیروزی بر «شرفای حاکم بر حجاز» و اشغال مکه ، روی به مدینه آوردند و پس از محاصره و جنگ با مدافعان شهر، آن را اشغال نمودند. آنان در هشتمین روز این ماه، اقدام به تخریب قبور ائمه بقیع و دیگر قبور آن کردند.
🔳 ۱۷ محرم (۱۳۰۲ قمری)
سالروز درگذشت بانوی فاضله، آسیه خانم نوری(ره)، مادر بزرگوار و با فضیلت، مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری، شهید رابع اعلی الله مقامه الشریف است.
🌹«رحم الله من یقرأ الفاتحة مع الصلوات» اللّهُمَّ صَلّ عَلَی محَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجّل فَرَجَهُم
✍ بانوی فاضله، آسیه خانم، فرزند مرحوم آیت الله العظمی میرزا محمد تقی نوری (۱۲۰۱-۱۲۶۳ق)، است که از فحول علما و پیشوایان مذهبی عصر خویش بوده است. او خواهر محدث بزرگ شیعه، میرزا حسین محدث نوری، صاحب مستدرک الوسائل (دایی و پدر همسر مرجع شهید) است.
بانوی فاضله، (آسیه خانم) مراتب تحصیلی و کمال خویش را تحت نظارت و اشراف پدر گذراند.
خاندان مرجع شهید علامه شیخ فضل الله(ره)، از پدر بزرگوارش آیت الله ملا عباس نوری(ره) و جد مادری اش آیت الله العظمی میرزا محمد تقی نوری(ره) گرفته تا دایی و دیگر بستگانش، همه از عالمان بزرگ زمان خویش بودند. (به کتاب تنهای شکیبا، علی ابوالحسنی و نقباء البشر شیخ آقا بزرگ تهرانی، مراجعه شود)/رضوان الله تعالی علیهم
🔸منابع: ک، تنهای شکیبا/ویکی حج/خبرگزاری ابنا ...
✳️ @ShahidRabe
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎬👆به مناسبت هشتادمین سالگرد اشغال ایران و سقوط رضاخان/شهریور ۱۳۲۰
📖 پای درس امام خامنه ای حفظه الله
تاریخ: ۸۴/۸/۸
📖 موضوع: #گناه_ملی_و_عمومی که باعث شد رضاخان، روی کار بیاید!
‼️ ملتی که در شهر تهران ایستادند و تماشا کردند که مجتهد بزرگی مثل [#مرجع_شهید_علامه] شیخ فضلاللَّه نوری(ره) _را که از بانیان و بنیانگذاران و رهبران مشروطه بود، به جرم اینکه با جریان انگلیسی و غربگرای مشروطیت همراهی نکرد، ضد مشروطه قلمداد کردند_ بالای دار کشیدند و دم نزدند ۵۰سال بعد چوبش را خوردند و در همین شهر تهران مجلس مؤسسانی تشکیل شد و در آنجا انتقال سلطنت و حکومت به رضاشاه را تصویب کردند. این یک گناه ملی بود!
🔥 #گناه جمعی ملت ها که مجازات عمومی را به دنبال دارد! گناهی که نعمت های بزرگ را زایل میکند و بلاهای سخت را بر سر جماعت ها و ملت های گنهکار مسلط می نماید! گناهی که #استغفار مخصوص خود را دارد.
✳️ @ShahidRabe
✍ به بهانه هشتادمین سالگرد اشغال ایران و سقوط رضاخان/سوم شهریور ۱۳۲۰
💠 رهبر معظم انقلاب، امام خامنه ای(حفظه الله):
‼️ ماجرای به سلطنت رسیدن رضاخان از ماجراهای بسیار پر عبرت تاریخ است، ماجرایی که جوانان ما باید آنرا بدانند! ۷۹/۷/۱۴
‼️ من متأسفم از اینکه با سوادها و کتابخوانها اطلاعشان از تاریخ دوره قاجار و پهلوی خیلی محدود است و جزئیات را غالبا مطلع نیستند! ۹۴/۸/۲۰
‼️ رضاخان را انگلیسیها بر سر کار آوردند، این حرف مخالفین او نیست بلکه اعتراف وابستگان اوست، برای یک ملت هیچ ننگی بالاتر از این نیست که حکام کشور را سفارت انگلیس بیارد و [وقتی تاریخ مصرفش تمام شد] ببرد!(به سخنان چرچیل در عکس نوشته بالا رجوع کنید) ۷۷/۲/۲
‼️ ملتی که در شهر تهران ایستادند و تماشا کردند که مجتهد بزرگی مثل [#مرجع_شهید_علامه] شیخ فضلاللَّه نوری(ره) _را که از بانیان و بنیانگذاران و رهبران مشروطه بود، به جرم اینکه با جریان انگلیسی و غربگرای مشروطیت همراهی نکرد، ضد مشروطه قلمداد کردند_ بالای دار کشیدند و دم نزدند ۵۰سال بعد چوبش را خوردند و در همین شهر تهران مجلس مؤسسانی تشکیل شد و در آنجا انتقال سلطنت و حکومت به رضاشاه را تصویب کردند. این یک گناه ملی بود! ۸۴/۸/۸
‼️ من بارها گفتهام تاریخ مشروطه را مطالعه کنید چرا که عبرتهای خیلی عجیبی در تاریخ مشروطه هست، در ماجرای مشروطه علت اصلی که جریان عدالتخواهی اسلامی به جریان مشروطه انگلیسی تبدیل شد، حضور یک عده روشنفکر وابسته به غرب بود؛ در بین علما اول کسیکه لفظ مشروطه را آورد سید محمد طباطبایی[از حامیان جریان غربگرای مشروطه] بود چرا که پسر [ارشدش] محمد صادق[عضو لژ ماسونی بیداری، بانی وزارت رضاخان و حامی سلطنت پهلوی]، یک روشنفکر غربزده بود، روی ایشان اثر میگذاشت و اسم مشروطه را در دهانشان گذاشت، علت اینکه وقتی مرحوم شیخ فضلالله(ره)، در تحصن اول از [سید محمد] طباطبایی پرسید که این مشروطه که شما میگویید چیست، این بود که ایشان [یعنی شیخ] میدانست، وضع لفظ مشروطه برای جریان عدالتخواهی اسلامی نشان از نفوذ جریان روشنفکری غربزده در مراکز قدرت بود، پس آن چیزی که مشروطه را به انحراف کشاند یک جریان روشنفکر دلباخته غرب بود که بزرگترین جرمها هم اینها مرتکب شدند از جمله روی کار آوردن رضا خان! ۷۸/۱۲/۲۳
🔹بر گرفته از: کانال جهادتبیینی
✳️ @ShahidRabe
✍ به مناسبت هشتادمین سالگرد اشغال ایران و سقوط رضاخان/سوم شهریور ۱۳۲۰
پیشهمایش «هشتادمین سالگرد اشغال ایران و سقوط رضاخان» هشتاد سال پس از حمله متفقین به ایران، دوشنبه 3 شهریور 1400، با سخنان مقدماتی دکتر #موسی_حقانی ، رئیس #پژوهشکده_تاریخ_معاصر، برگزار شد.
ایشان با اشاره به اینکه هشتاد سال پیش کشور ما با تجاوز قوای متفقین روبهرو شد اظهار کردند: این اشغال بهرغم تمام مصائبی که برای کشور ما داشت یک نتیجه مطلوب برای ملت ایران داشت و آن سقوط رضاخان بود؛ چون سایه بیست سال دیکتاتوری از سر مردم ایران رخت بست. اگرچه آنها از اینکه کشورشان اشغال شده بود ناراحت بودند، از رفتن رضاخان رضایت خاطر داشتند.
دکتر حقانی پس از این مقدمه، به محور موضوعی این پیشهمایش اشاره کرد و گفت: در این جلسه، فقط ماجرای جنگ و اشغال ایران بررسی خواهد شد؛ یعنی بر رویدادهای 3 تا 25 شهریور 1320 تمرکز شده است. همچنین تلاش خواهد شد به این پرسشها پاسخ داده خواهد شد که چرا ارتش رضاشاهی بهسرعت فروپاشید و علت خوشحالی مردم از رفتن رضاشاه چه بود.
متن کامل خبر این نشست را در لینک زیر بخوانید ...🔰
http://www.iichs.ir/Modules/Content/Other/Print.aspx?id=20164
✳️ @ShahidRabe
🏴 به بهانه ایام شمسی ارتحال، آیت الله میرزا جهانگیر خان قشقایی (ره)/شهریور ۱۲۸۹ ش
‼️ میرزا جانگیرخان قشقایی(ره)، در مقابله با مشروطه انگلیسی و همنوا با مشروعه خواهی علامه شیخ فضل الله نوری اعلی الله مقامه
💠 آیت الله حاج آقا رحیم ارباب(ره) نقل فرمود:
«پس از اعلام مشروطیت، در جلسه علمای اصفهان، مخصوصاً روحانیون مسجد شاهی، همانند حاج آقا نورالله اصفهانی و برادرش آقا نجفی اصفهانی که از حامیان مشروطه بودند و بعد ها از این حمایت نادم شدند (از میان این دو، آقا نجفی از دوستان مرجع شهید نوری بود، با اینکه مشروطه طلب بود ولی بر دینی بودن آن تأکید داشت)
میرزا جهانگیر خان قشقایی،[لب به سخن گشود] مشروطه را از اصالت مبرا دانست و آنرا زاییده دسایس استعمارگران خواند، تا جایی که فرمود: اگر چه توده مردم به مشروطه دل بستهاند و جانها باختهاند؛ ولی این ریشه در استبداد دارد. شاید هم میخواهند دین مردم را بدزدند و سپس گفت: آقا رحیم چنین نیست؟ من سکوت کردم. فرمود: آقا رحیم سکوت کن، سکوت اسلم است[سالمتر و درست تر است تا دفاع از مشروطه]./سایت رهبران شیعه
📷 آیت الله میرزا جهانگیرخان قشقایی/ فوت، رمضان ۱۳۲۸، مزار، تخته فولاد اصفهان، استاد موسیقی بود ولی پس از تحول، مجتهد و فیلسوف و استاد بزرگانی از علما شد. عارفی که تار ساز شکست و تار دل نواخت.
🌹 «رحم الله من یقرأ الفاتحة مع الصلوات»
اللّهُمَّ صَلّ عَلَی محَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجّل فَرَجَهُم
✳️ @ShahidRabe
🔳 به بهانه ایام ارتحال مرجع مجاهد آیت الله حاج سید محمد تقی خوانساری(ره)/۷ شهریور ۱۳۳۱ش
💠 امام خامنه ای(حفظه الله):
اگر علما و انگیزهی دینی نبود، قطعاً نهضت ملّی شدن صنعت نفت پیش نمیرفت؛ این را همه بدانند. در مقدّمهی این نهضت آیتالله کاشانی بود.[که می فرمود راه ما همان راه شیخ بزرگ، فضل الله نوریِ شهید است]. پشتیبان او مرجع تقلیدی مثل مرحوم آسیّد محمّد تقی خوانساری در قم بود.[همان مرجعی که نماز بارانش مورد اجابت الهی قرار گرفت، همان مرجعی که اندوهگین و سوگوار مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره) بود...مرجعی که طاقت نمی آورد، ببیند عکس به دار زدن شیخ فضل الله نوری را که شهید ابقاء دین در محتوای مشروطیت شد].
مروّجان این فکر، یک جمعی در قم و در مشهد ما یک عالم دینی، یک منبریِ درجهی یک و یک فعّال مذهبی گویندهی متفکّر درجهی یک [بودند]؛ اینها مروّجین نهضت ملّی بودند، مردم بهخاطر دین آمدند. بعد که مرحوم کاشانی را جدا کردند، علما را طرد کردند، مذهبیها را کنار گذاشتند، مصدّق شکست خورد. تا دین بود، تا عنصر ایمان دینی بود، حرکت به جلو بود؛ وقتی این [عنصر] از آن گرفته شد، حرکت متوقّف شد، شکست خورد، تبدیل به عکس شد. یک آمریکایی با یک چمدان اسکناس آمد در تهران و همهی قضایا را به هم زد و کودتای ۲۸مرداد بوجود آمد! ۹۵/۱۰/۱۹
🌹«رحم الله من یقرأ الفاتحة مع الصلوات»
اللّهُمَّ صَلّ عَلَی محَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجّل فَرَجَهُم
🔸منابع: خبرگزاری فارس/کانال جهادتبیینی/نقلی از مرجع بزرگ شیعه، آیت الله محمد علی اراکی(ره)، ک تنهای شکیبا، علی ابوالحسنی)/نشریه نبرد ملت...
✳️ @ShahidRabe
🔳 به بهانه ایام ارتحال مرجع عالیقدر شیعه، آیت الله سید شهاب الدین مرعشی نجفی(رضوان الله تعالی علیه)/(۷ شهریور ۶۹ ش)
⁉️ نوع ارتباط و شباهت های آیت الله مرعشی (ره) با مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره) 🔰
✍ پدر و عموی آیت الله مرعشی، (مرحومین، آقا سید محمود و آقا سید اسماعیل)، از شاگردان علامه شیخ فضل الله (ره) بودند. اهتمام در حفظ و نگهداری کتب ارزشمند نیز از وجوه اشتراک وی با شیخ بود.
💠 آیت الله مرعشی تفاوتهایی با معمول و متعارف مراجع [هم عصر] داشتند، یکی همین مسئله اُنس با کتاب و کتاب شناسی و نسخه شناسی است؛ این را ما کمتر [در این عصر] دیدهایم، البتّه بزرگانی از مراجع و علمای بزرگ بودهاند که کتابخانههای قدیمی و خوبی در نجف و قم [و تهران] داشتند. [در عصر قاجار، اُنس با کتاب و شناختن نسخههای خطّی و تلاش در جهت تصحیح و چاپ آثار بزرگان شیعه در وجود شیخ فضل الله نوری(ره)، تبلور داشت و ایشان دارای کتابخانه و مرکز اسناد بزرگ و کم نظیری بود که متأسفانه پس از شهادت ایشان، با هدایت انگلیس به یغما رفت]، [در عصر حاضر] انس با کتاب و شناختن نسخههای خطّی و شناختن مؤلّفین از جمله خصوصیّات مرحوم آیت الله مرعشی نجفی بود که ایشان این هنر بزرگ را نیز در کنار سایر مفاخری که در وجود ایشان بود، داشتند. [قابل ذکر است که] توجّه و عنایت امام [خمینی ره بود که]، کتابخانه ایشان را نجات داد. تلخیصی از سخنان امام خامنه ای(حفظه الله ۷۳/۶/۲۰)
🌹نثار روح عالمان واقعی دین «رحم الله من یقرأ الفاتحة مع الصلوات»
🔸منابع: جهادتبیینی/ک، تنهای شکیبا/ویکی ها(پدیا، گفتاورد)...
✳️ @ShahidRabe
📜 برگی از تاریخ ناگفته و ناشنیده🔰
✅ به بهانه روز بانکداری اسلامی/۱۰ شهریور
⁉️نمونه ای از اقدامات عملی #مرجع_شهید علامه شیخ فضل الله نوری شهید رابع اعلی الله مقامه در شکستن سلطه اقتصادی و مالی دشمنان اجنبی
⁉️حمایت قاطع، از تأسیس #بانک_ملّی ( منظور بانک اصلی و مرکزی مملکت اسلامی، متعلق به مردم ایران)
در جهت پایان دادن به سلطه انگلیس و روس بر منابع مالی و اقتصادی مملکت، که در قالب دو بانک شاهنشاهی و استقراضی جلوه گر بود.
⁉️استدلالات شیخ، در تأیید مظاهر دنیای مدرن
🔰👇👇
🔴 به بهانه روز بانکداری اسلامی🔰
✍ پس از استقرار مشروطیت هنگامی كه دولت از مجلس شورای ملی اجازه استقراض خارجی خواست، احساسات ملی كه از وامهای گذشته و رفتار بانکهای بیگانه (استقراضی روس و شاهنشاهی انگلیس) جریحه دار شده بود به هیجان آمد.این استقراض با مخالفت شدید مجتهد بزرگ پایتخت، مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره) مواجه شد. به منظور قطع نفوذ سیاسی و اقتصادی بانکهای مذكور و درجهت ترمیم وضع مالی خزانه، طرح تاسیس بانک ملّی مطرح و با تأیید و حمایت قاطع مرجع شهید نوری، در مجلس تصویب گردید، سهام عمومی اعلان و جمعی از بازرگانان متعهد به پشتیبانی شدند.
به اعتراف دو تن از دشمنان فراماسون مرجع شهید (کسروی و ملکزاده) ایشان برای عملی شدن تأسیس بانک ملّی، مبلغ دویست تومان سهام بانک را خریداری کرد.
طرح تأسیس #بانک_ملّی اندیشه رهایی کشور از استعمار اقتصادی را تعقیب می کرد.بی گمان اگر همچون بسیاری از مسائل دیگر، در لابه لای غوغاگری های مشروطه چیان تندرو(حامی غرب) گم نمی شد، در همان اوایل مشروطه به سلطه اجنبی بر منابع اقتصادی و مالی پایان می داد.
سابقه مبارزه مرجع شهید با استعمار اقتصادی حتی از دوران نهضت تحریم تنباکو نیز فراتر می رود ...که نشان از حضور دیرین ایشان در سنگر دفاع از استقلال سیاسی، کفایت اقتصادی و کیان فرهنگی کشورمان است.
...«معینالتجار» با همراهی بازرگانان و روحانیون تهران و تبریز، به تکوین و تاسیس نخستین بانک ملی ایران اقدام کردند. این اقدام بدون حمایت و پشتیبانی روحانیون بی شک قابل اجرا نبود. از آن جمله کمک دویست تومانی شیخ فضل الله نوری(ره) [در جایگاه مرجعیت دینی] برای این امر مهم است، که خود مستظهر به دلایل فقهی و سیاسی و اقتصادی بود به سرانجام رسید.
وجود لوایح و مکتوبات سیاسی متعددی که از سوی شیخ فضلالله نوری(ره) منتشر شده است به روشنی نشان میدهد که قطب اصلی منظومه فکری او حول اسلامی بودن قوانین و لوایح مجلس و کارکردهای برآمده از آن است. از محورهای اصلی فقه اسلامی نیز دو مقوله «دارالاسلام/ دارالکفر» و «نفی سبیل» است که این دو مقوله در تمامی ابعاد حقوقی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جاری و ساری میباشد. شیخ شهید نیز بر اساس آیه 141 سوره نساء (که به نفی سبیل معروف است و در آن هر رابطه ای را که سبب سلطهپذیری و سلطهگری کفار شود؛ ممنوع میدارد)، راهنمای خود قرار میدهد و به دفاع از تجار و بازرگانان ایرانی در برابر بانکهای دول خارجه میپردازد و این مهم در جهت تقویت و استحاکم دارالاسلام قلمداد میشود.
جمله ای معروف از آیتالله العظمی نوری(ره) است که میگوید: «اسلام، زیر بیرق کفر نخواهد رفت.
این عقاید و اعمال، واکنش روس و انگلیس را بر می انگیخت تا آنجا که «بارکلی» سفیر وقت انگلستان در ایران به «گری»، وزیر امورخارجه تلگرام میکند که: «باید توصیه کنیم شیخ فضلالله را از تهران خارج نمایند، زیرا اگرچه او مقام رسمی ندارد ولی نفوذ بسیار زهرآگینی دارد» بنابراین شیخ شهید وزنه و مانعی در برابر آنان بود.
رهایی از سلطه سیاسی و فرهنگ غرب، منوط به استقلال و رهایی از استعمار اقتصادی است. آیتالله نوری نیز همانطور که گفته شد از طرح تاسیس بانک ملی حمایت کرد و حمایت او را باید در چارچوب مبارزه با استعمار اقتصادی فهم و درک نمود. این مبارزه به سالهای قبل برمیگردد آنجا که در رساله ای حاوی 60 مورد سؤال و جواب در پاسخ به سؤال تشبه به غیر مذهب آیا درست است یا نه؟ هرگونه وابستگی به غرب را دشمنی با خدا تلقی میکند. وی در جای دیگر در نامه به علامه محمد قزوینی [شاگرد و نماینده پژوهشی اش در اروپا که به طور مرتب گزارشهایی را از اوضاع اروپا و جهان برای شیخ ارسال می کرد] مژده پیشرفت تشکیل بانک ملی را اینچنین میدهد🔰
...موجب کمال امیدواری به بقاء استقلال وطن عزیز و مزید تقویت دین حنیف اسلام است...
بنابراین، حمایت از تاسیس بانک ملی؛ حرکتی در راستای قطع نفوذ اقتصادی روس و انگلیس و حمایت از تجار و بازرگانان داخل ایران بود که از آن به بعد میتوانستند به بانکی که متعلق به قاطبه ملت ایران است افتخار نمایند.
نتیجه اینکه علامه نوری(ره) به همراهی نمایندگان ملت و تجار و بازرگانان به تکوین و تاسیس بانکی پرداختند که «ملی» بود و هیچگونه وابستگی اقتصادی و سیاسی با دول استعماری نداشت. این مهم را باید در چارچوب فقهی شیعه در «نفی سبیل»، «دفاع از دولت شیعی»، «دفاع از بازرگانان داخلی» و «استقلال سیاسی» دانست. تنیدگی سه رکن دینی، سیاسی و اقتصادی؛ فرجامی جز استقلال و رهایی از استعمارگران روس و انگلیس نداشت. آیتالله نوری(ره) دیدهبانی بود که اندیشه سبز و زندگی سرخی را برای حفظ استقلال ایران رقم زد و پایداری خود را تا پای دار ادامه داد.
🔸منابع: مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، سید هاشم منیری، مطلب۴۹۳۲/ک، تنهای شکیبا، علی ابوالحسنی ...
✳️ @ShahidRabe
🔳 به مناسبت ایام درگذشت نامدارترین استاد خوشنویس دوره قاجار، میرزا محمدرضا کلهر کرمانشاهی/۲۴-۲۵ محرم ۱۳۱۰ هجری قمری
🌹«رحم الله من یقرأ الفاتحة مع الصلوات»
اللّهُمَّ صَلّ عَلَی محَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجّل فَرَجَهُم
✍ میرزا محمدرضا کلهر کرمانشاهی (۱۲۴۵- ۱۳۱۰ه.ق/ ۱۸۲۹- ۱۸۹۲ م) از ایل کلهر کرمانشاه، خانواده شیه رگ، تیره خمان از خوشنویسان دوره ناصری و از نستعلیقنویسان زبردست مهم تاریخ هنر ایران است که شیوه خاصی در نستعلیقنویسی ایجاد کرد. این شیوه بر نستعلقنویسان پس از او و تازمان حاضر بسیار موثر بوده و شیوه رایج در نستعلیقنویسی دوران معاصر شد.
محمد رضا کلهر فرزند «محمدرحیم بیک» بود. او در جوانی به سبب زندگی ایلی به سوارکاری و تیراندازی تمایل داشت. از این رو مردی خوشبنیه و نیرومند بار آمد. بعدها به کار خوشنویسی رو آورد؛ بنابراین به تهران آمد و نزد میرزا محمد خوانساری شاگرد محمد مهدی تهرانی تعلیم خط گرفت. از آنجایی که از استادان خود پیشی گرفت از روی خطوط باقی مانده از میرعماد مشق کرد. حتی یکبار به اصفهان رفت تا از روی کتیبه معروف میرعماد در تکیه میرفندرسکی مشق کند.
او افزون بر نستعلیق در شکسته نویسی نیز استاد بود. میرزا رضا چون در نستعلیق سرآمد شد و شهرت یافت ناصرالدین شاه قاجار او را احضار کرد و بسیار مورد توجه شاه قرار گرفت. حتی شاه اندکی شخصاً نزد وی مشق خط کرد. ناصرالدین شاه خواست که وی در وزارت انطباعات (وزارت چاپ) به کار گمارده شود اما از آنجایی که میرزا مردی بلندهمت و آزادمنش بود نپذیرفت و با کتابتی مختصر و دستمزدی اندک میساخت.
او شاگرد یکی از مریدان و شاگردان مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره) یعنی ادیب بزرگ، سید احمد رضوی(ادیب پیشاوری) بود و در مدارسی خوشنویسی تعلیم می داد که علامه شیخ فضل الله نوری(ره) در آن تدریس می نمود و کرسی درس و بحث داشت.
سرانجام با شیوع همگانی وبا در تهران، او هم مبتلا شد و در روز جمعه ۲۵ محرم الحرام سال ۱۳۱۰ در گورستانی که اکنون محل آتشنشانی شهرداری تهران است(میدان حسن آباد/محله سنگلج) به خاک سپرده شد.
در دوره قاجار با ظهور پدیده چاپ و چاپ سنگی و همچنین گسستگی ارتباط خوشنویسان با سلسله اساتید قدیمی در خط ایرانی به ویژه نستعلیق نویسی تغییراتی حاصل شد.
از سویی جامعهای که گامهای نخست برای حرکت بهسوی مدرن شدن را طی میکرد. خوشنویسی هم به سمت هنرهای کاربردی رفت و با این تحولات همراه شد. خوشنویسی ایرانی با از دست دادن مصرف اصلی آن یعنی کتابت و مواجهه با نیازهای جامعه مدرن در قرن اخیر روند تازهای را دنبال کرد.
محمدرضا کلهر با نگارش روزنامه ای و کتابهایی چون فیضالدموع و سفرنامهها نمونههایی برای تمرین مشق در وسعت زیاد برای مشتاقان بهجای گذاشت. او به جهت خوشنویسی بر روی سنگ و با مرکب غلیظ که برای چاپ سنگی اجتنابناپذیر بود شیوهای پدید آورد که حروف آن چاق و کشیدهها کوتاه بودند.
پس از کلهر عمادالکتاب سیفی قزوینی از آثار او مشق کرد و این شیوه را رواج داد. عمادالکتاب را میتوان آخرین حلقه از سلسله استادان پیشین در خط دانست که از او «آداب المشقی» باقی ماند و همین او را به سلسله خوشنویسان معاصر متصل کرد.
از شاگردان مستقیم میرزا رضا کلهر کرمانشاهی، میرزا زین العابدین شریفی قزوینی معروف به ملک الخطاطین است. از نظر اشاعه هنر خوشنویسی و شیوه خطاطی کلهر مهمترین شاگرد او آقاسید مرتضی برغانی بود که سبک کلهر را به دو فرزند خود حسن میرخانی و حسین میرخانی آموزش داد. این دو استاد که با یک واسطه شاگرد کلهر محسوب میشوند با تاسیس انجمن خوشنویسان ایران در تعلیم خوشنویسان معاصر بسیار کوشیدند.
🔶 منابع: باشگاه خبرنگاران جوان، آثار استاد فقید منذر، محفل خوشنویسی کلهر، خبرگزاری مهر، پایگاه اطلاع رسانی فرهنگ و ایثار و شهادت و...
✳️ @ShahidRabe